Έξι μήνες μετά την εμφάνισή της στη Λατινική Αμερική η επιδημία του κορονοϊού έχει προκαλέσει τον θάνατο 250.000 ανθρώπων, έχει ενισχύσει τη φτώχεια και τις ανισότητες και κινδυνεύει να ακυρώσει δεκαετίες αργών κοινωνικοοικονομικών προόδων.
Στις πιο φτωχές συνοικίες και τις παραγκουπόλεις η απελπισία εξαπλώθηκε το ίδιο γρήγορα με τον ιό, καθώς τα χρήματα άρχισαν να τελειώνουν, άμεση επίπτωση της ραγδαίας μείωσης της οικονομικής δραστηριότητας εξαιτίας των περιοριστικών μέτρων που ελήφθησαν για να περιοριστεί η πανδημία covid-19.
Πρόσφατη έρευνα του Προγράμματος του ΟΗΕ για την Ανάπτυξη (UNDP) έδειξε ότι στις 10 από τις 16 λατινοαμερικανικές χώρες η βίαιη πτώση των εισοδημάτων είναι βασική αιτία ανησυχίας για τα νοικοκυριά.
Σε αυτές τις χώρες χιλιάδες άνθρωποι βρέθηκαν απέναντι στο δίλημμα να εργαστούν για να έχουν να φάνε ή να προστατευθούν από την covid-19. Στη χειρότερη περίπτωση δεν κατάφεραν κανένα από τα δύο.
Βοήθεια από το κράτος
Από τα 620 εκατομμύρια ανθρώπων που ζουν στη Λατινική Αμερική, τα 6,5 εκατομμύρια μολύνθηκαν από τον κορονοϊό και 250.969 πέθαναν, καθιστώντας την την περιοχή με τους περισσότερους θανάτους παγκοσμίως λόγω της πανδημίας. Πολλοί ειδικοί εκτιμούν ότι οι αριθμοί αυτοί δεν αντιπροσωπεύουν την πραγματικότητα καθώς δεν διενεργούνται αρκετά τεστ.
Τα μέτρα οικονομικής ενίσχυσης των πολιτών που ανακοίνωσαν οι αρχές συχνά αποδεικνύονται ανεπαρκή και δεν φτάνουν πάντα σε αυτούς που έχουν ανάγκη.
«Το lockdown και η πανδημία έφεραν στο προσκήνιο τα προβλήματα που πάντα υπήρχαν και τα οποία επιδεινώθηκαν, τη συστημική αδικία, τις ελλείψεις υποδομών», παρατήρησε ο πατέρας Λορέντσο ντε Βέντια που βοηθά απόρους σε παραγκούπολη νότια του Μπουένος Άιρες.
Τα ήδη υποχρηματοδοτούμενα συστήματα υγείας βρίσκονται στα πρόθυρα κατάρρευσης.
Στο Περού τα νοσοκομεία αντιμετωπίζουν εδώ και εβδομάδες ελλείψεις σε οξυγόνο. Η απουσία προσωπικού είναι εμφανής στη Γουαγιακίλ, οικονομική πρωτεύουσα του Ισημερινού, που έχει πληγεί πολύ από την covid-19.
Καθώς η βοήθεια την οποία είχε υποσχεθεί η κυβέρνηση στη Χιλή καθυστερούσε, στην αρχή της επιδημίας στη χώρα ξέσπασαν ταραχές στο Σαντιάγο από ανθρώπους που πεινούσαν. Στην Ελ Άλτο, μια πόλη κοντά στη Λα Πας την πρωτεύουσα της Βολιβίας, κάτοικοι διαδήλωσαν ζητώντας από την κυβέρνηση να λάβει μέτρα για τη ραγδαία άνοδο της ανεργίας.
Προκειμένου να περιορίσουν τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης Χιλή και Περού επέτρεψαν στους πολίτες να πάρουν χρήματα από τα συνταξιοδοτικά τους προγράμματα. Όμως ειδικοί υπογραμμίζουν ότι αυτό θα επηρεάσει αρνητικά τα συστήματα κοινωνικής προστασίας των χωρών αυτών που είναι ήδη ευάλωτα.
Σύμφωνα με την Οικονομική Επιτροπή για τη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική (CEPALC), στην περιοχή όπου η ανεπίσημη εργασία φτάνει το 54%, η ανεργία θα ανέλθει φέτος στο 13%, κάτι που σημαίνει ότι 44 εκατομμύρια άνθρωποι θα είναι άνεργοι, 18 εκατομμύρια περισσότεροι από ό,τι τον Ιανουάριο.
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) προβλέπει πτώση του ΑΕΠ της περιοχής κατά 9% το 2020.
Νέοι φτωχοί
Η επιδημία covid-19 αναμένεται να ρίξει στη φτώχεια 45 εκατομμύρια ανθρώπους, ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό των φτωχών στην περιοχή σε 231 εκατομμύρια, δηλαδή το 37,3% του πληθυσμού της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής, σύμφωνα με τη CEPALC.
Η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας (ILO) εκτιμά ότι σχεδόν τα δύο τρίτα των Λατινοαμερικάνων μισθωτών κινδυνεύουν να χάσουν τη δουλειά τους, να δουν τις ώρες εργασίας τους να μειώνονται και τα εισοδήματά τους να συρρικνώνονται.
Εξάλλου στην εργασιακή ανασφάλεια και τις δυσκολίες πρόσβασης σε ιατροφαρμακευτική περίθαλψη προστίθεται η αύξηση των θανάτων από ιάσιμες ασθένειες, όπως ο δάγκειος πυρετός. Χωρίς να υπολογίζονται τα θύματα ενδοοικογενειακής βίας.
