Τουρκία και Δημοκρατία. Μία προβληματική σχέση. Στο διάβα των ετών. Με ένα σαφές έλλειμμα την τελευταία περίοδο μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 2016.
Τουρκία και Ευρώπη. Τόσο κοντά και τόσο μακριά. Μία υπό ένταξη χώρα που δεν σέβεται τις Αρχές και τις Αξίες της Ευρώπης. Μία χώρα που δεν σέβεται τα κυριαρχικά δικαιώματα των γειτόνων της. Τα ατομικά δικαιώματα και τα δικαιώματα των μειονοτήτων. Τις θρησκευτικές ελευθερίες.
Γράφει ο Μανώλης Κεφαλογιάννης*
Τουρκία του Ταγίπ Ερντογάν και Διεθνές Δίκαιο. Δύο όροι ασύμβατοι. Που συναντήθηκαν μόνο όταν η ερμηνεία του Διεθνούς Δικαίου εξυπηρετούσε απολύτως τα συμφέροντα της Τουρκίας.
Μία Τουρκία, που εδώ και 46 χρόνια με την εισβολή στην Κύπρο και την παράνομη κατοχή του 1/3 της Κύπρου και τις συνεχείς παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου και των χωρικών μας υδάτων έχει βάλει τη διεθνή νομιμότατα απέναντι.
Μία Τουρκία του Ταγίπ Ερντογάν που τα τελευταία χρόνια λειτουργεί στην περιοχή με τη λουδοβίκεια λογική «το κράτος είμαι εγώ». Που διαρκώς κλιμακώνει τις προκλήσεις και τις επιθετικές ενέργειες στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Καταπατώντας κάθε έννοια Διεθνούς Δικαίου, κάθε αρχή της Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982.
Μία Τουρκία που από δύστροπος γείτονας, έχει πλέον καταστεί κράτος ταραξίας. Λειτουργεί πλέον ως παράγοντας ανασφάλειας και αποσταθεροποίησης μίας ευαίσθητης περιοχής όπως αυτή της Ανατολικής Μεσογείου.
Αμφισβητεί, τη Συνθήκη της Λωζάννης του 1923, μία διεθνής συνθήκη που έχει υπογραφεί από δεκάδες κράτη με την οποία καθορίστηκαν τα σύνορα του σύγχρονου τουρκικού κράτους βαφτίζοντας τη θρησκευτική μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης «τουρκική».
Σήμερα πρεσβεύει –με άκρατο μεγαλοιδεατισμό- μία νέα έκδοση «οθωμανισμού» προσπαθώντας να έχει ηγεμονικό ρόλο στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Προχώρησε σε παράνομες γεωτρήσεις –και συνεχίζει- εντός της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης της Κυπριακής Δημοκρατίας. Μίας χώρας, κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Συνυπέγραψε με την κυβέρνηση της Τρίπολης ένα «μνημόνιο συνεργασίας» με το οποίο οριοθετείται «ΑΟΖ μεταξύ Λιβύης και Τουρκίας». Μία οριοθέτηση που καταπατά τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδος αποκλείοντας την Κρήτη, τα Δωδεκάνησα, το Καστελόριζο από το αναφαίρετο δικαίωμά τους να έχουν ΑΟΖ και «μεγαλόκαρδα επιτρέποντάς τους» -πλην Καστελορίζου που μαγικά εξαφανίζεται από προσώπου γης- να έχουν χωρικά ύδατα 6 ν.μ.
Γιατί η Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982 ρητά προβλέπει, χωρίς κανένα περιθώριο αμφισβήτησης ή αμφιβολίας στο άρθρο 121 ότι τα νησιά που κατοικούνται και έχουν οικονομική ζωή έχουν Οικονομική Αποκλειστική Ζώνη όπως και οι ηπειρωτικές περιοχές.
Η συγκεκριμένη Σύμβαση πολεμήθηκε σκληρά από την τουρκική πλευρά, ακριβώς για το συγκεκριμένο άρθρο και εντέλει στη Διάσκεψη του Μοντέγκο Μπέι την καταψήφισε μαζί με τις ΗΠΑ, τη Βενεζουέλα και το Ισραήλ. Ενώ 130 κράτη ψήφισαν υπέρ και 17 απείχαν και αποτελεί κοινοτικό κεκτημένο καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση τη θεωρεί αναπόσπαστο κομμάτι του Διεθνούς Δικαίου.
Θα πρέπει να σημειώσουμε βέβαια δύο πολύ σημαντικά θέματα που αφορούν τη σχέση των Ηνωμένων Πολιτειών με τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας
Οι Ηνωμένες Πολιτείες αν και δεν υπέγραψαν τη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας το 1983 επί προεδρίας Ρόναλντ Ρέιγκαν ανακήρυξαν ΑΟΖ υιοθετώντας την πλήρως αναφορικά με όλα τα νησιά τους ενώ πριν μερικά χρόνια αναγνώρισαν πλήρη δικαιώματα ΑΟΖ στην Κούβα και οριοθέτησαν μαζί της ΑΟΖ εφαρμόζοντας τη μέθοδο της «μέσης γραμμής».
Και κάτι ακόμη πιο σημαντικό. Αν και δεν την είχαν υπερψηφίσει στο Μοντέγκο Μπέι θεωρούν από την περίοδο της προεδρίας Μπιλ Κλίντον έχουν αποδεχθεί ότι αποτελεί πλέον εθιμικό δίκαιο, ενώ απομένει η κύρωσή της από την αμερικανική Γερουσία.
Ενώ και η Τουρκία, ενώ δεν την έχει ψηφίσει, έχει θεσπίσει τα χωρικά της ύδατα στη Μαύρη Θάλασσα στα 12 ν.μ. και κατέληξε σε συμφωνία το 1986 με την τότε Σοβιετική Ένωση και λίγο αργότερα και με τη Ρουμανία και τη Βουλγαρία για οριοθέτηση μεταξύ τους ΑΟΖ εφαρμόζοντας πλήρως τη μέθοδο της «μέσης γραμμής».
Η συμφωνία Τουρκίας-Λιβύης, μία καταφανώς άκυρη και παράνομη συμφωνία που δεν παράγει κανένα νομικό αποτέλεσμα, βρήκε απέναντί της όχι μόνο την Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και άλλες χώρες όπως οι ΗΠΑ, το Ισραήλ, η Ρωσία που δήλωσαν με τον πιο εμφατικό τρόπο ότι η συγκεκριμένη παράνομη συμφωνία πλήττει τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας μας.
Σε αυτές, όμως, τις δύσκολες ώρες που διέρχεται η χώρα μας δεν απαιτούνται μόνο ισχυρές διεθνείς συμμαχίες. Είναι ασφαλώς πολύ θετικές οι παρεμβάσεις υπέρ της διεθνούς νομιμότητας και του Διεθνούς δικαίου, που καταπατά κατάφωρα η τουρκική πλευρά, πολλών ισχυρών κρατών και οργανισμών. Απαιτείται, κυρίως, ένα αρραγές εθνικό μέτωπο που θα αντιμετωπίσει την τουρκική προκλητικότητα και επιθετικότητα με νηφαλιότητα, ψυχραιμία αλλά και αποφασιστικότητα.
*Ο Μανώλης Κεφαλογιάννης είναι ευρωβουλευτής της ΝΔ