Σε 514.734 ανέρχονται οι ισχύουσες άδειες διαμονής των πολιτών τρίτων χωρών στην Ελλάδα, σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, αριθμός μειωμένος κατά 5,9% από την αρχή του 2020.
Σύμφωνα με το υπουργείο Μετανάστευσης η πτώση αυτή «οφείλεται στους περιορισμούς λόγω των μέτρων για τον περιορισμό της εξάπλωσης της πανδημίας». «Δεν είναι στόχος της κυβέρνησης η μείωση των αδειών διαμονής», εξήγησε ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Νότης Μηταράκης, κατά τη διάρκεια σημερινής εφ’ όλης της ύλης συνέντευξης Τύπου που έδωσε σήμερα. Αντίθετα, είπε, «η κατεύθυνση στην ΕΕ -και αυτό είναι μια θέση που και η Ελλάδα στηρίζει- είναι ότι πρέπει να ενισχύσουμε τη νόμιμη μετανάστευση. Είναι δεδομένο ότι η Ευρώπη για δημογραφικούς λόγους χρειάζεται πληθυσμιακή στήριξη αλλά αυτό πρέπει να γίνει με κανόνες και όχι με λαθροδιακινητές».
Στο ενημερωτικό δελτίο που δημοσιεύει κάθε μήνα το υπουργείο καταγράφονται για πρώτη φορά στοιχεία για τις άδειες διαμονής και παρουσιάζονται οι τέσσερις κύριοι τύποι αδειών διαμονής: απασχόληση, οικογενειακή επανένωση, σπουδές και λοιποί τύποι αδειών διαμονής (π.χ. άδεια επενδυτή golden visa, άδεια για εξαιρετικούς λόγους ή άδειες για τη δεύτερη γενιά). Πρώτη σε πλήθος αδειών είναι η κατηγορία των λοιπών τύπων και ακολουθεί η κατηγορία αδειών οικογενειακής επανένωσης, με σταθερά όμως μειούμενο αριθμό αδειών και ποσοστό. Σχετική ποσοστιαία αύξηση παρουσιάζουν μόνο οι άδειες που αφορούν την απασχόληση.
Εξάλλου, σύμφωνα με τα στοιχεία που παρατίθενται για τις άδειες διαμονής επενδυτή (golden visas) που χορηγούνται για πέντε χρόνια, το 2020 χορηγήθηκαν 8.087 άδειες και ανανεώθηκαν 12.567, ενώ το ίδιο διάστημα του 2019 είχαν χορηγηθεί 17.462 άδειες σε επενδυτές και μέλη των οικογενειών τους και ανανεώθηκαν 18.862. Όπως τονίζεται στο ενημερωτικό σημείωμα, «αν και υπήρξε μια πολύ έντονη αύξηση σε νέες χορηγήσεις επενδυτών στην αρχή του 2020, με την έξαρση της πανδημίας επήλθε απότομη πτώση και η τάση αυτή παραμένει μέχρι και σήμερα, τόσο στις αρχικές χορηγήσεις, όσο και στις ανανεώσεις αδειών διαμονής».
Για την έκτακτη συνεδρίαση της Frontex
Σχολιάζοντας τη χτεσινή έκτακτη συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου της Frontex, ο κ. Μηταράκης χαρακτήρισε θετικό το γεγονός ότι θα γίνει στην Ευρωπαϊκή Ένωση «όχι μόνο συζήτηση επί των όποιων καταγγελιών για παράνομες επαναπροωθήσεις -εμείς εμμένουμε στη θέση μας ότι η χώρα μας σέβεται απόλυτα το διεθνές δίκαιο και τους κανόνες εμπλοκής- και επίσης ότι ξεκινάει και μια νέα συζήτηση για τους κανόνες εμπλοκής, για να συζητήσουμε τα κυριαρχικά δικαιώματα των κρατών-μελών να προστατεύουμε τα σύνορά μας». «Είναι πολύ σημαντική η συζήτηση και πρέπει να γίνει για το νομικό πλαίσιο των κανόνων εμπλοκής, το τι επιτρέπεται και τι δεν επιτρέπεται και νομίζω και διάφορες χώρες της Ευρώπης και άλλες χώρες προηγμένων οικονομιών του πλανήτη έχουν διαφορετικές απόψεις σε συγκεκριμένους κανόνες εμπλοκής», πρόσθεσε.
Σε ερώτηση δημοσιογράφου για το αν η Ελλάδα θα προχωρήσει σε έρευνα των καταγγελιών για παράνομες επαναπροωθήσεις, ο κ. Μηταράκης απάντησε ότι «στη χώρα μας σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, όταν υπάρχουν στοιχεία τα οποία θεωρούνται αξιόπιστα, το ελληνικό Λιμενικό διερευνά τέτοιες περιπτώσεις με τις διαδικασίες που έχει» και συμπλήρωσε ότι «θεωρούμε αυτή τη στιγμή ότι η έρευνα που θα κάνει η Frontex είναι μια πολύ θετική εξέλιξη που θα επιτρέψει να τελειώσει αυτή η συζήτηση και να λάμψει η αλήθεια».
Δευτερογενείς ροές
Σε ερώτηση για το αν υπάρχουν στοιχεία για δευτερογενείς ροές μεταναστών από την Ελλάδα προς άλλες χώρες της ΕΕ, ο υπουργός Μετανάστευσης είπε χαρακτηριστικά: «Ας είμαστε ξεκάθαροι. Αν χάνουμε ως Ευρώπη στα εξωτερικά μας σύνορα, θα χάσουμε και στα εσωτερικά. Οι πρωτογενείς ροές δημιουργούν αναπόφευκτα δευτερογενείς» και πρόσθεσε ότι «πόσες χιλιάδες άτομα φεύγουν κάθε μήνα από τη χώρα, κανείς δεν ξέρει, γιατί φεύγουν παράτυπα και παράνομα». Επισήμανε εξάλλου ότι με την έκδοση των νέων ηλεκτρονικών ταυτοτήτων για τους αιτούντες άσυλο, «-μια διαδικασία που έχει σχεδιαστεί να ολοκληρωθεί 15 Ιανουαρίου- θα δούμε τις επιπτώσεις της πανδημίας στη λειτουργία των γραφείων» και το υπουργείο θα έχει «μια πολύ πιο καθαρή εικόνα ποιοι πραγματικά βρίσκονται στην Ελλάδα».
Ο κ. Μηταράκης ξεκαθάρισε ότι «δεν είμαστε εναντίον αυστηρών κανόνων προστασίας των δευτερογενών ροών», ωστόσο έστειλε ένα σαφές μήνυμα ότι «δεν θα δεχτούμε η χώρα μας να αποτελέσει την “αποθήκη” όλων όσοι δικαιούνται διεθνούς προστασίας στην Ευρώπη και προσπαθούν να μπουν από τη χώρα μας -και είναι δεδομένη η απαίτηση των χωρών πρώτης υποδοχής να υπάρχουν μεγάλες και οργανωμένες δευτερογενείς ροές στα πλαίσια της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης».
Για τα ΚΥΤ και τη διαδικασία ασύλου
Σύμφωνα με τα στοιχεία του μηνιαίου ενημερωτικού δελτίου, μέσα σε ένα χρόνο, οι αιτούντες άσυλο που διαμένουν στα ΚΥΤ και τις δομές των νησιών μειώθηκαν στο μισό. Μέχρι τις 31 Οκτωβρίου 2020, οι συνολικά διαμένοντες στα νησιά ήταν 18.872, όταν τον Οκτώβριο του 2019 αριθμούσαν τους 35.787 (μείωση 47%). Η σημαντική μείωση στους διαμένοντες στα ΚΥΤ είναι ακόμα μεγαλύτερη (μείωση κατά 51% σε σχέση με τον Οκτώβριο 2019).
«Σήμερα μιλάμε για μια διατηρήσιμη αποσυμφόρηση των νησιών μας με τη συνολική πολιτική μείωσης ροών και επιτάχυνσης των αποφάσεων ασύλου», παρατήρησε ο υπουργός και υπογράμμισε ότι η επιτάχυνση των διαδικασιών ασύλου ήταν προτεραιότητα του υπουργείου, ενώ προανήγγειλε τον ψηφιακό μετασχηματισμό όλης της διαδικασίας ασύλου, που θα ολοκληρωθεί μέσα στο 2021, ενώ ήδη έχουν πραγματοποιηθεί οι πρώτες τηλεσυνεντεύξεις από την υπηρεσία Ασύλου. Επίσης, ανέφερε ότι στόχος είναι μέσα στο 2021 να γίνει εκκαθάριση όλων των εκκρεμών υποθέσεων.
Την περίοδο Ιανουάριος-Οκτώβριος 2020 υπήρξε αύξηση των αποφάσεων ασύλου κατά 73% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2019. Σήμερα, εκκρεμούν 82.646 αποφάσεις σε πρώτο βαθμό και 4.976 στην Αρχή Προσφυγών, αριθμός μειωμένος κατά 38% σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2020.
Για τα νέα κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης ο κ. Μηταράκης τόνισε ότι ήδη κατασκευάζονται στη Σάμο, την Κω και τη Λέρο με στόχο να λειτουργήσουν το πρώτο εξάμηνο του 2021, ενώ σύντομα θα ολοκληρωθούν οι μελέτες «για να ξεκινήσει η διαγωνιστική διαδικασία για τα κέντρα στα υπόλοιπα νησιά» μέσα στο 2020.
Για τις ΜΚΟ στο πρόγραμμα ESTIA
«Οι ΜΚΟ είναι ένας δυναμικός χώρος, όχι ένας κλειστός που δεν επιτρέπεται στην κοινωνία των πολιτών να ανοίγει νέες οργανώσεις ή να κλείνει οργανώσεις», παρατήρησε ο κ. Μηταράκης απαντώντας στις κατηγορίες για εμπλοκή στο πρόγραμμα στέγασης οργανώσεων χωρίς εμπειρία. Επίσης, τόνισε ότι «στόχος μας στο πρόγραμμα ESTIA ήταν να ανοίξουμε την αγορά, να φύγουμε από τις εννιά οργανώσεις που είχαμε, στις 16 που είναι σήμερα, να αυξήσουμε τα κρεβάτια και το πιο σημαντικό με μείωση κατά 25% του κόστους». Πρόσθεσε επίσης ότι «το πρόγραμμα ελέγχεται για την εφαρμογή του και οι πληρωμές γίνονται έπειτα από τον έλεγχο ότι παρασχέθηκαν οι υπηρεσίες στο χρόνο που πρέπει και με την ποιότητα που πρέπει».
Ασυνόδευτα ανήλικα
Σχετικά με τα ασυνόδευτα ανήλικα ο υπουργός Μετανάστευσης επισήμανε ότι ο πληθυσμός τους στα ΚΥΤ έχει μειωθεί κατά 97% «και θα φτάσουμε στο 100% τις επόμενες εβδομάδες παίρνοντας όλα τα ασυνόδευτα που βρίσκονται σε αυτά». Επίσης, η ειδική γραμματέας Προστασίας Ασυνόδευτων, Ειρήνη Αγαπηδάκη, επισήμανε ότι, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του ΕΚΚΑ, ο συνολικός αριθμός των ασυνόδευτων είναι 4.253. Οι προσφερόμενες από άλλες χώρες θέσεις για μετεγκατάσταση ανέρχονται σε 1.553, ενώ μέχρι σήμερα έχουν μεταφερθεί 458 ασυνόδευτα παιδιά, δηλαδή η υλοποίηση ανέρχεται σε ποσοστό 30%. Για όσα παιδιά μείνουν στη χώρα, το υπουργείο εκπονεί στρατηγική με στόχο τη στενή συνεργασία με τους δήμους και τις τοπικές κοινωνίες, ενώ ήδη ετοιμάζονται πέντε σχετικά προγράμματα με δήμους.
Πρόγραμμα ένταξης προσφύγων σε συνεργασία με τον Δήμο Αθηναίων
Στο πρόγραμμα ένταξης προσφύγων Helios, έχουν εγγραφεί συνολικά 20.754 άτομα, ενώ οικονομικό βοήθημα για την ενοικίαση κατοικίας λαμβάνουν 7.178 πρόσφυγες. Τον Οκτώβριο 2020 προστέθηκαν 1.562 νέα μισθωτήρια, όταν τον Σεπτέμβριο τα νέα μισθωτήρια ήταν 958. Για την ένταξη των αναγνωρισμένων προσφύγων ο κ. Μηταράκης προανήγγειλε υποστηρικτικό πρόγραμμα που θα υλοποιηθεί σε συνεργασία με τον Δήμο Αθηναίων και το οποίο θα ανακοινωθεί το επόμενο διάστημα.
