Για περισσότερο από μια εβδομάδα οι Ηνωμένες Πολιτείες μαστίζονται από εσωτερικές ταραχές με αφορμή τη δολοφονία του Αφροαμερικανού Τζόρτζ Φλόϊντ, από λευκό αστυνομικό και χθες στην Ατλάντα είχαμε τη νέα δολοφονία 27χρονου Αφροαμερικανού από λευκό αστυνομικό. Ταυτόχρονα, πριν από αυτά τα γεγονότα είχαμε την κρίση και το Lockdown από τον Covid19, που έχει επιφέρει ισχυρό πλήγμα στην αμερικανική οικονομία.
Η φωτιά που έχει ξεσπάσει στους δρόμους της Αμερικής, είναι πολύ ανησυχητική πρώτον διότι απειλεί σοβαρά τον βασικό πυλώνα του διεθνούς συστήματος – Δύσης και δεύτερον διότι, αποδεδειγμένα είναι ο μόνος ισχυρός πόλος στήριξης διπλωματικά και σε επίπεδο ασφάλειας της Ελλάδας. Αυτό μέσα σε αυτή την ταραγμένη εποχή μπορεί ανά πάσα στιγμή να αλλάξει και υπάρχουν, στο παρασκήνιο, ανησυχητικές ενδείξεις προς αυτή την κατεύθυνση.
Του Δημήτρη Γ. Απόκη*
Τις τελευταίες εβδομάδες συμβαίνουν πολλά στο μέτωπο των εθνικών συμφερόντων της Ελλάδας και τουλάχιστον σε ρητορικό επίπεδο η Ουάσιγκτον στηρίζει ανοικτά την Αθήνα, έναντι της Τουρκίας, τόσο στο θέμα της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ), των νησιών, του ΤουρκοΛιβυκού Συμφώνου, και της ενορχηστρωμένης λαθρομετανάστευσης.
Ξεκάθαρα, μέχρι νεωτέρας, οι ΗΠΑ είναι ξεκάθαρα στο πλευρό της Ελλάδας, κάτι που θα περίμενε κάποιος να συμβαίνει πολύ περισσότερο και με μεγαλύτερη ένταση από τους εταίρους μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, και ελπίζουμε σύντονα, όπως πολύ εύστοχα είπε και ο Έλληνας Πρωθυπουργός, να το δούμε.
Παρόλα αυτά, όπως έχω αναφέρει σε πρόσφατο άρθρο μου, μέσα στο Lockdown του Covid19, πολλά συνέβησαν και έγιναν πολλές παρασκηνιακές συζητήσεις, που στο αμέσως επόμενο διάστημα θα επιφέρουν αλλαγές που δεν διαφαίνονταν πριν.
Χθες, υπήρξε και μια ακόμη άξια προσοχής εξέλιξη, η οποία χρήζει πολλαπλής ερμηνείας και είναι πιθανόν να είναι προάγγελος αλλαγής σκηνικού στις εξελίξεις με την Τουρκία στην ευρύτερη περιοχή.
Ο Πρέσβης της Ρωσίας, στην Αθήνα, προχώρησε σε δηλώσεις που στηρίζουν σαφώς τις ελληνικές θέσεις και συμφέροντα, στα κρίσιμα θέματα της ΑΟΖ των νησιών, και του ΤουρκοΛιβυκού Συμφώνου. Οι δηλώσεις αυτές του υψηλόβαθμου Ρώσου αξιωματούχου συνοδεύτηκαν, λίγες ώρες μετά, από ξαφνική αναβολή της επίσκεψης των Υπουργών Εξωτερικών και Άμυνας της Ρωσίας με πολυπληθή αντιπροσωπεία στην Τουρκία, για συνομιλίες με τους Τούρκους ομολόγους τους.
Η ξεκάθαρα φιλελληνική στάση των Ηνωμένων Πολιτειών, σε σχέση με την αύξηση της τουρκικής προκλητικότητας, το τελευταίο διάστημα, αλλά και τα χθεσινά σημαντικά γεγονότα από την πλευρά της Ρωσίας, δεν μπορεί παρά να χαρακτηριστούν ως θετικά για τα ελληνικά συμφέροντα, και αυτό είναι πολύ ευχάριστο.
Παρόλα αυτά όσοι έχουν εμπειρία στις διεθνείς σχέσεις και την διπλωματία, τα πράγματα τις περισσότερες φορές δεν είναι όπως ακριβώς φαίνονται και συνήθως κρύβουν αρκετές λακκούβες.
Διαβάζοντας προσεκτικά τις δηλώσεις της Ουάσιγκτον και ειδικά του Στέητ Ντιπάρτμεντ, αναφορικά με την αυξανόμενη προκλητικότητα της Τουρκίας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, κάποιος που θα έπαιζε, δικαίως, το συνήγορο του διαβόλου, δεν μπορεί παρά να μην παρατηρήσει ότι παρά τις καθόλα θετικές τοποθετήσεις για τα ελληνικά συμφέροντα το σταθερό ρεφρέν είναι οι δυο πλευρές, Ελλάδα και Τουρκία, να καθίσουν στο τραπέζι του διαλόγου για την επίλυση των οποιονδήποτε διαφορών.
Αυτό είναι κάτι εξόχως επικίνδυνο για την Ελλάδα, διότι η Ελληνική πλευρά είναι αυτή που θα παραχωρήσει σε μια τέτοια περίπτωση από τη στιγμή που η Τουρκία είναι αυτή παράνομα διεκδικεί.
Επίσης, το γεγονός ότι ξαφνικά με μια έκρηξη φιλελληνικών θέσεων μπαίνει σφήνα η Μόσχα, κατά την προσωπική μου άποψη, δεν είναι θετική εξέλιξη. Η Ρωσία, παραδοσιακά προχωρά σε τέτοιες κινήσεις μόνο όταν γνωρίζει ότι θα προκαλέσει αναστάτωση και πρόβλημα στο στρατόπεδο της Δύσης. Φοβού του Δαναούς και δώρα φέροντας.
Η Μόσχα δεν έχει καταπιεί καθόλου καλά το σχέδιο εκεχειρίας που συμφώνησαν Ερντογάν και Σάραζ για τη Λιβύη. Πολύ θα ήθελε να δει τη Νότια Πτέρυγα του ΝΑΤΟ και την Ανατολική Μεσόγειο να παίρνει φωτιά.
Η διαφαινόμενη μεταστροφή στο φλερτ μεταξύ Τουρκίας και Ρωσίας, δεν είναι καθόλου τυχαία, και μυρίζει έντονα τάση επαναπροσέγγισης Ουάσιγκτον και Άγκυρας. Άλλωστε στη διάρκεια του Lockdown, έγιναν πολλά που προοιωνίζουν κάτι τέτοιο.
Όμως, ακόμη και στην περίπτωση που αυτό αποδειχτεί γεγονός, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι ο μοναδικός ισχυρός πόλος υποστήριξης της Ελλάδας αυτή τη στιγμή και για το απώτερο μέλλον, είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες. Όσο πιο κοντά βρεθεί η Ελλάδα, με διεκδικητικό βέβαια τρόπο, βρεθεί στην Ουάσιγκτον, τόσο πιο καλό θα είναι για τα Ελληνικά συμφέροντα, ακόμα και στην περίπτωση που βρεθούμε σε ένα τραπέζι διαλόγου με την γείτονα Τουρκία, κάτι που όσο περνάει ο καιρός γίνεται όλο και πιο πολύ πιθανό.
Με βάση αυτά τα δεδομένα, είναι απολύτως απαραίτητο όχι απλά να ελπίζουμε, αλλά να ευχόμαστε η Υπερδύναμη να επανέλθει άμεσα στη ν ομαλότητα, πολιτικά, οικονομικά και κοινωνικά. Όσο αυτό καθυστερεί, είναι τραγικό για τη σταθερότητα του διεθνούς συστήματος, αλλά πάνω από όλα για τα εθνικά συμφέροντα και την εδαφική ακεραιότητα της Ελλάδας. Και ξεπερνά τις μικροπολιτικές αντιλήψεις για τον Πρόεδρο Τράμπ, τον Μπαϊντεν, τους Δημοκρατικούς και του Ρεπουμπλικάνους. Είναι άμεση αναγκαιότητα.
*Ο Δημήτρης Γ. Απόκης, είναι Διεθνολόγος και Δημοσιογράφος. Απόφοιτος του The School of International Service, The American University, Washington DC, και του The Paul H. Nitze School of Advanced International Studies, The Johns Hopkins University, Washington DC. Επί σειρά ετών, ήταν διαπιστευμένος ανταποκριτής στο Λευκό Οίκο, το Στέητ Ντιπάρτμεντ και το Πεντάγωνο, στην Washington DC, USA, και είναι μέλος του The International Institute for Strategic Studies.
