«Η νέα Προγραμματική Περίοδος διαμορφώνεται σε μία περίοδο μεγάλων και σύνθετων αλλαγών και προκλήσεων, με μη προβλέψιμες παραμέτρους, σε ευρωπαϊκό αλλά και παγκόσμιο επίπεδο, με την Ελλάδα να πρέπει και να μπορεί πλέον να παίξει ρόλο διαμορφωτή των εξελίξεων και όχι αποδέκτη».
Αυτό σημείωσε ο υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Γιάννης Τσακίρης, πριν λίγο, στην επίσημη έναρξη του ανοιχτού διαλόγου για τη νέα Προγραμματική Περίοδο 2021 – 2027 και για τον σχεδιασμό των εθνικών μας προτεραιοτήτων για το νέο ΕΣΠΑ.
Ο ίδιος δίνοντας το στίγμα του διαλόγου για τη νέα προγραμματική περίοδο, αναφέρθηκε σε ορισμένες από τις βασικές επιδιώξεις της χώρας μας, τόσο σε εθνικό όσο και σε περιφερειακό επίπεδο. Αυτές είναι η άμεση αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών και η δημιουργία ενός καλύτερου ψηφιακού περιβάλλοντος τόσο για τους πολίτες όσο και τις επιχειρήσεις της χώρας, η υγιής επιχειρηματικότητα με την ενδυνάμωση και της καινοτομικής ικανότητας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, καθώς και η διευκόλυνση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση και η διεύρυνση του εύρους των χρηματοδοτικών εργαλείων. Επίσης, η αύξηση της συνάφειας της εκπαίδευσης και της κατάρτισης με την αγορά εργασίας, η εφαρμογή καθοριστικών παρεμβάσεων για την κλιματική αλλαγή, την ενέργεια και την προστασία του περιβάλλοντος, η κυκλική οικονομία, αλλά και η δημιουργία των απαραίτητων υποδομών για την ανάπτυξη της χώρας.
Τέλος τόνισε: «μόνο με προτεραιότητα τη διαφάνεια, την ενεργοποίηση όλων των διαύλων επικοινωνίας και τη συνεχή και ουσιαστική συνεργασία των φορέων, αλλά και με πολλή δουλειά, θα καταφέρουμε την ταχύτερη και πιο αποτελεσματική υλοποίηση των αναπτυξιακών παρεμβάσεων που έχει ανάγκη η χώρα, με κάθε ευρώ της νέας Προγραμματικής Περιόδου να διοχετεύεται στην πραγματική οικονομία και την κοινωνία».
Οι βασικές στρατηγικές προτεραιότητες της χώρας μας για τη νέα Προγραμματική Περίοδο 2021 – 2027
Η προσέγγιση των πολιτικών ανάπτυξης της Ελλάδας για τη νέα Προγραμματική Περίοδο 2021-2027 στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ, βασίζεται στη διαπίστωση ότι η επιδίωξη της ανταγωνιστικότητας απαιτεί σύνθετη ολοκληρωμένη δράση για βελτιώσεις σε ευρύ πεδίο της οικονομικής και κοινωνικής ζωής. Ήδη η ελληνική οικονομία εμφανίζει ενθαρρυντικά σημεία δυναμισμού και εξασφάλισης προϋποθέσεων αυτοτροφοδοτούμενης ανάπτυξης. Η προσπάθεια καθοδηγείται από το αναπτυξιακό δυναμικό σε τομείς πολιτικής στους οποίους η χώρα μας διαθέτει ισχυρά συγκριτικά/ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα.
Οι βασικές στρατηγικές προτεραιότητες της χώρας μας για τη νέα Προγραμματική Περίοδο 2021 – 2027 θα εστιάσουν:
Στο πλαίσιο του διατυπωμένου κοινού ευρωπαϊκού Στόχου Πολιτικής 1 για «Μια εξυπνότερη Ευρώπη μέσω της προώθησης του καινοτόμου και έξυπνου οικονομικού μετασχηματισμού»: στη διασύνδεση της έρευνας με τον παραγωγικό ιστό της χώρας, στην προσαρμογή της ελληνικής βιομηχανίας στο νέο ανταγωνιστικό περιβάλλον με τη δημιουργία αξίας σε όλα τα πεδία του επιχειρείν, στην ενδυνάμωση της καινοτομικής ικανότητας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, στη διευκόλυνση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση και στην διεύρυνση του εύρους των χρηματοδοτικών εργαλείων με τη δημιουργία ενός θεσμικού περιβάλλοντος φιλικού προς τις επιχειρήσεις, στον ψηφιακό μετασχηματισμό της ελληνικής δημόσιας διοίκησης, του κράτους και της οικονομίας. Παράλληλα, θα ενδυναμωθεί ο προσανατολισμός των επενδυτικών, καινοτομικών και ερευνητικών δραστηριοτήτων προς την αγορά, θα στηριχτεί η βιομηχανική μετάβαση, η εξωστρέφεια και η διεθνοποίηση του ελληνικού συστήματος για την Έρευνα, Τεχνολογική Ανάπτυξη και την Καινοτομία και θα ενισχυθεί το απαραίτητο ανθρώπινο κεφάλαιο που θα υποστηρίξει τον ψηφιακό μετασχηματισμό, την έξυπνη εξειδίκευση, τη βιομηχανική μετάβαση και την επιχειρηματικότητα σε μια προσπάθεια αναστροφής του brain drain. Η έρευνα και οι περιφερειακές πολιτικές θα ενθαρρύνουν και θα αξιοποιήσουν τη διάχυση της γνώσης, ώστε όλες οι περιφέρειες να είναι σε θέση να συγκλίνουν με τις περιφέρειες που ηγούνται τεχνολογικά και καινοτομικά.
Στο πλαίσιο του Στόχου Πολιτικής 2 για «Μια πιο πράσινη και ανθεκτική Ευρώπη με χαμηλές εκπομπές άνθρακα μέσω της προώθησης της δίκαιης μετάβασης σε καθαρές μορφές ενέργειας, των πράσινων και μπλε επενδύσεων, της κυκλικής οικονομίας, της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, της πρόληψης και της διαχείρισης των κινδύνων»: θα εστιάσουν στην αντιμετώπιση των κινδύνων και στην ανθεκτικότητα σε καταστροφές κυρίως όσον αφορά την εμφάνιση πλημμυρών και πυρκαγιών, στην ανάπτυξη έξυπνων ενεργειακών συστημάτων, δικτύων και εξοπλισμού αποθήκευσης σε τοπικό επίπεδο, στην ενεργειακή απόδοση του κτιριακού αποθέματος, στην προώθηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας καθώς και στην κάλυψη των ιδιαίτερων αναγκών, οι οποίες θα προκύψουν από τη μετάβαση της Χώρας στη μεταλιγνιτική περίοδο.
Έμφαση επίσης θα δοθεί στην εστίαση των επιλογών στη βιώσιμη διαχείριση των υδατικών πόρων, την προώθηση μέτρων που στοχεύουν στην κυκλική οικονομία και την αποδοτικότητα των πόρων, τη διαχείριση των αποβλήτων με γνώμονα την ανακύκλωση και την επαναχρησιμοποίηση καθώς και στη διατήρηση και στην προστασία της βιοποικιλότητας στις περιοχές NATURA σε ένα ολοκληρωμένο και βιώσιμο πλαίσιο.
Στο πλαίσιο του Στόχου Πολιτικής 3 για «Μία πιο διασυνδεδεμένη Ευρώπη μέσω της ενίσχυσης της κινητικότητας και των περιφερειακών διασυνδέσεων των ΤΠΕ»: οι βασικές επιδιώξεις για τον τομέα των Μεταφορών θα εστιάσουν, με βάση μια ολοκληρωμένη εθνική στρατηγική μεταφορών, στην ολοκλήρωση των Διευρωπαϊκών Δικτύων Μεταφορών (ΔΕΔ-Μ) με την άρση των εμποδίων και τη συμπλήρωση των κενών, στην ανάπτυξη ενός ασφαλούς, συνεκτικού και διαλειτουργικού συστήματος σιδηροδρομικών μεταφορών υψηλής ποιότητας, στην εξασφάλιση προσβασιμότητας και στη βέλτιστη χρήση των αυτοκινητοδρόμων, των θαλάσσιων λιμένων και των αεροδρομίων της Ελλάδας με την κατασκευή τμημάτων και συνδέσεων που λείπουν από το δίκτυο. Θα επιδιωχθεί κατά προτεραιότητα η βελτίωση της οδικής ασφάλειας, ενώ ως κύριες στρατηγικές επιλογές θα προωθηθούν η πολυτροπικότητα των εμπορευματικών μεταφορών, οι πλατφόρμες εφοδιαστικής αλυσίδας και οι επιχειρηματικοί κόμβοι. Παράλληλα, θα αναπτυχθούν οι λιμενικές υποδομές με γνώμονα τη βελτίωση της προσβασιμότητας στα νησιά, τη μείωση του κόστους, την αύξηση της ποιότητας υπηρεσιών και τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Θα προωθηθεί επίσης στοχευμένα και με ολοκληρωμένη προσέγγιση, η βιώσιμη κινητικότητα εντός των αστικών κόμβων και των περιφερειακών αστικών κέντρων και θα επιδιωχθεί η αναβάθμιση λειτουργίας των αστικών συγκοινωνιών και των υποδομών τους.
Στο πλαίσιο του ίδιου στόχου πολιτικής, περιλαμβάνονται και προτεραιότητες κυβερνητικές που αναφέρονται στην Ψηφιακή Διασύνδεση για την επίτευξη του Ψηφιακού Μετασχηματισμού της ελληνικής δημόσιας διοίκησης, όπου θα προωθηθεί σειρά μεσοπρόθεσμων πρωτοβουλιών και δράσεων οι οποίες στοχεύουν στη δημιουργία ενός σύγχρονου και καλύτερου ψηφιακού περιβάλλοντος τόσο για τους πολίτες όσο και τις επιχειρήσεις της χώρας. Ειδικότερα, θα επιδιωχθεί η υλοποίηση επενδύσεων σε ταχέα και υπερταχεία ευρυζωνικά δίκτυα, σε ανοιχτά ασύρματα δίκτυα για την πρόσβαση όλων στο διαδίκτυο, καθώς και η ανάπτυξη σύγχρονων δικτυακών υποδομών, συμπεριλαμβανομένων των δικτύων οπτικών ινών και των δικτύων 5G.
Στο πλαίσιο του Στόχου Πολιτικής 4 για «Μια πιο κοινωνική Ευρώπη μέσω της υλοποίησης του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων»: οι προτεραιότητες της χώρας μας θα εστιάσουν στις ίσες ευκαιρίες και στην ισότιμη πρόσβαση στην αγορά εργασίας (ιδίως γυναικών, νέων και μακροχρόνιων ανέργων) και στην κοινωνική σύγκλιση, στην ποιοτική και χωρίς αποκλεισμούς εκπαίδευση, στην κατάρτιση και δια βίου μάθηση, στη κοινωνική προστασία και ένταξη ευάλωτων κοινωνικών ομάδων και ατόμων που αντιμετωπίζουν κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού, στην αντιμετώπιση της υλικής στέρησης και στον συστημικό εκσυγχρονισμό των αντίστοιχων θεσμών. Θα επιδιωχθεί η αύξηση της συνάφειας της εκπαίδευσης και της κατάρτισης με την αγορά εργασίας και ιδιαιτέρως η στήριξη της απόκτησης βασικών και ελλειπουσών ικανοτήτων και δεξιοτήτων, συμπεριλαμβανομένων των ψηφιακών.
Επιπρόσθετα, ο στόχος πολιτικής 4 θα επικεντρωθεί στην εφαρμογή ολοκληρωμένων μέτρων που αφορούν μεταξύ άλλων τη στέγαση και τις κοινωνικές υπηρεσίες και την εξασφάλιση ισότιμης πρόσβασης στην υγειονομική περίθαλψη, συμπεριλαμβανομένης και της πρωτοβάθμιας υγειονομικής περίθαλψης.
Στο πλαίσιο του Στόχου Πολιτικής 5 «Μια Ευρώπη πιο κοντά στους πολίτες της μέσω της προώθησης της βιώσιμης και ολοκληρωμένης ανάπτυξης των αστικών, αγροτικών και παράκτιων περιοχών, καθώς και μέσω της στήριξης τοπικών πρωτοβουλιών»: δίδεται προτεραιότητα στην ενίσχυση της ολοκληρωμένης κοινωνικής, οικονομικής και περιβαλλοντικής τοπικής ανάπτυξης με έμφαση στη Βιώσιμη Αστική Ανάπτυξη, της πολιτιστικής κληρονομιάς, του τουρισμού, της αναζωογόνησης δημόσιων χώρων και της ασφάλειας, συμπεριλαμβανομένων των αγροτικών και των παράκτιων περιοχών μέσω της τοπικής ανάπτυξης με πρωτοβουλία των τοπικών κοινοτήτων. Για το σκοπό αυτό προβλέπεται η διαμόρφωση επικεντρωμένων στο κάθε τόπο στρατηγικών στις περιοχές με γεωγραφικές ιδιαιτερότητες όπως οι νησιωτικές και ορεινές απομακρυσμένες για την αντιμετώπιση των ειδικότερων προβλημάτων που προκύπτουν από την εδαφική ασυνέχεια, την αντιμετώπιση προβλημάτων προσπελασιμότητας και μεταφορών, την έλλειψη πρόσβασης σε βασικές υπηρεσίες, τις περιβαλλοντικές και κοινωνικές προκλήσεις, επιδιώκοντας παράλληλα και τη μέγιστη δυνατή αξιοποίηση των προοπτικών ανάπτυξης και των ιδιαίτερων πλεονεκτημάτων που εντοπίζονται στις χωρικές αυτές ενότητες.
