Το Λονδίνο και οι Βρυξέλλες ανακοίνωσαν σήμερα μια συμφωνία για το Brexit λίγο πριν ξεκινήσει η ευρωπαϊκή σύνοδος κορυφής, όμως η έγκρισή της στη Βρετανία μοιάζει θολή μετά την απόρριψή της από την αντιπολίτευση και τους Ενωτικούς της Βόρειας Ιρλανδίας.
Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ και ο Μπόρις Τζόνσον έκαναν από μια σύντομη δήλωση για να σφραγίσουν αυτή τη στιγμή που και οι δύο θα ήθελαν να είναι ιστορική.
«Έχουμε μια συμφωνία και αυτή η συμφωνία σημαίνει ότι δεν θα υπάρξει ανάγκη οποιασδήποτε παράτασης», προειδοποίησε ο Γιούνκερ. «Κι αυτή δεν είναι η άποψη των Βρετανών, είναι η δική μου», προσέθεσε.
Ο Μπόρις Τζόνσον, σφοδρός πολέμιος οιασδήποτε μετάθεσης της προβλεπόμενης για το Brexit ημερομηνίας της 31ης Οκτωβρίου χαιρέτισε ένα «λογικό και δίκαιο αποτέλεσμα».
Κάλεσε αμέσως τους Βρετανούς βουλευτές να υποστηρίξουν τη συμφωνία ώστε να «υλοποιηθεί το Brexit χωρίς καθυστέρηση».
Έπειτα από πολλές ημέρες και νύχτες «εντατικών» διαπραγματεύσεων, οι διαπραγματευτές της ΕΕ και της Βρετανίας κατέληξαν σήμερα σε έναν συμβιβασμό για τα προβληματικά σημεία τα οποία, σύμφωνα με το Λονδίνο, εμπόδιζαν την έγκριση μιας ενδεχόμενης συμφωνίας, ιδίως για να αποτραπεί οποιαδήποτε επιστροφή σε ένα φυσικό σύνορο ανάμεσα στην Ιρλανδία και τη Βόρεια Ιρλανδία.
«Μιλήσαμε δύο φορές στο τηλέφωνο με τον Μπόρις Τζόνσον την χθεσινή νύχτα», εξομολογήθηκε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Γιούνκερ.
Όμως, μόλις ανακοινώθηκε η συμφωνία και οι αλλαγές δεν είχαν σχεδόν δημοσιοποιηθεί, το βορειοϊρλανδικό Δημοκρατικό Ενωτικό Κόμμα (DUP), σύμμαχος-κλειδί του Συντηρητικού Κόμματος του Μπόρις Τζόνσον, ανακοίνωσε την αντίθεσή του σε αυτήν.
Στη συνέχεια, ο ηγέτης του Εργατικού Κόμματος, του μεγαλύτερου της αντιπολίτευσης στη Βρετανία, κάλεσε τους Βρετανούς βουλευτές να «απορρίψουν» τη συμφωνία ανάμεσα στο Λονδίνο και στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Το βρετανικό κοινοβούλιο θα συγκληθεί εκτάκτως το Σάββατο –στην πρώτη σαββατιάτικη συνεδρίαση από το 1982. Αυτές οι δύο θέσεις καθιστούν ωστόσο μη πιθανή την έγκριση του κειμένου.
«Εγώ έκανα τη δουλειά μου», δήλωσε ο Ευρωπαίος διαπραγματευτής Μισέλ Μπαρνιέ, ο οποίος απαντούσε σε ερώτηση για το ενδεχόμενο νέας αναθεώρησης της συμφωνίας στην περίπτωση που απορριφθεί και πάλι από τη Βουλή των Κοινοτήτων.
«Θα πρέπει κάποια μέρα σε αυτό το Κοινοβούλιο (…) να αναλάβουν τις ευθύνες τους και αυτό που αποφασίστηκε σε ένα δημοψήφισμα και υποστηρίχθηκε από τις διάφορες κυβερνήσεις με τις οποίες διαπραγματευθήκαμε να εφαρμοστεί», παρατήρησε ο Μπαρνιέ.
Ο Γιούνκερ και ο Μπαρνιέ συνέστησαν στους ηγέτες των 27 που άρχισαν να φθάνουν στις Βρυξέλλες για τη σύνοδο των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων να εγκρίνουν τη συμφωνία.
Οι Ευρωπαίοι έχουν ‘καεί’ λόγω της προηγούμενης εμπειρίας με τη συμφωνία που διαπραγματεύτηκαν με την Τερέζα Μέι και η οποία απορρίφθηκε τρεις φορές από το βρετανικό κοινοβούλιο, με αποτέλεσμα την αποχώρηση της προκατόχου του Μπόρις Τζόνσον.
Μετά τις ανακοινώσεις αυτών, η στερλίνα σημείωσε άνοδο 1% έναντι του δολαρίου προτού μειώσει τα κέρδη της, καθώς οι οικονομικοί κύκλοι φοβούνται ενδεχόμενες καταστροφικές επιπτώσεις μιας «μη συμφωνίας» στις 31 Οκτωβρίου.
Εκτός από το βρετανικό κοινοβούλιο, η συμφωνία θα πρέπει να επικυρωθεί και από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Ο συμβιβασμός που επιτεύχθηκε σήμερα τροποποιεί τη συμφωνία που είχε απορριφθεί προηγουμένως, και εξαλείφει το αμφιλεγόμενο “backstop” (το λεγόμενο δίχτυ ασφαλείας). Αυτός ο όρος διασφάλιζε ότι η ΕΕ και η Βρετανία θα παρέμεναν σε ένα ενιαίο τελωνειακό έδαφος ελλείψει άλλης λύσης προκειμένου να αποφευχθεί η επιστροφή ενός συνόρου στο νησί της Ιρλανδίας, ώστε να διατηρηθεί η ειρήνη έπειτα από δεκαετίες βίας.
Ανακούφιση
Μέχρι τώρα η ΕΕ ήταν επιφυλακτική στην αλλαγή αυτού του τμήματος του κειμένου. Ο νέος συμβιβασμός προβλέπει ιδιαίτερους κανόνες για τους δασμούς που αφορούν τα προϊόντα που φθάνουν στη Βόρεια Ιρλανδία, η οποία παραμένει στο βρετανικό τελωνειακό έδαφος: είτε τα προϊόντα πρόκειται να παραμείνουν εκεί ή να περάσουν στην ενιαία ευρωπαϊκή αγορά.
Προβλέπει επίσης έναν μηχανισμό «συγκατάθεσης» των βορειοϊρλανδικών αρχών προκειμένου να συνεχίσουν να εφαρμόζονται ορισμένοι κανόνες της ΕΕ στη βρετανική επαρχία, έπειτα από μια περίοδο τεσσάρων χρόνων αφού τεθεί σε εφαρμογή η συμφωνία.
Ο Ιρλανδός πρωθυπουργός Λίο Βαράντκαρ εξέφρασε την ικανοποίησή του για τη συμφωνία που είναι «καλή για την Ιρλανδία και τη Βόρεια Ιρλανδία» και «σέβεται μια μοναδική ιστορία και γεωγραφία».
Η συμφωνία για το Brexit θα ελαχιστοποιήσει μεγάλο μέρος των βραχυπρόθεσμων επιπτώσεων του Brexit στις οικονομίες της Ιρλανδίας και της Βόρειας Ιρλανδίας, δήλωσε από την Ουάσινγκτον ο Ιρλανδός υπουργός Οικονομικών Πασκάλ Ντόναχιου.
Η συμφωνία αποχώρησης, εφόσον εγκριθεί, αναφέρεται γενικότερα στους όρους του διαζυγίου ανάμεσα στη Βρετανία και την ΕΕ, κυρίως όσον αφορά τα δικαιώματα των πολιτών και τον σεβασμό των οικονομικών υποχρεώσεων (της Βρετανίας προς την ΕΕ). Εισάγει επίσης μια περίοδο μετάβασης έως τον Δεκέμβριο του 2020 για μια ήπια αποχώρηση.
Από την πλευρά της, η νέα πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε ότι είναι «μια καλή αρχή για τις μελλοντικές διαπραγματεύσεις, τη μελλοντική σχέση ανάμεσα στο Ηνωμένο Βασίλειο και την ΕΕ».
«Όλοι μας είμαστε ανακουφισμένοι», σχολίασε ο πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου Ξαβιέ Μπετέλ. «Τώρα η μπάλα βρίσκεται στο γήπεδο του Λονδίνου».
