Σημαντική για τη χώρα χαρακτήρισε την υπογραφή της διακρατικής συμφωνίας για τον East Med, o πρώην υπουργός Γιάννης Μανιάτης, σημειώνοντας ότι με «εθνική συναίνεση» και με συνέχιση της προσπάθειας «που έχει ξεκινήσει από το 2011», η Ελλάδα μπορεί να αποκομίσει πολλά οφέλη και να αναβαθμίσει το ρόλο της, ως ενεργειακός κόμβος, στην ευρύτερη περιοχή.
«Αν κινηθούμε σωστά, νομίζω ότι μπορούμε να αποκτήσουμε πολύ σοβαρά γεωστρατηγικά πλεονεκτήματα» ανέφερε ο πρώην υπουργός, σε εκδήλωση του δικτύου «Σύγχρονοι Δημοκράτες» στη Θεσσαλονίκη.
«Όπως ξέρετε, κερδίσαμε τον ΤΑΡ, είναι μια πραγματικότητα και τώρα είμαστε στο στάδιο να υλοποιηθεί και ο East Med. Στις 2 Ιανουαρίου είχαμε την υπογραφή της διακρατικής συμφωνίας για τον East Med. Ήταν μια σημαντική ημέρα για τη χώρα» είπε ο κ. Μανιάτης. «Και πρέπει να σας πω, ότι το 2011 -12 , όταν ξεκινήσαμε την κεντρική ιδέα του East Med, πολλοί μας θεωρούσαν αιθεροβάμονες. Χαίρομαι πάρα πολύ που σήμερα μιλούμε για ένα έργο απολύτως ρεαλιστικό. Ήδη από το 2013 το είχαμε εντάξει στα χρηματοδοτικά προγράμματα της Ε.Ε.. Αυτό μας έδωσε τη δυνατότητα να αποκτήσουμε ένα σημαντικό βάρος στη λήψη αποφάσεων της Ε.Ε. και τώρα είμαστε στο στάδιο να προχωρήσουμε στο οριστικό, τελικό βήμα, που είναι η τελική μελέτη για τη χάραξη του αγωγού. Η εκτίμηση είναι ότι αν πάμε σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα το 2025 East Med θα είναι μια πραγματικότητα».
Ο κ. Μανιάτης τόνισε ότι μετά το 2010 διαμορφώθηκε η «εθνική στρατηγική» για τα ενεργειακά, βασισμένη σε τρεις πυλώνες: ο πρώτος να τρέξουν οι διαγωνισμοί και οι έρευνες για υδρογονάνθρακες στο Ιόνιο και νότια της Κρήτης, ο δεύτερος να γίνουν οι συνεργασίες με Ισραήλ, Αίγυπτο, με τη συμμετοχή πάντα της Κύπρου και ο τρίτος να μετασχηματιστεί η Ελλάδα σε ένα ενεργειακό κόμβο μέσα από τη διέλευση αγωγών. Ο πρώην υπουργός επεσήμανε ότι από τη στιγμή της σύλληψης της ιδέας του East Med, έχουν ξεπεραστεί πολύ δύσκολες καταστάσεις, όπως η προσπάθεια για την προώθηση του συγκεκριμένου αγωγού έναντι του σχεδίου που προωθούσαν τουρκικά λόμπι για άλλον αγωγό μέσω Τουρκίας. Επεσήμανε ότι είναι πολύ θετικό, ότι όλες οι πολιτικές δυνάμεις, παρά τις επιμέρους διαφωνίες τους, έχουν συναινέσει σε μια κεντρική γραμμή για τα ελληνοτουρκικά.
«Η Ελλάδα, από εκεί που το 2010 ήταν απούσα στον ενεργειακό χάρτη της Ευρώπης και της Ανατολικής Μεσογείου, σήμερα είναι παρούσα, διαμορφώνει καταστάσεις και ένα παραγωγικό μέλλον για τους έλληνες πολίτες» συνέχισε ο κ. Μανιάτης και πρόσθεσε: «Αν συνεχίσουμε, ως ένα σοβαρό κράτος, με συνέπεια συνέχεια και επιμονή, μπορούμε πράγματι το επόμενο χρονικό διάστημα να έχουμε εξαιρετικά αποτελέσματα. Αυτό που απαιτείται είναι να έχουμε εθνική συναίνεση, συνεννόηση και συνέχεια σε μια προσπάθεια που την ξεκινήσαμε και πρέπει να συνεχιστεί».
Στα ζητήματα γεωστρατηγικής, αναφορικά με τις προοπτικές της χώρας με άξονα τα ενεργειακά, αναφέρθηκε ο υποστράτηγος ε.α., οικονομολόγος και συγγραφέας, Γιώργος Χατζηθεοφάνους, υποστηρίζοντας ότι θα έπρεπε από ελληνικής πλευράς να έχει προβλεφθεί και αντιμετωπιστεί πριν από την υπογραφή της, η συμφωνία της Τουρκίας με τη Λιβύη για οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών, η όποια «είχε προαναγγελθεί από την Τουρκία από το 2018».
«Η πρόβλεψη τώρα, για τις εξελίξεις, είναι εξαιρετικά παρακινδυνευμένη, δηλαδή δεν εξαρτάται μόνο από τον μικρό κύκλο που συνθέτει η Ελλάδα και η Τουρκία. Εξαρτάται από τον μεγάλο κύκλο, γιατί υπάρχουν πολλά συμφέροντα άλλων πόλων ισχύος στο διεθνές περιβάλλον, οι οποίοι έχουν κι αυτοί συμφέροντα στη συγκεκριμένη περιοχή και η επίδραση τους θα είναι καταλυτική στις εξελίξεις». Υποστήριξε ωστόσο, ότι η παρέμβαση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ ήταν εξαιρετικά σημαντική, τόσο σε ό,τι αφορά τη συμφωνία Τουρκίας – Λιβύης, όσο και για την τοποθέτησή του, ότι σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, τα νησιά έχουν ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα.
Στους τρόπους με τους οποίους γίνεται η έρευνα για τους υδρογονάνθρακες και η παραχώρηση δικαιωμάτων, καθώς και σε άλλα τεχνικά ζητήματα, αναφέρθηκε ο καθηγητής Εφαρμοσμένης Γεωφυσικής του ΑΠΘ, Γρηγόρης Τσόκας.
Ο κ. Τσόκας ανέφερε ότι ο κ. Μανιάτης, επί υπουργίας του, επανεκκίνησε τις έρευνες για τους υδρογονάνθρακες το 2011 σύμφωνα με το διεθνές πλαίσιο. «Από το τεχνικό ως το πολιτικό πεδίο υπάρχει διαφορά. Το να κατοχυρώνεις σημαίνει να το αποδεχθούν και οι άλλοι. Δεν είναι κάτι που δεν κάναμε εμείς, οφείλεται σε έναν κακό γείτονα, ας το πούμε έτσι».
«Είμαστε πολύ ευτυχείς, που σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία έχουμε αυτήν τη ενδιαφέρουσα συζήτηση» είπε ο εκπρόσωπος του δικτύου «Σύγχρονοι Δημοκράτες», Χρήστος Παπαστεργίου. «Η επόμενη συζήτηση θα είναι στις 30 Ιανουαρίου για το μεταναστευτικό, με καλεσμένους τον πρώην υπουργό Πέτρο Ευθυμίου και τον πρώην δήμαρχο Θεσσαλονίκης Γιάννη Μπουτάρη».
