«Δεν πρόκειται να εισέλθει κανείς στα χωρικά μας ύδατα. Οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις είναι απολύτως έτοιμες να διαχειριστούν οποιαδήποτε τέτοια κρίση και η ελληνική πολιτική ηγεσία δεν πρόκειται να κάνει καμία παραχώρηση στην κυριαρχία της»: τη διαβεβαίωση αυτή έδωσε ο υπουργός Επικρατείας Γιώργος Γεραπετρίτης σε ραδιοφωνική συνέντευξή του στα «Παραπολιτικά 90,1». Ενώ ξεκαθάρισε, «δεν υπήρξε ποτέ μια αμοιβαία συμφωνία που υπεγράφη, από εκείνους που είναι εξουσιοδοτημένοι να υπογράψουν», αλλά (υπήρξε) γραπτή κατανόηση που είχε να κάνει με το «ότι προφανώς πηγαίνουμε σε συζητήσεις με αποκλιμάκωση της έντασης στην περιοχή».
Ξεκινώντας από τον απολογισμό της συνάντησης των MED7 στην Κορσική, «το μήνυμα που βγαίνει -και το συνόψισε πάρα πολύ ωραία ο Πρόεδρος Μακρόν- είναι ότι θέλουμε τη Μεσόγειο, μια θάλασσα ειρήνης (Pax Mediterranea)», υπογράμμισε εισαγωγικά ο Γ. Γεραπετρίτης, όμως, συνέχισε, «δυστυχώς η πραγματικότητα αποδεικνύει ότι ο μόνος ο οποίος δεν επιθυμεί την ειρηνική σύμπλευση των λαών, είναι η Τουρκία».
Εστίασε, μάλιστα, σε δυο παραγράφους των συμπερασμάτων που είναι σημαντικά, όπως είπε: «το ένα έχει να κάνει με το ζήτημα της Κύπρου, η συμμετοχή της οποίας στην ευρω-μεσογειακή διάσκεψη είναι ιδιαιτέρως σημαντική (…) Το δεύτερο σημαντικό είναι το γεγονός ότι υπήρξε ρητή αναφορά στις κυρώσεις που θα πρέπει να επιβληθούν στην Τουρκία. Όσο πλησιάζουμε περισσότερο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, όλο και θα αναδεικνύεται με μεγαλύτερη έμφαση το κομμάτι των κυρώσεων σε βάρος της Τουρκίας», εκτίμησε ξεδιπλώνοντας συγχρόνως την ελληνική στρατηγική: «Υπάρχει, ήδη, ένα μενού από επιλογές κυρώσεων που θα επιβληθούν και σε κρατικούς αλλά και σε ιδιωτικούς φορείς στην Τουρκία. Όσο αυτό θα ανεβαίνει, θα υποστηρίζει το δικό μας βασικό αίτημα, ή σταματάει σήμερα η Τουρκία τις επιθετικές ενέργειες ή θα υπάρξει επιβολή κυρώσεων».
Για τη στάση της Γαλλίας ειδικότερα, είπε πως είναι «ο πιο ένθερμος σύμμαχός μας σήμερα στην Ευρώπη», διαβεβαίωσε δε, ότι «θα υπάρξει και στενότερη συνεργασία μεταξύ Ελλάδας και Γαλλίας, η οποία θα περιλαμβάνει την αμυντική θωράκιση της χώρας μας», κάτι που θα συνιστά «σοβαρότατη αναβάθμιση της στήριξης από τη Γαλλία».
Γραπτή κατανόηση
Στη συνέντευξη ερωτηθείς για το θέμα της «έγγραφης συμφωνίας», απάντησε πως «υπάρχει πλήρης, πληρέστατη ενημέρωση όλων των κομμάτων της αντιπολίτευσης για τα τεκταινόμενα στην εξωτερική πολιτική και άμυνα. Αυτό γίνεται είτε διαμέσου του υπουργείου Εξωτερικών, είτε διαμέσου των ανοιχτών διαύλων που υπάρχουν και με τη διπλωματική σύμβουλο του πρωθυπουργού, και δια του ιδίου του πρωθυπουργού στις τακτικές συναντήσεις που έχει με τους αρχηγούς των πολιτικών κομμάτων (…) ο κ. πρωθυπουργός είχε συνομιλία με τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης προ ολίγων εβδομάδων, όπου αναφέρθηκε αναλυτικά στα ζητήματα αυτά, μια εκτενέστατη συζήτηση, η οποία κάλυψε όλο το φάσμα», τόνισε ο υπουργός Επικρατείας.
Για την έννοια της «έγγραφης συμφωνίας» ξεκαθάρισε πως «προφανώς και υπήρχαν συζητήσεις για το εάν θα μπορούσαμε να πάμε σε μια διευθέτηση των τεχνικών ζητημάτων, τα οποία αφορούν τις συζητήσεις που θα μπορούσαμε να ξεκινήσουμε. Στο πλαίσιο αυτό δεν υπήρξε καμία απολύτως συμφωνία. Υπήρξε μία κατανόηση, εξ ου και το κείμενο του πρωθυπουργού, το άρθρο του αναφερόταν σε written understanding, δηλαδή σε γραπτή κατανόηση που δεν περιβλήθηκε τον τύπο της γραπτής συμφωνίας για δύο λόγους: πρώτον, η Τουρκία για δικούς της λόγους -θα μπορούσε να μιλήσει κανείς για υποκριτική διάθεση- φρόντισε να δημοσιοποιήσει ένα κείμενο απολύτως εμπιστευτικό, τις βασικές του αρχές, ότι υπάρχει συζήτηση, και δεύτερον, αμέσως εξέδωσε NAVTEX στα ύδατα που υποτίθεται ότι θα καθήσουμε να συζητήσουμε».
Συμπερασματικά, σύμφωνα με τον κ. Γεραπετρίτη, «δεν υπάρχει ζήτημα λάθους μετάφρασης, υπάρχει ένα θέμα απόδοσης των κειμένων που ενσωματώνει το πνεύμα του κειμένου. Το πνεύμα ήταν σαφές. Δεν υπήρξε ποτέ μια αμοιβαία συμφωνία που υπεγράφη, από εκείνους που είναι εξουσιοδοτημένοι να υπογράψουν (…) Η γραπτή αυτή κατανόηση έχει να κάνει με το ότι προφανώς πηγαίνουμε σε συζητήσεις με αποκλιμάκωση της έντασης στην περιοχή».
Ευκαιρίας δοθείσης, ο υπουργός Επικρατείας επανέλαβε «τη βασική θέση της ελληνικής κυβέρνησης, από την οποία δεν πρόκειται να υπαναχωρήσουμε, ότι οποιαδήποτε συζήτηση που αφορά την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών, η οποία αποτελεί το ένα και μόνο ζήτημα διευθέτησης μεταξύ των δύο χωρών, δεν πρόκειται να γίνει ει μη μόνον εάν αποχωρήσουν όλα τα τουρκικά πλοία από την περιοχή, περιλαμβανομένου του ερευνητικού. ‘Αρα, θα πρέπει να αναμένουμε ποια θα είναι η στάση της Τουρκίας, και σε αυτό το αίτημα της ελληνικής πλευράς αυτονοήτως συντάσσονται όλοι οι εταίροι μας αλλά και όλοι οι μεγάλοι διπλωματικοί παίκτες της περιοχής». Εν κατακλείδι, «την ώρα αυτή η μπάλα είναι στο τερέν της Τουρκίας, η οποία θα πρέπει να αξιολογήσει τα ζητήματα, να υπαναχωρήσει από τον απολύτως εριστικό λόγο, κυρίως όμως έμπρακτα να αποσύρει τα πλοία».
Σε απόλυτη εγρήγορση
Στο ερώτημα αν ανησυχεί για το επόμενο 48ωρο, ο υπουργός απάντησε κατά λέξη, «είμαστε σε απόλυτη εγρήγορση, δεν φοβόμαστε, δεν έχουμε μάθει να φοβόμαστε. Έχουμε πολύ υψηλή αυτοπεποίθηση στα πράγματα. Είναι προφανές ότι μιλάμε για νέα εποχή διπλωματίας, όπου η Ελλάδα έχει πολύ ισχυρά ερείσματα, αλλά και πολύ δυνατή ομάδα στο πεδίο. Ο Έβρος είναι κάτι που μένει και ενδεχομένως να στοιχειώνει τον Πρόεδρο της Τουρκίας. Είμαστε σε απόλυτη επιφυλακή», διαβεβαίωσε με την ταυτόχρονη επισήμανση ότι «η ίδια η Τουρκία έφερε εαυτόν στην κατάσταση που είναι δύσκολη σήμερα για αποκλιμάκωση».
Στο ερώτημα δε, ποια θα είναι η ελληνική απάντηση στην περίπτωση που τουρκικά σκάφη σπάσουν το όριο των έξι ναυτικών μιλίων, ο υπουργός Επικρατείας δήλωσε εμφατικά: «Δεν πρόκειται να εισέλθει κανείς στα χωρικά μας ύδατα, είμαι σαφής. Οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις είναι απολύτως έτοιμες να διαχειριστούν οποιαδήποτε τέτοια κρίση και η ελληνική πολιτική ηγεσία δεν πρόκειται να κάνει καμία παραχώρηση στην κυριαρχία της».
Εξαγγελίες Μητσοτάκη για τον τρόπο εξόδου από την κρίση
Σε ένα άλλο θέμα, αυτό των επικείμενων εξαγγελιών από τον πρωθυπουργό, το Σάββατο, από τη Θεσσαλονίκη, ο υπουργός Επικρατείας διαβεβαίωσε, όπως ο ίδιος είπε, ότι «ο πρωθυπουργός θα αναφερθεί κυρίως στον τρόπο με τον οποίο θα βγούμε από αυτή τη μεγάλη κρίση, με ασφάλεια αλλά και με δημοσιονομική ‘υγεία’, θα είναι όλα τα μέτρα εκείνα που θα μπορέσουν να κρατήσουν όρθια την κοινωνία και την οικονομία μας. Όλες οι ενδείξεις», συμπλήρωσε, «είναι ότι η ελληνική οικονομία βαδίζει καλά. Θυμίζω το ιστορικό, κατά την άποψή μου, γεγονός της δανειοδότησης της Ελλάδας από τις διεθνείς αγορές με το μικρότερο επιτόκιο που έχει ποτέ υπάρξει για το ελληνικό κράτος. Μάς πιστεύουν στις διεθνείς αγορές, πάνω απ’ όλα όμως πιστεύουμε εμείς στον εαυτό μας», κατέληξε.
Η κυβέρνηση θα προχωρήσει στο σχεδιασμό της
Στο άλλο μεγάλο θέμα, αυτό της Μόριας, σε συνδυασμό εξάλλου με τα κρούσματα εκεί, επιχειρηματολόγησε ότι «αυτή τη στιγμή γίνεται πολύ σοβαρή προσπάθεια για να μπορέσει να συγκεντρωθεί το ζήτημα και στο υγειονομικό κομμάτι και στο κομμάτι της σίτισης – στέγασης των μεταναστών και προσφύγων. Ανακοινώνοντας ότι επρόκειτο να φθάσει στη 1 μ.μ. στο αεροδρόμιο της Μυτιλήνης φορτίο με 200.000 τεστ – αντιγόνα, δεσμεύτηκε ότι θα υπάρξει ευρεία δειγματοληψία μεταξύ μόνιμων κατοίκων και προσφύγων/μεταναστών, με στόχο την άμεση απομόνωση των όποιων κρουσμάτων. Στην παρατήρηση δε, ότι οι αρμόδιοι φορείς δεν ξέρουν πού βρίσκονται οκτώ διαπιστωμένα κρούσματα, εξήγησε πως σε συνθήκες οι οποίες συνιστούν πρόκληση κινδύνου για τη ζωή, «το πρώτο που κοιτάς, είναι να διαχειριστείς αυτό το ζήτημα».
«Είναι προφανές ότι υπήρξε συντονισμένη δολιοφθορά εκ μέρους ορισμένων εκ των έσω, μέσα από τη δομή», επανέλαβε εξάλλου και στο ερώτημα αν υπήρξε τουρκικός δάκτυλος, χαρακτήρισε «πολύ πρώιμο» να αναφερθεί κάτι τέτοιο, «αυτή τη στιγμή είναι σε εξέλιξη αναλυτική έρευνα, που θα βρει τα αίτια των όσων συνέβησαν, δεν θέλω να είμαι προπετής στις κρίσεις μου. Προφανώς δεν πρόκειται για τυχαίο γεγονός». Εξάλλου, πρόσθεσε, είναι στο νησί οι κ. Χρυσοχοΐδης και Μηταράκης και μεριμνούν και για την απόδοση ευθυνών και για την αποκατάσταση της τάξης.
Παραλλήλως ρωτήθηκε για την τυχόν εμπλοκή Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων: «Ελέγχονται όλα τα ζητήματα, δεν θέλω γενικά να είμαι αφοριστικός για τις ΜΚΟ. Υπάρχουν ΜΚΟ που έχουν συμβάλει καθοριστικά στο να μετριασθεί η επώδυνη κατάσταση στο προσφυγικό, από την άλλη πλευρά υπάρχουν ζητήματα με περιφερειακές ΜΚΟ. Με πρωτοβουλία της κυβέρνησης υπήρξε ένα πολύ αναλυτικό μητρώο στελεχών και οργανώσεων και επί τη βάσει αυτή υπήρξε σοβαρή εκκαθάριση έτσι ώστε να δραστηριοποιούνται πλέον μόνο οι πολύ σοβαρές ΜΚΟ, άρα έχει σοβαρά απομειωθεί το πρόβλημα που πράγματι υπήρχε. Θα υπάρξει και περαιτέρω έλεγχος», υποσχέθηκε επίσης.
Στο σκέλος των τοπικών αντιδράσεων δήλωσε ότι «η ελληνική κυβέρνηση επεχείρησε, στη βάση του σχεδίου που έχει, να οργανώσει κλειστές, ελεγχόμενες κι αξιοπρεπείς δομές, σε συνδυασμό με το δεύτερο πυλώνα που είναι η αναχαίτιση των ροών. Δεν πρέπει να παραβλέπουμε το γεγονός ότι για πολλούς μήνες έχουμε μηδενικές ροές. Αυτό μας βοήθησε να κάνουμε μια μεγάλης κλίμακας αποσυμφόρηση των νησιών». Και, κάνοντας αυτοκριτική, όπως είπε, «δεν επιμείναμε με μεγαλύτερη αποφασιστικότητα και πειθώ στο να γίνουν οι κλειστές δομές στη Λέσβο και τη Χίο».
Ζητώντας δε, και οι τοπικοί άρχοντες να κάνουν την αυτοκριτική τους, διεμήνυσε ότι «θα υπάρξει αποφασιστικότητα εκ μέρους της ελληνικής Πολιτείας να υλοποιήσει το έργο. Δεν ισχύει ότι δεν δημιουργούνται δομές, αυτή τη στιγμή βρίσκονται σε σημαντικά προχωρημένο κατασκευαστικό στάδιο οι δομές σε Κω, Λέρο και Σάμο. Θα συνεχίσουμε με διαβουλευτικό πνεύμα (…) αλλά η επιλογή της ελληνικής Πολιτείας θα είναι με αποφασιστικότητα να πάμε σε απομονωμένες από τα αστικά κέντρα δομές, οι οποίες θα είναι ανθρώπινες για να σταματήσει πλέον η ντροπή αυτών των άναρχων δομών».
«Όχι» σε δομές σε ακατοίκητα νησιά
Όμως, ο Γ. Γεραπετρίτης ρωτήθηκε και για την ιδέα κατασκευής δομών σε ακατοίκητα νησιά: «Προσωπική μου τοποθέτηση είναι ότι δεν είναι πρόσφορη λύση, όχι γιατί απαιτεί πάρα πολύ χρόνο και κόστος (γιατί εξ αρχής θα πρέπει να δημιουργηθούν βασικές υποδομές, όπως τα λιμενικά έργα, η ύδρευση, η αποχέτευση, τροφοδοσία κ.λπ.), αλλά γιατί κυρίως τίθεται ένα ζήτημα ασφάλειας στα ακατοίκητα νησιά. Φαντασθείτε, όλα αυτά που συνέβησαν στη Λέσβο και ήταν σχετικώς κοντά στην πρωτεύουσα, τη Μυτιλήνη, να συνέβαιναν σε ένα ακατοίκητο νησί. Είναι σοβαρότατα τα ζητήματα τάξης και ασφάλειας που τίθενται. Πέρα από το συμβολισμό του θέματος, έχει και πολύ σοβαρά διαχειριστικά ζητήματα», ξεκαθάρισε.
Καλύτερη οργάνωση της Κ.Ο. της ΝΔ
Τέλος, στο ζήτημα της ψηφοφορίας για την άρση ασυλίας του βουλευτή Χανίων του ΣΥΡΙΖΑ Παύλου Πολάκη και την απουσία από αυτή, βουλευτών του κυβερνώντος κόμματος, ο υπουργός ήταν κατηγορηματικός: «Υπήρξε μία σοβαρή αστοχία για την οποία δεν υπάρχει δικαιολογία. Οφείλουμε όλοι να είμαστε συνεπείς στις υποχρεώσεις μας, θα πρέπει να υπάρχει επαγγελματισμός στα πράγματα και σε αυτήν την περίπτωση δεν τα καταφέραμε καθόλου καλά. Θα ληφθούν μέτρα έτσι ώστε να υπάρξει καλύτερη οργάνωση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, του κοινοβουλευτικού έργου, έτσι ώστε να μην επαναληφθούν τέτοια φαινόμενα στο μέλλον».
