O θάνατος του αρχηγού του αυτοαποκαλούμενου Ισλαμικού Κράτους Αμπού Μπακρ αλ Μπαγκντάντι, έπειτα από μια αμερικανική επιδρομή στη Συρία, άνοιξε το θέμα της διαδοχής του στην ηγεσία της τζιχαντιστικής οργάνωσης, όμως ο κατάλογος των πιθανών αντικαταστατών του είναι μικρός, υπογραμμίζουν ειδικοί.
Αυτή ακριβώς η λίστα μίκρυνε κι άλλο με την ανακοίνωση, σε μια άλλη επιδρομή στη βόρεια Συρία, του θανάτου του εκπροσώπου τύπου του Ισλαμικού Κράτους Αμπού Χασάν αλ Μουχατζίρ, ενός προσώπου που συγκαταλεγόταν μεταξύ των πιθανών διαδόχων.
Οι λογαριασμοί που συνδέονται με την εξτρεμιστική οργάνωση δεν έχουν προς το παρόν ανακοινώσει τον θάνατο του Μπαγκντάντι, επομένως δεν τίθεται μέχρι στιγμής ζήτημα διαδοχής του.
Σύμφωνα με τον Χισάμ αλ Χασέμι, έναν Ιρακινό ειδικό στο Ισλαμικό Κράτος, δύο υποψήφιοι θα μπορούσαν να διεκδικήσουν τη θέση: ο Αμπού Οτμάν αλ Τούνσι και ο Αμπού Σάλεχ αλ Τζουζράουι, γνωστός επίσης ως Χατζ Αμπντάλα.
Ο πρώτος είναι ένας Τυνήσιος, που προεδρεύει του συμβουλίου της σούρα του Ισλαμικού Κράτους, ενός συμβουλευτικού πολιτικού οργάνου, για το οποίο ελάχιστα πράγματα είναι γνωστά, εξηγεί ο ειδικός.
Ο δεύτερος είναι ένας Σαουδάραβας που προεδρεύει του Συμβουλίου των Αντιπροσώπων του Ισλαμικού Κράτους, που έχει εκτελεστικό ρόλο.
Οι δύο άνδρες, εξηγεί ο Χασέμι στο Γαλλικό Πρακτορείο, έχουν το ίδιο μεγάλο ελάττωμα: κανείς τους δεν είναι από τη Συρία ή το Ιράκ (ο Μπαγκάντι ήταν Ιρακινός) απ’ όπου προέρχεται η πλειονότητα των μαχητών του Ισλαμικού Κράτους. Το να επιλεγεί ένας αρχηγός χωρίς να λαμβάνεται υπόψη αυτός ο παράγοντας «θα μπορούσε να οδηγήσει σε λιποταξίες» σημειώνει ο Χασέμι.
Από την πλευρά του, ο Αϊμέν Τζαουάντ Ταμίμι, ένας ακαδημαϊκός που ειδικεύεται στο θέμα, ανέφερε και ο ίδιος ως πιθανό διάδοχο τον Χατζ Αμπντάλα. Δεν είναι γνωστά και πολλά πράγματα για εκείνον το όνομα του οποίου αναφέρεται ως “αναπληρωτής του Μπαγκντάντι” σε έγγραφα που διέρρευσαν από το Ισλαμικό Κράτος. «Εξ όσων γνωρίζω, δεν έχει πεθάνει» διευκρινίζει ο Ταμίμι.
Ένα άλλο πρόσωπο που ακούγεται συχνά μεταξύ των πιθανών ηγετών: ο Αμπντάλα Καρντάς, ένας πρώην αξιωματικός του ιρακινού στρατού που φυλακίστηκε μαζί με τον Μπαγκντάντι το 2004 στη Μπούκα, μια φυλακή υπό την αμερικανική στρατιωτική διοίκηση εκείνη την εποχή.
Όμως, σύμφωνα με τον Χασέμι, ο θάνατος του Αμπντάλα Καρντάς το 2017 είχε ανακοινωθεί από μέλη της οικογένειάς του, ιδίως την κόρη του, που βρίσκεται στα χέρια των ιρακινών υπηρεσιών πληροφοριών.
Σύμφωνα με μια ανακοίνωση που είχε αποδοθεί πριν από μήνες στο Amaq, το πρακτορείο προπαγάνδας της εξτρεμιστικής οργάνωσης, ο Καρντάς είχε οριστεί ως διάδοχος του Μπαγκντάντι. Όμως, το κείμενο αυτό δεν είχε ποτέ επιβεβαιωθεί επίσημα από το Ισλαμικό Κράτος και θεωρήθηκε, επομένως, ψευδές, από ειδικούς όπως ο Ταμίμι και ο Χασέμι.
Όποιος κι αν είναι ο διάδοχος του Μπαγκντάντι, η αποστολή που αναλαμβάνει θα είναι περίπλοκη, την ώρα που η οργάνωση αναγκάστηκε, έπειτα από τις στρατιωτικές ήττες της, να διαλυθεί σε πληθώρα παράνομων πυρήνων στη Συρία και το Ιράκ, με δύσκολη επικοινωνία σε αυτές τις χώρες που έχουν βυθιστεί στο απόλυτο χάος.
Άλλωστε, ο Μπαγκντάντι αμφισβητείτο εσωτερικά για τις στρατηγικές επιλογές του, κατά την πτώση του «χαλιφάτου» τον περασμένο Μάρτιο, ενώ κατηγορείτο από τζιχαντιστές μαχητές ότι έλαμπε διά της απουσίας του.
Με τον Μπαγκντάντι νεκρό, «μέλη του Ισλαμικού Κράτους θα μπορούσαν απλά να μην επιβεβαιώσουν την πίστη τους στον διάδοχό του» εξηγεί στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Νέιτ Ρόζενμπλατ, ερευνητής του πανεπιστημίου της Οξφόρδης.
Ο Μαξ Έιμπραμς, του πανεπιστημίου Νορθίστερν της Βοστόνης, εκτιμά ότι η διαδοχή του Μπαγκντάντι δεν θα έχει με κανένα τρόπο μεγάλο αντίκτυπο στο πεδίο.
«Λίγη σημασία έχει το όνομα εκείνου που θα πάρει τη θέση του Μπαγκντάντι», ο οποίος ήταν σχεδόν άφαντος από το 2014, εξηγεί ο Έιμπραμς.