Στην Αρεόπολη και την Καρδαμύλη, η Επιτροπή «Ελλάδα 2021» απέτισε φόρο τιμής στα μέρη που ξεκίνησε ο απελευθερωτικός αγώνας του 1821 στην Νότια Πελοπόννησο.
Γιάννα Αγγελοπούλου-Δασκαλάκη: Οι Μανιάτες έδωσαν ένα διαχρονικό μάθημα ενότητας, άφησαν στην άκρη τις διαφορές τους και ένωσαν τις δυνάμεις τους ενάντια στον κατακτητή
Με προτάσεις που κοιτάζουν στο μέλλον θέλουν να γιορτάσουν τα 200 χρόνια οι Δήμοι Ανατολικής και Δυτικής Μάνης
Τη Μάνη, αυτό το σύμβολο του αδούλωτου πνεύματος, τον τόπο που η Φιλική Εταιρεία επέλεξε ως αφετηρία του ξεσηκωμού του 1821, την περιοχή που κράτησε τη φλόγα της ελευθερίας αναμμένη ακόμη και όταν η Επανάσταση έμοιαζε να λυγίζει, επισκέφθηκε αντιπροσωπεία της Επιτροπής «Ελλάδα 2021», με επικεφαλής την Πρόεδρο Γιάννα Αγγελοπούλου-Δασκαλάκη. Η αντιπροσωπεία επισκέφθηκε διαδοχικά την Αρεόπολη, στον Δήμο Ανατολικής Μάνης, και την Καρδαμύλη, στον Δήμο Δυτικής Μάνης. Στις επισκέψεις συμμετείχαν επίσης τα μέλη της Ολομέλειας Καθηγητές Πασχάλης Κιτρομηλίδης, Νίκος Κανελλόπουλος, Ευάνθης Χατζηβασιλείου και η Αικατερίνη Πολυμέρου-Καμηλάκη, πρώην Διευθύντρια του Κέντρου Έρευνας Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών.
Επίσκεψη στην Αρεόπολη
Την αντιπροσωπεία της Επιτροπής υποδέχθηκε στην Αρεόπολη ο Δήμαρχος Ανατολικής Μάνης Πέτρος Ανδρέακος μαζί με το επιτελείο του, καθώς και μέλη του Σώματος Απόδοσης Τιμών του Δήμου. Παρουσία του Σεβασμιώτατου Μητροπολίτη Μάνης Χρυσόστομου Γ’, του βουλευτή Λακωνίας Αθανασίου Δαβάκη, αλλά και πλήθους Αρεοπολιτών που έδωσαν το «παρών» φορώντας παραδοσιακές φορεσιές, η Πρόεδρος και τα μέλη της Ολομέλειας της Επιτροπής επισκέφθηκαν τον Ιερό Ναό των Ταξιαρχών, εκεί όπου οι Μανιάτες αγωνιστές λειτουργηθήκαν πριν ξεκινήσουν την πορεία τους για την απελευθέρωση της Καλαμάτας.
«Όπου και αν πατήσεις σε αυτά τα χώματα, σε αυτές τις πέτρες, καταλαβαίνεις ότι όσα λένε για το φρόνημα των Μανιατών που δεν άφησαν κανέναν κατακτητή να πατήσει στον τόπο τους, είναι αληθινά. Tο 1821, οι Μανιάτες σήκωσαν τη σημαία της Επανάστασης με το σύνθημα «Νίκη ή θάνατος». Και με τα ανδραγαθήματα τους, όπως την απελευθέρωση της Καλαμάτας, έγραψαν με μεγάλα γράμματα το όνομά τους στις σελίδες της ελληνικής ιστορίας» ανέφερε η Πρόεδρος της Επιτροπής σε δηλώσεις της στην Πλατεία Αθανάτων, όπου βρίσκεται ο ανδριάντας του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη.
«Ως Μανιάτες, γνωρίζουμε την ουσιαστική συμβολή μας στην Επανάσταση του 1821. Η Μάνη είναι ίσως ο μόνος ελληνικός τόπος που δεν κατάφερε να στεριώσει η οθωμανική δεσποτεία. Η ιστορική αυτή πορεία αποτελεί μεγάλη τιμή αλλά και βαριά παρακαταθήκη» ανέφερε ο Δήμαρχος Ανατολικής Μάνης και πρόσθεσε: «Εύχομαι η επέτειος των 200 χρόνων να αποτελέσει μια αφορμή περισυλλογής για το τι καταφέραμε σαν Έθνος, τι κάναμε λάθος και πώς πρέπει να πορευτούμε στην επόμενη εκατονταετία».
«Να εξαφανίσουμε τη λέξη διχόνοια από το μέλλον μας»
Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης, η αντιπροσωπεία της Επιτροπής είχε την ευκαιρία να συζητήσει με τους εκπροσώπους της τοπικής κοινωνίας την πρόταση που υπέβαλε ο Δήμος για την επέτειο των 200 χρόνων, η οποία αφορά τη δημιουργία ψηφιακού μουσείου μανιάτικης ιστορίας. Μια πρόταση που με το ένα πόδι πατάει στο παρελθόν, στην ιστορία του τόπου, και με το άλλο στο μέλλον, στην ψηφιακή τεχνολογία και την ανάπτυξη που θα αφήσει μια παρακαταθήκη για το αύριο. «Θα τη θυμόμαστε αυτήν την επέτειο όχι μόνο γιατί θα μνημονεύσουμε τη διαδρομή που κάναμε μέχρι τώρα, αλλά για αυτά που σχεδιάσαμε για το μέλλον. Θα θυμόμαστε αυτή την επέτειο γιατί μας άνοιξε μια πόρτα για το μέλλον. Αφέντες της μοίρας μας είμαστε εμείς, όπως ακριβώς και οι πρόγονοί μας» ανέφερε η Πρόεδρος της Επιτροπής.
Ιδιαίτερη εντύπωση προκάλεσε η τοποθέτηση του Σεβασμιώτατου Μητροπολίτη Μάνης Χρυσόστομου Γ΄. «Σε όλη την ιστορία μας υπήρχε μια λέξη την οποία πρέπει εμείς οι νεοέλληνες του 21ου αιώνα να την εξαφανίσουμε. Αυτή η λέξη, η δολερή, που ονομάζεται διχόνοια. Αυτό το αγκάθι πρέπει να εξαφανιστεί. Αυτό πρέπει να καλλιεργήσουμε στις επόμενες γενιές» ανέφερε ο Μητροπολίτης, με όλους τους παριστάμενους να ξεσπούν σε χειροκροτήματα.
Μαθήματα πατριδογνωσίας
Εμφανώς συγκινημένα από την επίσκεψη στη Μάνη ήταν και τα Μέλη της Ολομέλειας. «Η επίσκεψη στη Μάνη είναι μάθημα πατριδογνωσίας και συγχρόνως ένα προσκύνημα, γιατί εδώ άρχισε ο μεγάλος Αγώνας της απελευθέρωσης. Αυτή τη μεγάλη κληρονομιά της αποφασιστικότητας στον αγώνα της ελευθερίας μας άφησαν οι Μανιάτες με το παράδειγμά τους» ανέφερε ο Πασχάλης Κιτρομηλίδης. «Με τέτοια συγκλονιστικά μοιρολόγια, όπως αυτό που ακούσαμε σήμερα, παίρνουμε φτερά και δύναμη» δήλωσε η Αικατερίνη Πολυμέρου-Καμηλάκη, αναφερόμενη στο μοιρολόι που τραγούδησε η Αικατερίνη Αντωνάκου Μπραΐμη, μέλος του σώματος απόδοσης τιμών του Δήμου Ανατολικής Μάνης, στην Πλατεία Αθανάτων.
«Η επίσκεψη μας στη Μάνη είναι απότιση ενός φόρου τιμής. Όχι απλά για έναν ιστορικό τόπο αλλά για ένα τόπο που, στο πλαίσιο της Εθνικής Επανάστασης, νομίζω ότι όλο το έθνος του οφείλει. Είναι επίσης μια απότιση τιμής στην άγρια και μεγαλειώδη ομορφιά του μανιάτικου τοπίου» ανέφερε ο Ευάνθης Χατζηβασιλείου. «Ως Λάκωνας και Μανιάτης είμαι εξαιρετικά συγκινημένος από την επίσκεψή μας εδώ» τόνισε ο Νίκος Κανελλόπουλος, υπογραμμίζοντας τη σημασία της ενότητας, των συνεργειών και των συνεργασιών για το μέλλον της χώρας. «Αυτός εδώ ο τόπος είναι εκείνος ο οποίος έδωσε την πρώτη σπίθα της Επανάστασης, την πρώτη φωτιά για να ξεκινήσει αυτό που λέμε σήμερα Ελληνική Παλιγγενεσία» ανέφερε από τη μεριά του ο βουλευτής Λακωνίας Θεόδωρος Δαβάκης.
Επίσκεψη στην Καρδαμύλη
Την επόμενη ημέρα, αντιπροσωπεία της Επιτροπής «Ελλάδα 2021» επισκέφθηκε την ιστορική Καρδαμύλη όπου συναντήθηκε με τον Δήμαρχο Δυτικής Μάνης Δημήτρη Γιαννημάρα. «Ο Δήμος Δυτικής Μάνης είναι μικρός σε πληθυσμό αλλά πολύ μεγάλος σε ιστορία. Έχει ιστορία παλαιότερη αλλά και νεότερη. Μέσα από τις μικρές δυνατότητες που έχουμε, αλλά και μέσα από τις προτάσεις του Δήμου στην Επιτροπή, ευελπιστούμε να αναδείξουμε την ιστορία μας και την προσφορά του τόπου μας στην Επανάσταση του 1821. Στον απελευθερωτικό αγώνα που μας επέτρεψε να είμαστε σήμερα ελεύθεροι» ανέφερε ο Δήμαρχος.
«Στις Κιτριές, οι Μανιάτες έδωσαν ένα διαχρονικό μάθημα ενότητας σε όλους τους Έλληνες, όταν οι μεγάλες οικογένειες της περιοχής άφησαν στην άκρη τις διαφορές τους και ένωσαν τις δυνάμεις τους ενάντια στον κατακτητή. Στη Μάνη φιλοξενήθηκαν ο Κολοκοτρώνης και ο Παπαφλέσσας μυστικά τις παραμονές της Επανάστασης, εδώ οι βάρκες της Φιλικής Εταιρείας ξεφόρτωναν το μπαρούτι για τα βόλια του Αγώνα» ανέφερε η Πρόεδρος της Επιτροπής σε δηλώσεις της στην Πλατεία Πεσόντων της πόλης, όπου βρίσκεται η προτομή του αγωνιστή του 1821 Παναγιώτη (Μούρτζινου) Τρουπάκη. «Η απόφαση να τιμήσουμε την Επανάσταση δεν σημαίνει μόνο να αναδείξουμε όσα σπουδαία έγιναν στον παρελθόν. Σημαίνει επίσης να πατήσουμε σε αυτά με ευλάβεια και να τα χρησιμοποιήσουμε για το μέλλον, για την προκοπή του κάθε τόπου. Γιορτή χωρίς προκοπή δεν έχει νόημα» είπε χαρακτηριστικά.
Προτάσεις που κοιτάζουν το μέλλον
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε η αντιπροσωπεία της Επιτροπής στις προτάσεις του Δήμου Δυτικής Μάνης και ιδίως στην πρόταση που αφορά την ψηφιακή σύνδεση των Πύργων της Μάνης με την οικονομική, επαγγελματική και πολιτιστική ζωή του τόπου ύπαρξης τους, μια δράση που σχεδίασε το Σωματείο «Διάζωμα» υπό τον πρόεδρο του, πρώην υπουργό και πρώην Δήμαρχο Καλαμάτας, Σταύρο Μπένο. «Προσπαθούμε να επιτύχουμε μία πλήρη συνέργεια ανάμεσα στις ζωντανές δυνάμεις της περιοχής, τους ανθρώπους πώς δρουν, λειτουργούν, επιχειρούν εδώ, τα υπέροχα μνημεία της περιοχής, της φύσης και του πολιτισμού. Επίκεντρό μας είναι αυτό το κορυφαίο ταυτοτικό μνημείο της Μάνης που είναι οι πύργοι της» ανέφερε ο κ. Μπένος, υπογραμμίζοντας ότι για τη συγκεκριμένη πρόταση δεν ζητείται καμία χρηματοδότηση από την Επιτροπή.
«Είμαστε χαρούμενοι γιατί σε έναν τόπο όπου χαράχτηκαν στρατηγικές για τους αγώνες του 1821, σήμερα μπορούν να αρχίσουν να χαράζονται στρατηγικές για το μέλλον. Οι προτάσεις του Δήμου για την επέτειο ανοίγουν ένα παράθυρο στο μέλλον» ανέφερε το μέλος της Ολομέλειας της Επιτροπής Αικατερίνη Πολυμέρου-Καμηλάκη. Στην πρόταση που αφορά την ψηφιακή σύνδεση των Πύργων της Μάνης με την οικονομική, επαγγελματική και πολιτιστική ζωή του τόπου ύπαρξης τους αναφέρθηκε επίσης και ο Νίκος Κανελλόπουλος, υπογραμμίζοντας τη σημασία της τεχνολογίας για την επιτυχία του. «Ο χώρος της Δυτικής Μάνης έχει μία ιδιαίτερη θέση στην εθνική ιστορία και στην ιστορία της εθνικής Επανάστασης. Και η επίσκεψή μας εδώ έχει την έννοια της απότισης του αναγκαίου σεβασμού για τον τόπο αυτό, για τους ανθρώπους του, για τους προγόνους σας. Με μεγάλο θαυμασμό, είδαμε όμως και τις προτάσεις του Δήμου. Προτάσεις προσανατολισμένες προς το μέλλον, πράγμα που δείχνει ότι ο τόπος αυτός δεν έχει μόνο σημαντικό παρελθόν αλλά σημαντικό μέλλον» ανέφερε ο Ευάνθης Χατζηβασιλείου.
Στο σπίτι του Patrick Leigh Fermor
Η αντιπροσωπεία της Επιτροπής ξεναγήθηκε επίσης στην Παλαιά Καρδαμύλη, όπου είδε τα περίφημα συντηρημένα πυργόσπιτα, ενώ επισκέφθηκε και την οικία Patrick & Joan Leigh Fermor, που βρίσκεται λίγο έξω από την Καρδαμύλη. Στο σπίτι αυτό έζησε ο διάσημος βρετανός συγγραφέας, φιλέλληνας, άνθρωπος της διανόησης και της περιπέτειας, γνωστός και για τη δράση του εναντίον των Γερμανών κατακτητών στα βουνά της Κρήτης.
Η Επιτροπή ξεναγήθηκε στην οικία από την Ειρήνη Γερουλάνου, Πρόεδρο της Διοικητικής Επιτροπής του Μουσείου Μπενάκη, στο οποίο δώρισε ο Fermor την οικία του, εκφράζοντας την επιθυμία να χρησιμοποιείται για τους σκοπούς του μουσείου, να φιλοξενεί ερευνητές και να παραμείνει ανοιχτή στο κοινό. Στην οικία έλαβε χώρα γόνιμη συζήτηση με φορείς και εκπροσώπους της τοπικής κοινωνίας για την οικονομία και τις δυνατότητες ανάπτυξης της περιοχής, με ιδιαίτερες αναφορές στον θεματικό τουρισμό και την περαιτέρω ανάδειξη των εξαιρετικής ποιότητας τοπικών προϊόντων.
