Η πλήρης εφαρμογή του αντικαπνιστικού Νόμου μετά από πολλά χρόνια στη χώρα μας, είναι πλέον γεγονός, με τα ξίφη να διασταυρώνονται, αυτή τη φορά μεταξύ φανατικών καπνιστών και αντικαπνιστών.
Ας ξεκινήσουμε από την παραδοχή ότι όποιος Νόμος υφίσταται πρέπει και οφείλει να εφαρμόζεται πλήρως, καθώς αυτή είναι και η ουσία της νομοθεσίας. Στην ελληνική κουλτούρα όμως που συνηθίζει να φανατίζει και να φανατίζεται με την παραμικρή αφορμή, ακόμη και η εφαρμογή ενός Νόμου, προκαλεί αντιδράσεις.
Νομίζω ότι κανείς μας δε θα διαφωνήσει στην πλήρη εξάλειψη του καπνίσματος από κοινόχρηστους χώρους, όπως είναι τα νοσοκομεία, τα σχολεία, οι δημόσιες υπηρεσίες και οι πάσης φύσεως επαγγελματικοί χώροι. Τι γίνεται όμως όταν φτάνουμε στους χώρους εστίασης; Κατά πόσο είναι δίκαιο να αποκλείεις με το έτσι θέλω μία ολόκληρη κατηγορία πολιτών και πελατών από την επιλογή της διασκέδασης, της χαλάρωσης και της εξόδου;
Οι φανατικοί αντικαπνιστές σαφώς θα με βρουν μεροληπτική, ίσως και άδικη (ναι, καπνίζω είναι η αλήθεια) αλλά από την άποψη του δικαιώματος της επιλογής, της ελευθερίας και της αυτοδιάθεσης που κατέχει εκ των πραγμάτων ο καθένας μας, κανείς δεν μπορεί να απαγορεύσει στους καπνιστές να έχουν τα ίδια δικαιώματα και την ίδια πρόσβαση στην διασκέδαση και στους χώρους εστίασης και κανείς δε δύναται να επιβάλλει σε μία κατηγορία πολιτών να μένει σπίτι της, να αποκλείεται από μαγαζιά ή να κλείνεται σε κλουβιά.
Από την άλλη πλευρά υπάρχει και πληθώρα επιχειρηματιών που βλέπουν τους τζίρους των καταστημάτων τους να πέφτουν κατακόρυφα με την εφαρμογή του εν λόγω Νόμου, αφού πολλοί είναι αυτοί που αρνούνται να πληρώσουν έστω κι έναν καφέ, αν δεν μπορούν να το πιούν όπως αυτοί θέλουν. Ταυτόχρονα με την επικρατούσα κουλτούρα περί διασκέδασης που υπάρχει στη χώρα μας, και συχνά συνοδεύεται – είτε θέλουμε να το παραδεχτούμε είτε όχι – με τη νυχτερινή έξοδο και σαφώς και το τσιγάρο, μεγάλος αριθμός αντίστοιχων επιχειρήσεων πλήττεται βαρύτατα και αναγκάζεται καθ΄ ομολογίαν των επιχειρηματιών, να πληρώνει τα πρόστιμα, αφού αυτό αποδεικνύεται οικονομικά πιο συμφέρον από το ρίσκο του να κλείσουν τελικά την επιχείρηση λόγω χαμηλής ζήτησης.
Πέρα λοιπόν από τη σαφή καταπάτηση του δικαιώματος του καπνιστή, υπάρχει και ο οικονομικός παράγοντας επιχειρηματικής φύσεως και μάλιστα σε έναν κλάδο που είναι ο επικρατέστερος αυτή τη στιγμή, όπως είναι αυτός της εστίασης.
Ίσως μία ολοκληρωμένη και στοχευμένη καμπάνια ενημέρωσης, πρόληψης και καταπολέμησης της συγκεκριμένης συνήθειας να αποτελεί πολύ αποτελεσματικότερη λύση, από ότι ο εκβιαστικός εξαναγκασμός και ο κοινωνικός αποκλεισμός μιας κατηγορίας πολιτών. Προσεχτικά σχεδιασμένες στρατηγικές ενημέρωσης που θα ξεκινούν από τις πολύ μικρές ηλικίες και τα σχολεία, μέχρι ημερίδες ενημέρωσης που θα απευθύνονται σε όλους τους πολίτες και θα καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα των επιπτώσεων της συγκεκριμένης συνήθειας. Διότι κακά τα ψέματα οι εικονίτσες τύπου «μίνι θριλεράκια» που υπάρχουν επάνω στα καπνικά προϊόντα, πιο πολύ γέλιο προκαλούν παρά αποτροπή ή βάσιμο επιχείρημα.
Κανείς δεν αρνείται την αναγκαιότητα του Νόμου ή τις αποδεδειγμένες αρνητικές επιπτώσεις του καπνίσματος στην υγεία, όμως για να ανατραπεί μία παγιωμένη συνήθεια σε προσωπικό ή κοινωνικό επίπεδο, η ιστορία μας έχει αποδείξει κατ’ επανάληψη, ότι χρειάζονται πολύ παραπάνω από τη θεσμοθέτηση ενός Νόμου και σαφώς ένα αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα, μέσα στο οποίο σίγουρα δεν μπορούμε να δημιουργούμε ή να νομιμοποιούμε έστω και την παραμικρή μορφή κοινωνικού ρατσισμού προς μία κοινωνική ομάδα.