Οι αποφάσεις που ελήφθησαν κατεπειγόντως για να χαλιναγωγηθεί η κρίση που προκλήθηκε από τον νέο κορωνοϊό, θέτουν σε κίνδυνο τη συνοχή της ΕΕ, η οποία απειλείται από την κυριαρχία επιχειρήσεων που έλαβαν κρατικές αρωγές, προειδοποιεί η ευρωπαία επίτροπος Ελίζα Φερέιρα.
«Σχεδόν 2 τρισεκατομμύρια ευρώ διατέθηκαν για κρατικές αρωγές και το ήμισυ των ποσών αυτών χορηγήθηκε μόνο από τη γερμανική κυβέρνηση για να βοηθηθούν οι εθνικές επιχειρήσεις της. Όταν αυτές οι επιχειρήσεις μπαίνουν στον ανταγωνισμό στην εσωτερική αγορά, έχουν ένα μεγάλο πλεονέκτημα σε σχέση με τις άλλες», σχολίασε η πορτογαλίδα επίτροπος Συνοχής σε συνομιλία της με ομάδα δημοσιογράφων.
«Αν θέλετε μια κλίμακα, το πλήρες ποσό των κρατικών αρωγών που χορηγήθηκαν από τα πιο ισχυρά κράτη μέλη στις δικές τους επιχειρήσεις ισοδυναμεί με το συνολικό ΑΕΠ περίπου 16 κρατών μελών», υπογράμμισε.
«Είναι συνεπώς σημαντικό στο πλαίσιο του προγράμματος ανάκαμψης, να αποκατασταθούν οι συνθήκες δίκαιου ανταγωνισμού», εξήγησε η επίτροπος.
«Πρέπει να διορθωθεί μια κατάσταση πλήρους ανισορροπίας, η οποία επιτρέπει σε ορισμένες επιχειρήσεις να πάρουν τον έλεγχο, να αγοράσουν όλες τις άλλες που έχουν γίνει πολύ αδύναμες ή είναι σε πτώχευση. Αντιμετωπίζουμε μια κρίσιμη κατάσταση», προειδοποίησε.
Η Ελίζα Φερέιρα δεν αμφισβητεί τις αποφάσεις που επέτρεψαν να διευκολυνθεί η χορήγηση αυτών των κρατικών αρωγών επειδή «ήταν απαραίτητες». Όμως πιέζει για να αποκατασταθεί η ισορροπία.
«Για να επιτύχει η ανάκαμψη έχουμε ανάγκη μια μεγάλη αγορά πλήρως λειτουργική», επιμένει. «Αν η μισή Ένωση βρίσκεται σε ύφεση, αυτό είναι πολύ επικίνδυνο. Η εσωτερική αγορά δεν μπορεί να λειτουργήσει. Το ευρώ δεν μπορεί να λειτουργήσει», υποστηρίζει.
«Οι μισές από τις εξαγωγές των ‘δημοσιονομικά αυστηρών’ (μια ομάδα χωρών που περιλαμβάνει την Ολλανδία, την Αυστρία, τη Σουηδία και τη Δανία, που είναι επιφυλακτικές όσον αφορά τη στήριξη που πρέπει να δοθεί στις χώρες του Νότου) γίνονται προς τη μεγάλη ευρωπαϊκή αγορά. Πρέπει να το γνωρίζουμε», λέει.
«Η Ευρώπη θα ήταν σε πολύ μειονεκτική θέση έναντι των μεγάλων συνασπισμών, όπως η Κίνα ή οι Ηνωμένες Πολιτείες, επειδή βγάζουν ήδη από τις τσέπες τους πολλά χρήματα για να τονώσουν την ανάκαμψη των οικονομιών τους».
Πολιτική συνοχής
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή οφείλει να παρουσιάσει στις 27 Μαΐου ένα σχέδιο οικονομικής ανάπτυξης που θα στηρίζεται σ’ έναν προϋπολογισμό για την περίοδο 2021-2027 που θα περιλαμβάνει δυνατότητα δανεισμού.
Το ύψος του πολυετούς προϋπολογισμού και της δυνατότητας δανεισμού, ο προορισμός των κεφαλαίων και η αποπληρωμή τους πρόκειται να αποτελέσουν αντικείμενα διαπραγμάτευσης μεταξύ των 27 κρατών μελών και οι αποφάσεις θα πρέπει να ληφθούν με ομοφωνία.
Η Γαλλία και η Γερμανία τάχθηκαν υπέρ ενός αμοιβαιοποιημένου δανείου 500 δισεκ. ευρώ για τρία χρόνια, που θα αποπληρωθεί μακροπρόθεσμα. Τα χρήματα θα χορηγηθούν με τη μορφή χρηματοδοτήσεων προγραμμάτων του προϋπολογισμού της ΕΕ και αρωγών προς τους τομείς δραστηριότητας και τα κράτη που επλήγησαν περισσότερο από την κρίση.
«Ένας πολυετής προϋπολογισμός περιορισμένος στο 1% του ευρωπαϊκού Ακαθάριστου Εθνικού Εισοδήματος, όπως ζητούν οι ‘δημοσιονομικά αυστηροί’, δεν θα είναι επαρκής», λέει η Φερέιρα.
Στην πρόταση που κατατέθηκε στην αρχή της χρονιάς από τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, οι χρηματοδοτήσεις για τη Συνοχή ανέρχονται σε λίγο περισσότερο από 237 δισεκ. ευρώ. Το σχέδιο απορρίφθηκε από τα κράτη μέλη τον Φεβρουάριο.
Η Ελίζα Φερέιρα δεν ήταν σε θέση να διαβεβαιώσει πως τα ποσά αυτά θα είναι εξασφαλισμένα στο νέο σχέδιο προϋπολογισμού που αναμένεται στα τέλη Μαΐου. «Δεν μπορώ να υποσχεθώ τίποτε, όμως θα δώσουμε μάχη γι’ αυτό», δήλωσε. «Δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτε με εξασθενημένη πολιτική συνοχής», υπογράμμισε. «Πρέπει να την ενισχύσουμε».
Η πολιτική αυτή, η οποία έχει στόχο τη μείωση των αναπτυξιακών ανισοτήτων των διαφόρων περιφερειών στους κόλπους της ΕΕ, αποτελεί «αναπόσπαστο τμήμα της εσωτερικής αγοράς», επέμεινε.
