Για την καραντίνα ο λόγος σήμερα, από την παλιά ιταλική λέξη quarantine ή σε πιο σύγχρονα ιταλικά quarantena. Στην καραντίνα οι παλιοί Ιταλοί, αλλά και εμείς οι Νεοέλληνες ακούμε το σαράντα, αφού το λατινικό quadraginta (=σαράντα) έχει ελληνική προέλευση.
Γράφει η Σοφία Μουρούτη Γεωργάνα
Γιατί καραντίνα και όχι πενηντίνα ή εξηντίνα, λέμε τώρα;
Ακριβώς γιατί σαράντα ήταν οι μέρες απομόνωσης που επέβαλαν οι Αρχές προτού επιτρέψουν να ελλιμενιστεί πλοίο για το οποίο υπήρχαν πληροφορίες ότι μετέφερε επιβάτες με μεταδοτική ασθένεια, πανούκλα ή χολέρα, σήμερα θα λέγαμε και κορονοϊό. Η πρώτη καραντίνα στην Ιστορία λέγεται ότι εφαρμόσθηκε στο Ντουμπρόβνικ, το 14ο αιώνα, για να αποφευχθεί η μετάδοση της πανώλης, του Μαύρου Θανάτου που εξολόθρευσε τότε τα 2/3 του πληθυσμού. Η απαγόρευση ήταν 30 ημερών, αλλά αυτές έγιναν 40 από τις ενετικές αρχές της πόλης, γιατί τόσο έκανε η νόσος της βουβωνικής πανώλης να εξελιχθεί. Για την ακρίβεια έκανε 37 ημέρες.
Σήμερα με τη λέξη εννοούμε κυριολεκτικά και μεταφορικά την προληπτική απομόνωση ατόμων ή ομάδων με στόχο την αποφυγή διασποράς μεταδοτικής νόσου. Η αρρώστια, όμως, μπορεί να είναι και μεταφορική, κακή συμπεριφορά, ηλιθιότητα, αναλγησία, οπότε κι εκεί ο δράστης μπαίνει σε καραντίνα, σε αποκλεισμό.
Σε καραντίνα βάζει κανείς εκτός από ανθρώπους, νοσοκομεία, πλοία, πόλεις και τα ζώα. Έτσι έχουμε πτηνά σε καραντίνα για παράδειγμα.
Ακόμα και τα ηλεκτρονικά αρχεία τίθενται σε καραντίνα από όπου τα ανακτά κανείς με προγράμματα αντιβάιρους.
Σε καραντίνα θέτουν και τις μετοχές, όταν υπάρχει κρίση κάπου και δεν ασχολούνται οι αγοραστές με αυτές.
Συνώνυμο της καραντίνας είναι υγειονομική κάθαρση, η απομόνωση, ο περιορισμός η επιτήρηση. Αντώνυμο η ελευθεροκοινωνία.
Είμαστε σε καραντίνα, λοιπόν, και όχι σε καραμπίνα, αλλά γι΄ αυτήν μιαν άλλη φορά.
*Η Σοφία Μουρούτη – Γεωργάνα είναι φιλόλογος και διδάσκει στο Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδας
