Προσδοκώντας να αποσπάσει τη μέγιστη δυνατή πολιτική στήριξη εν όψει της κρίσιμης για τη χώρα του Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες στις 17 και 18 Οκτωβρίου, ο Υπουργός Εξωτερικών των Σκοπίων επισκέφθηκε χθες το Παρίσι και σήμερα μεταβαίνει στο Βερολίνο.
Ο κ. Nikola Dimitrov αξιοποίησε το μικρό χρονικό κενό ανάμεσα στους δύο αυτούς σταθμούς με μία επίσκεψη στις Βρυξέλλες, όπου μεταξύ άλλων συναντήθηκε με τον – για λίγο ακόμα – Επίτροπο Διεύρυνσης, Johannes Hahn, στον οποίο υπενθύμισε ότι η «το έργο του στο τρέχον χαρτοφυλάκιο δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί» και ότι τώρα ήρθε η ώρα να «δρέψουμε τους καρπούς αυτού του έργου», και φιλοξενήθηκε στους χώρους του German Marshall Fund of the United States προκειμένου να αναπτύξει τις προτεραιότητες της κυβέρνησής του για το προσεχές διάστημα, αλλά και να απαντήσει σε επίκαιρες ερωτήσεις του κοινού.
Μετά από έναν εισαγωγικό απολογισμό του έργου και των “επιτυχιών” της κυβέρνησης της χώρας τόσο στο εσωτερικό (ελευθερία ΜΜΕ, ανεξαρτησία Δικαιοσύνης, αποδέσμευση των μυστικών υπηρεσιών από τον σφιχτό εναγκαλισμό του κυβερνώντος σχήματος, μείωση του πελατειακού κράτους, καταπολέμηση της διαφθοράς) όσο και στο επίπεδο των διεθνών σχέσεων (Συμφωνία Πρεσπών, Συμφωνία Φιλίας με Βουλγαρία) με κοινό παρονομαστή της εφαρμοζόμενης πολιτικής τη λογοδοσία και την αλλαγή, ο Υπουργός Εξωτερικών της γείτονος αναφέρθηκε με περισσότερες λεπτομέρειες στην ιστορική συμφωνία με την Ελλάδα, η οποία ήταν αποτέλεσμα εντατικών διαπραγματεύσεων και πρόσφερε σε όλους τους εμπλεκόμενους σημαντικά μαθήματα: ότι κατ’ αρχάς οι ευαίσθητες συνομιλίες αυτού του τύπου προϋποθέτουν εμπιστοσύνη, ότι είναι κρίσιμο να γνωρίζει η κάθε πλευρά τι είναι σημαντικό για την άλλη και ότι πρέπει όλα τα θέματα να τίθενται με ειλικρίνεια στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Το πρώτο διάστημα των συνομιλιών μεταξύ των κυβερνήσεων Τσίπρα και Zaev ήταν ίσως το πιο δύσκολο, παραδέχθηκε, επειδή δεν υπήρχε βεβαιότητα από καμία πλευρά ότι η άλλη τις αντιμετωπίζει με την ίδια σοβαρότητα. Όταν αυτό επιβεβαιώθηκε, δημιουργήθηκε μία διαφορετική δυναμική που κατέστησε κοινό το διακύβευμα.
Στηριζόμενος σε αυτή την πρόσφατη “επιτυχία”, αλλά και από το ρόλο του ως επικεφαλής διαπραγματεύσεων της χώρας του επί 15 χρόνια στο ονοματολογικό υπό την αιγίδα των ΗΕ, ο κ. Dimitrov – απευθυνόμενος μεταξύ άλλων σε Βελιγράδι και Πρίστινα – τόνισε ότι ένας «ευρωπαϊκός συμβιβασμός δημιουργεί de facto σταθερότητα», ότι η σωστή συγκυρία παίζει σημαντικό ρόλο, όπως και η αποφασιστικότητα των πολιτικών ηγεσιών να προχωρήσουν σε μία δύσκολη διαδικασία παραβλέποντας το βραχυπρόθεσμο πολιτικό κόστος. Ο ίδιος είναι πεπεισμένος ότι η Συμφωνία με την Ελλάδα αποτελεί προϊόν δίκαιου συμβιβασμού συμπληρώνοντας ότι, από την άλλη πλευρά, το πιο εύκολο πράγμα για έναν πολιτικό είναι να «κουνάει επιδεικτικά τη σημαία του κράτους, να εκμεταλλεύεται πολιτικά μία διένεξη και να παίζει το χαρτί της θυματοποίησης της χώρας για να κάνει νομιμοποιεί την κατάχρηση εξουσίας».
Επιδιώκοντας να αυξήσει την πίεση προς ορισμένες χώρες της ΕΕ, που διάκεινται με σκεπτικισμό απέναντι στη διεύρυνσή της, και ενθαρρυμένος από την πρόσφατη ομιλία του Γάλλου Προέδρου στο Βελιγράδι, όπου αναγνώρισε ουσιαστικά ότι εμβάθυνση της ΕΕ και διαδικασία διεύρυνσης μπορούν να προχωρήσουν χέρι-χέρι, ο ΥΠΕΞ της γείτονος υπογράμμισε ότι η απόφαση που θα λάβει η ΕΕ στη Σύνοδο του Οκτωβρίου θα κρίνει και την αξιοπιστία της ίδιας απέναντι σε υποψήφιες χώρες, που κατά κοινή ομολογία “πληρούν στο έπακρο” τα κριτήρια για την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων – απέναντι στα Σκόπια εν προκειμένω. Διευκρίνισε δε ότι η καιρώ ένταξη των βαλκανικών χωρών στην ΕΕ δεν θα αποτελεί διεύρυνση, αλλά στην ουσία ολοκλήρωση.
Κληθείς να σχολιάσει την απόφαση της νεοεκλεγείσας Προέδρου της Επιτροπής να αναθέσει το χαρτοφυλάκιο της Διεύρυνσης στον πρώην Υπουργό Δικαιοσύνης της Ουγγαρίας, Laszlo Trocsanyi, επί της θητείας του οποίου είχε χορηγηθεί πολιτικό άσυλο στον πρώην Πρωθυπουργό των Σκοπίων, Nikola Gruevski, και να εξηγήσει πώς θα αντιμετωπίσει αυτή την «πρόκληση αξιοπιστίας», ο κ. Dimitrov παραδέχθηκε ότι «έχουμε σημαντική διάσταση απόψεων σε αυτό το θέμα», αλλά «από την άλλη πλευρά υπάρχουν τομείς, στους οποίους ταυτίζονται οι απόψεις και οι προτεραιότητές μας».
Ερωτηθείς πώς αντιμετωπίζει τη συζήτηση για αποσύνδεση της πορείας της χώρας του και της Αλβανίας (decoupling), δεδομένων και των αρκετών επισήμων παραδοχών ότι η Αλβανία δεν πληροί σε αυτή τη συγκυρία τα κριτήρια για να λάβει ημερομηνία έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων, παρά την προ μηνών θετική εισήγηση της Επιτροπής, ο Nikola Dimitrov, αφού αναγνώρισε ότι πρόκειται για λεπτό θέμα, κατέστησε σαφές ότι: α) Το όραμα της χώρας του για την περιοχή είναι να προχωρήσουν οι χώρες μαζί προς την ΕΕ, β) Δεν είναι, ωστόσο, εύκολο να συμφιλιωθεί η λογική της ομαδοποίησης χωρών με τη διαδικασία της αξιολόγησης επί τη βάσει των επιδόσεων εκάστης χώρας και γ) Σε γεωπολιτικό επίπεδο θα ήταν καλύτερο, και για την ΕΕ, η Αλβανία να εισέλθει σε διαδικασία διαπραγματεύσεων αντί να παραμείνει εκτός.
Όσον αφορά δε τον ίδιο τον όρο «decoupling», ο ίδιος εκτιμά ότι είναι υπεραπλουστευτικός. Σε κάθε περίπτωση, αν και θα ήταν ιδιαίτερα ευτυχής, εάν οι δύο χώρες λάμβαναν ταυτόχρονα ημερομηνία έναρξης διαπραγματεύσεων, υπογράμμισε ότι «δύο είναι καλύτερα από μία και μία είναι καλύτερα από καμία» προσθέτοντας ότι τα Σκόπια δεν θέλει να αποτελέσει «παράπλευρη απώλεια» ενδεχόμενης αρνητικής απόφασης για την Αλβανία.
