Στο μικροσκόπιο των επιστημόνων θα βρεθούν τα ζιζάνια που απειλούν τις καλλιέργειες μέσα από τη λειτουργία ειδικού παρατηρητηρίου που προτείνεται να δημιουργηθεί στις εγκαταστάσεις του Μεσογειακού Αγρονομικού Ινστιτούτου στα Χανιά.
Τη δημιουργία του παρατηρητηρίου προωθούν μέλη – επιστήμονες της Ευρωπαϊκής Ομάδας Εργασίας Χαρτογράφησης των Ζιζανίων, σε συνεργασία με το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, τον Ελληνικό Γεωργικό Οργανισμό (ΕΛΓΟ – ΔΗΜΗΤΡΑ) και το Μεσογειακό Αγρονομικό Ινστιτούτο Χανίων (ΜΑΙΧ).
To ΑΠΕ-ΜΠΕ παρουσιάζει τα βασικότερα σημεία από τη συγκεκριμένη πρόταση την οποία και εισηγείται η υπεύθυνη της Ευρωπαϊκής Ομάδας Εργασίας Χαρτογράφησης των Ζιζανίων καθηγήτρια Γεωργίας του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών Γαρυφαλιά Οικονόμου.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η κ. Οικονόμου, «η πρόταση στοχεύει στην ευαισθητοποίηση όσων εμπλέκονται στον αγροδιατροφικό τομέα (γεωπόνοι, ερευνητές, ακαδημαϊκοί, παραγωγοί ) για την ανάπτυξη ενός συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης, ενημέρωσης και λήψης μέτρων για τη διασπορά των ζιζανίων στα μεσογειακά αγροοικοσυστήματα και ειδικότερα για την εξάπλωση ξενικών φυτών “εισβολέων” που απειλούν τις καλλιέργειες και τη βιοποικιλότητα γενικότερα».
Η ιδέα της ίδρυσης του παρατηρητηρίου «γεννήθηκε», από την ύπαρξη της «Εθνικής Συλλογής Ποικιλιών και Υποκειμένων Εσπεριδοειδών», η οποία διατηρείται από επιστήμονες του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ σε χώρο καλλιεργειών σε έκταση του ΜΑΙΧ και την ανάγκη να ληφθούν μέτρα για την αντιμετώπιση ζιζανίων που απειλούν τα εσπεριδοειδή της Κρήτης.
Σύμφωνα με την κ. Οικονόμου, «οι εμπλεκόμενοι φορείς για την υλοποίηση της πρότασης θεωρούν ζωτικής σημασίας να βελτιωθεί η ακριβής παρακολούθηση και καταγραφή των πληθυσμών των κοινών και των ανθεκτικών ζιζανίων, των φυτών εισβολέων και της χωρικής κατανομής τους στις καλλιέργειες, ώστε να αναπτυχθεί ένα δίκτυο επιτήρησης και παρακολούθησης σε τοπική κλίμακα αρχικά που θα συνδυαστεί με την εφαρμογή Ολοκληρωμένης Διαχείρισης των ζιζανίων. Η Ολοκληρωμένη Διαχείριση θα περιλαμβάνει καλλιεργητικά, φυσικά και χημικά μέσα (εγκεκριμένα ζιζανιοκτόνα) ώστε να εκτιμηθεί η βέλτιστη διαχείριση των ζιζανίων και να διασφαλιστεί η αειφορία του αγροοικοσυστήματος».
Το ολοκληρωμένο προτεινόμενο σύστημα «Έγκαιρης Διάγνωσης και Άμεσης Αντιμετώπισης», θα έχει τις δυνατότητες επέκτασης σε περιφερειακό επίπεδο, όπου μέσω αξιόπιστων εκτιμήσεων κινδύνου της επέκτασης των ζιζανίων θα προτείνονται οι βέλτιστες πρακτικές αντιμετώπισης τους.
Το παρατηρητήριο σύμφωνα με την πρόταση, θα παρέχει επιστημονική υποστήριξη για αξιόπιστη ταυτοποίηση ζιζανίων και τις πιθανές νέες εισβολές χρησιμοποιώντας κλασικές μεθόδους και μεθόδους του Γεωγραφικού Συστήματος Πληροφοριών (GIS).
Θα καταγράφει τα δεδομένα που υπάρχουν και θα προτείνει λύσεις σχετικά με τις βέλτιστες γεωργικές πρακτικές για τη διαχείριση – παρακολούθηση των ζιζανίων.
Στις δράσεις του παρατηρητηρίου θα συμπεριληφθεί η μελέτη της επίδρασης της μεταβολής των κλιματικών παραμέτρων που μπορεί είτε να αυξήσουν την εξάπλωση των ζιζανίων είτε να επιτρέψουν σε ορισμένα ζιζάνια να κυριαρχήσουν ή να επιδείξουν αντοχή στα ζιζανιοκτόνα.
Το παρατηρητήριο θα συντονίζει τις δράσεις του και θα υποστηρίζεται επιστημονικά σε εθνικό επίπεδο από τον (ΕΛΓΟ Δήμητρα, το Μεσογειακό Αγρονομικό Ινστιτούτο, το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο) και σε ευρωπαϊκό επίπεδο από την Ευρωπαϊκή Ομάδα Χαρτογράφησης.
Όπως δήλωσε στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ο διευθυντής του ΜΑΙΧ Γιώργος Μπαουράκης, «η πρόταση για τη δημιουργία του παρατηρητηρίου στο ΜΑΙΧ αποτελεί μια ακόμα απόδειξη της αναγνώρισης του τόσο σε ελληνικό και όσο σε διεθνές επίπεδο».
Το κόστος του δικτύου προβλέπεται να καλύπτεται από κάθε εθνική και τοπική αρχή και από την ευρωπαϊκή συνέργεια.
