Η ιδεολογική ηγεμονία, όντως, αλλάζει κατεύθυνση. Ο εξακολουθητικός ενεστώτας του ρήματος είναι ενδεικτικός του μετασχηματισμού, που δύναται να παρατηρηθεί στην ελληνική κοινωνία. Σε καμία περίπτωση δεν μπορούμε να μιλήσουμε για μία τετελεσμένη πράξη. Δεν έχει αλλάξει κατεύθυνση. Δεν θα μπορούσε, άλλωστε, σε μόλις έξι μήνες. Όμως, σίγουρα, αυτό που φέρνει το 2020 και εκείνο, που άφησε ως παρακαταθήκη το 2020, είναι μία σαφής μετατόπιση της τάσης των αξιών και των αρχών στο πλειοψηφικό μέρος της ελληνικής κοινωνίας. Ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά.
Του Ιωάννη Π. Χουντή*
Οι ιδεολογικές τάσεις και οι κινήσεις αυτού του επιπέδου σε οποιαδήποτε κοινωνία είναι πολλές φορές παρόμοιες με τις τευτονικές πλάκες. Κινούνται αργά και ανεπαίσθητα αλλά κάπου – κάπου εμφανίζουν κάποιο «τρανταχτό» απότοκο των κινήσεών τους. Έτσι, η δεκαετία του 1980 ήρθε για να παγιώσει την νεοφιλελεύθερη (sic) αντίληψη στον Δυτικό Κόσμο ενώ το 1990 και εντεύθεν οι αρχές ενός «μεσαίου δρόμου», ιδιωτικής οικονομίας με αυξημένη κοινωνική ευαισθησία κυριάρχησαν σε πλείστες όσες εκλογές. Στην Ελλάδα, τα πράγματα προχώρησαν, όπως συχνά συμβαίνει, με τους δικούς τους ρυθμούς και τις δικές τους κατευθύνσεις.
Στο «εδώ και τώρα» της χώρας μας οι εκλογές της 7ης Ιουλίου έθεσαν σε κίνηση ένα νέο ιδεολογικό momentum. Η αποτυχία των ιδεών και των ιδεοληψιών της άλλης πλευράς στο πεδίο της εφαρμοσμένης πολιτικής έδωσαν την πρώτη ώθηση. Η αυτοδυναμία της κεντροδεξιάς παγίωσε αυτήν τη νέα κατάσταση. Εκ τότε οι πολίτες επιβραβεύουν κινήσεις, που φιλελευθεροποιούν την οικονομία αλλά και πολιτικές, που επιβεβαιώνουν το δόγμα Τάξη και Ασφάλεια. Παράλληλα, ζητούν μία υπεύθυνη αλλά και αυστηρή αντιμετώπιση του Μεταναστευτικού. Όλα τα ποιοτικά στοιχεία των δημοσκοπήσεων, η συνεχής αποξένωση της ρητορικής της (κέντρο)αριστεράς από την κοινωνική πλειοψηφία και η ακλόνητη πρωτιά της Νέας Δημοκρατίας, επιβεβαιώνουν το ρήμα του τίτλου.
Προσοχή, όμως. Η κίνηση δεν έχει καν φτάσει στη μέση. Μία ιδεολογική ηγεμονία επικυρώνεται από μία σειρά στοιχείων. Αρχικά, μία επαναληπτική εκλογική νίκη. Δευτερευόντως, μία διαρκή κρίση του αντίπαλου στρατοπέδου. Τρίτον, μία σαφή ιδεολογική στάση της κοινωνίας, διαρκή και συνεχιζόμενα πιστή, σε κομβικά σημεία πολιτικής, όπως η οικονομία. Τέλος, μία εξωστρέφεια της επικρατούσας παράταξη. Το τελευταίο σημείο, ίσως και να είναι το συντηρητικό της επιτυχίας. Ιδεολογική εξωστρέφεια σημαίνει αποτίναξη της ντροπής για την πολιτική ταυτότητα της παράταξης -επί χρόνια οι δεξιοί δεν ένιωθαν άνετα να επαίρονται για την ιδεολογική τους ταυτότητα σε αντίθεση με τους αριστερούς πολίτες- και δημόσια με ζέση υπεράσπιση των επιλογών της.
Καταληκτικά, θα λέγαμε πως, σίγουρα, έπεται και συνέχεια. Το αποτέλεσμα δεν πρέπει να θεωρείται προδικασμένο. Θα δοθούν «μάχες χαρακωμάτων», κάθε πλευρά θα προασπίσει τα δικά της συμφέροντα και οι τελικοί κριτές, όπως πάντα και όπως πρέπει δεν θα είναι αναλυτές και πολιτικοί, αλλά οι πολίτες. Η νέα κατάσταση, πάντως, αξίζει την περαιτέρω παρακολούθηση και ανάλυση.
Ο Ιωάννης Π. Χουντής, M.A. είναι Πρόεδρος του Ινστιτούτου Πολιτικών Μελετών «Κέντρο Αστικής Μεταρρύθμισης» (www.keasmgr.)