Ο μεγάλος συνασπισμός «εξακολουθεί να υπάρχει μόνο από φόβο για το μέλλον», γράφει σήμερα σε άρθρο γνώμης του το περιοδικό «Der Spiegel» και καλεί τα κυβερνώντα κόμματα να τον διαλύσουν – και μάλιστα πριν από τα Χριστούγεννα, «για λόγους αυτοπροστασίας και υπευθυνότητας για τη χώρα».
Η συζήτηση για το μέλλον της γερμανικής κυβέρνησης λαμβάνει πλέον δραματικούς τόνους καθώς η γερμανική πολιτική σκηνή εγκαταλείπει την παλιά «προβλεψιμότητα» και ανακαλύπτει το …άγνωστο.
Από τις εκλογές του 2017 έχουν περάσει κάτι περισσότερο από δύο χρόνια και το γεγονός ότι ο σχηματισμός κυβέρνησης είχε διαρκέσει τότε πέντε μήνες φαίνεται ότι ήταν τελικά ακριβής οιωνός για τα όσα θα ακολουθούσαν. Ο «ενδιάμεσος απολογισμός» της κυβερνητικής συνεργασίας, ο οποίος επρόκειτο να γίνει τον Σεπτέμβριο και να κρίνει εν πολλοίς τις προοπτικές επιβίωσης του συνασπισμού, έχει αναβληθεί σε πρώτη φάση για μετά την εκλογή νέας ηγεσίας του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD), στις αρχές Δεκεμβρίου. Στο μεταξύ τα συγκυβερνώντα κόμματα φαίνεται ότι δυσκολεύονται εξαιρετικά να λάβουν αποφάσεις για τα κεντρικά θέματα της ατζέντας τους. Μόλις προχθές ανακοινώθηκε η αναβολή της προγραμματισμένης για σήμερα συνάντησης των επικεφαλής του συνασπισμού με αντικείμενο την πολιτική για την βασική σύνταξη, καθώς τα δύο κόμματα αδυνατούν να συμφωνήσουν. Το προηγούμενο διάστημα ανάλογη δυστοκία είχε σημειωθεί και σε ό,τι αφορά τα μέτρα για το κλίμα, την αυτοκινητοβιομηχανία, τα ενοίκια κ.ο.κ. Η όποια τελική συμφωνία συνήθως επικρίνεται από την αντιπολίτευση και τα ΜΜΕ ως «δειλή» και αναποτελεσματική, ενώ είναι ξεκάθαρο ότι τα δύο κόμματα ανησυχούν κυρίως για το πώς δεν θα εμφανιστούν ότι υποχώρησαν. Το SPD απειλεί με αποχώρηση από την κυβέρνηση, ενώ η Χριστιανική Ένωση (CDU/CSU) αγωνίζεται να δείξει στους ψηφοφόρους της ότι παραμένει κυρίαρχος του παιχνιδιού.
«Πολλοί στην Χριστιανική Ένωση έχουν μπουχτίσει από τις συνεχείς υποχωρήσεις προς το SPD, μόνο και μόνο για να βγει θετικός ο ενδιάμεσος απολογισμός να παραμείνουν στην κυβέρνηση», γράφει σήμερα η Muenchner Merkur και, επικαλούμενη πηγές στο Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα, κάνει λόγο για «κρίσιμη κατάσταση», ακόμη και για «αυξανόμενη δυναμική προς την έξοδο» από την κυβέρνηση. «Αυτή η Ένωση είναι έτοιμη για σύνταξη», έγραφε χθες χαρακτηριστικά η Bild, επικρίνοντας την στάση των CDU και CSU στο θέμα της βασικής σύνταξης, ενώ για μια κυβέρνηση «ανίκανη να κινηθεί» γράφει απόψε η εφημερίδα «Tagesspiegel», με το περιοδικό Stern να καταλήγει στο συμπέρασμα ότι «αυτή η κυβέρνηση δε σώζεται».
Οι μεγάλοι συνασπισμοί θεωρούνταν, σύμφωνα με τον αρθρογράφο του Spiegel, μια εξαίρεση, η οποία συνέβαινε προκειμένου η χώρα να προχωρήσει σε ιδιαίτερα δύσκολες περιόδους – και να προστατευθεί η δημοκρατία. «Σήμερα ο μεγάλος συνασπισμός έχει εξελιχθεί ο ίδιος σε πρόβλημα για την δημοκρατία», καθώς δίνει την ευκαιρία στους εχθρούς της να την πλήξουν, αναφέρει. «Ο μεγάλος συνασπισμός δεν είναι απλώς ένα αυτοκαταστροφικό πρόγραμμα για τα συμμετέχοντα κόμματα, αλλά ένα κρατικό πρόγραμμα προώθησης της AfD», γράφει χαρακτηριστικά το Spiegel, αναφερόμενο στην δύναμη που αντλεί η ακροδεξιά από την αδυναμία των δύο μεγάλων κομμάτων να δώσουν πειστικές απαντήσεις στα σημαντικά προβλήματα.
Για πολλούς αναλυτές, η μοναδική δύναμη που συντηρεί την σημερινή κυβέρνηση είναι ο φόβος για το αύριο. Και μετά; Τι θα συμβεί εάν το SPD αποφασίσει να εγκαταλείψει τον κυβερνητικό συνασπισμό; Θα περάσει αυτομάτως στην αντιπολίτευση και θα ξανακερδίσει τους χαμένους ψηφοφόρους του; Ή θα χρεωθεί την αποτυχία της κυβέρνησης και την αποσταθεροποίηση του πολιτικού συστήματος, καθώς η χώρα θα οδηγηθεί είτε σε κυβέρνηση μειοψηφίας είτε σε νέες εκλογές, κάτι ασυνήθιστο για την παραδοσιακά σταθερή και προβλέψιμη Γερμανία.
Ακόμη και οι δημοσκοπήσεις υποδεικνύουν πλέον ότι η παλιά πεποίθηση πως οι πολίτες δεν επιθυμούν πρόωρη προσφυγή στις κάλπες μάλλον έχει κλονιστεί. «Οτιδήποτε είναι καλύτερο από την σημερινή κατάσταση», γράφει το γερμανικό περιοδικό και επισημαίνει ότι η κοινή γνώμη είναι ιδιαίτερα ενοχλημένη από την σημερινή εικόνα, όπου το κομματικό συμφέρον τίθεται πάνω από το συμφέρον της χώρας.
Η κατάσταση στο εσωτερικό της Γερμανίας απασχολεί πλέον και τον διεθνή παράγοντα – αναμενόμενο, αν αναλογιστεί κανείς το μέγεθος της χώρας και τον παγκόσμιο ρόλο της. Η κριτική των New York Times, οι οποίοι μέχρι πρόσφατα θεωρούσαν την ‘Αγγελα Μέρκελ ηρωίδα και μετά την αποχώρηση του Μπαράκ Ομπάμα από τον Λευκό Οίκο την χαρακτήριζαν ως «την τελευταία υπερασπιστή της ελεύθερης Δύσης», φαίνεται να ενοχλεί ιδιαίτερα τα γερμανικά ΜΜΕ, τα οποία συνήθως δεν ασχολούνται με όσα γράφει ο ξένος Τύπος για τη χώρα τους. «Η γερμανική κυβέρνηση έχει παραλύσει, κολλημένη σε μια κατάσταση ζόμπι, ανίκανη να δράσει και απρόθυμη να πεθάνει», έγραφε πριν από λίγες μέρες η αμερικανική εφημερίδα. Το ζήτημα ωστόσο είναι όχι τόσο η κριτική που ασκούν οι NY Times, αλλά ότι, όπως αποφαίνεται η Handelsblatt , «η κριτική τους είναι σε μεγάλο βαθμό εύστοχη».
