Τριάντα δύο όμιλοι στον κλάδο της μόδας, μια από τις πιο ρυπογόνες βιομηχανίες παγκοσμίως, εγκαινίασαν έναν συνασπισμό, ενόψει της συνόδου της G7, με στόχο να μειώσουν τις συνέπειες της βιομηχανίας αυτής στο περιβάλλον, που θα βασίζεται στον εθελοντισμό, κάτι που γίνεται δεκτό με επιφυλακτικότητα από τις ΜΚΟ.
Μικροβιοκτόνα για να παραχθεί το βαμβάκι, χημικά προϊόντα για να βαφούν τα υφάσματα, διοξείδιο του άνθρακα για να μεταφερθεί ένα ρούχο χιλιάδες χιλιόμετρα, απελευθέρωση μικροϊνών πλαστικού κατά τη διάρκεια της πλύσης των συνθετικών υφασμάτων που καταλήγουν στους ωκεανούς… Ο κλάδος της μόδας είναι πηγή μιας πολυποίκιλης ρύπανσης. Ευθύνεται για το 20% των λυμάτων και το 10% των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στον κόσμο.
Το Μέγαρο των Ηλυσίων ανέθεσε τον Μάιο στον δισεκατομμυριούχο Φρανσουά-Ανρί Πινό, που διευθύνει τον όμιλο Kering (Gucci), να κινητοποιήσει τη βιομηχανία της μόδας –κλωστοϋφαντουργικά είδη και προϊόντα πολυτελείας– μια αγορά με ετήσιο κύκλο εργασιών που ανέρχεται στο ένα τρισεκατομμύρια 500 δισεκατομμύρια ευρώ.
Τρεις μήνες αργότερα, μια “συνθήκη για τη μόδα” θα δοθεί στη δημοσιότητα απόψε, που υπογράφεται από τις εταιρίες Adidas, Capri Holdings (Versace…), Carrefour, Chanel, H&M, Gap, Inditex (Zara…), Kering, Nike, Prada, Puma, Stella McCartney… και τη Δευτέρα θα την παρουσιάσει ο Φρανσουά-Ανρί Πινό κατά τη διάρκεια της G7 στο Μπιαρίτς. Η προστασία του περιβάλλοντος θα είναι πρωταρχικό θέμα στη σύνοδο της G7, κυρίως μετά την ανησυχία που εξέφρασαν ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν και ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών αυτή την εβδομάδα για τις πυρκαγιές που σαρώνουν την περιοχή του Αμαζονίου.
Αυτή δεν είναι η πρώτη πρωτοβουλία του είδους. Κατά τη διάρκεια της 24ης Διεθνούς Διάσκεψης του ΟΗΕ για το Κλίμα (COP24) στην Πολωνία το 2018, 43 επιχειρήσεις δεσμεύτηκαν να περιορίσουν τις εκπομπές αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου κατά 30% έως το 2030.
Σε αυτόν τον νέο χάρτη, οι υπογράφοντες δεσμεύονται “να κατευθύνουν τις επιχειρήσεις προς ενέργειες συμβατές με τον στόχο για περιορισμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη στον 1,5 βαθμό Κελσίου, μέσω μιας ‘ορθής μετάβασης’ για να επιτευχθεί η καθαρή μηδενική εκπομπή όπου δεν θα εκλύεται διοξείδιο του άνθρακα το 2050”.
Το κείμενο ορίζει τρία πεδία δράσης, για “τον περιορισμό της κλιματικής αλλαγής και την προσαρμογή σε αυτήν”, για να σταματήσει η απώλεια της βιοποικιλότητας σε 10 χρόνια από σήμερα” και για την προστασία των ωκεανών, με σπάνιους ποσοτικούς προσδιορισμούς: 100% ανανεώσιμες πηγές ενέργειας έως το 2030 “σε όλη την αλυσίδα εφοδιασμού” ή ακόμη “εξάλειψη του πλαστικού μιας χρήσης το 2030”.
Ο χάρτης δεν αναλύει τις δράσεις που θα αναληφθούν καθώς “κάθε όμιλος έχει τις ιδιαιτερότητές του”, εξηγεί ο όμιλος Kering. Μια σύνοδος έχει προγραμματιστεί τον Οκτώβριο για να εξεταστεί λεπτομερώς ο τρόπος με τον οποίο θα εργαστούμε από κοινού” και οι δράσεις προτεραιότητας. Οι όμιλοι θα “δίνουν ετήσιο απολογισμό”, διευκρινίζει.
Λιγότερη παραγωγή
Τι θα συμβεί αν οι εταιρίες δεν εκπληρώσουν τις δεσμεύσεις τους; Για να τις ωθήσει να διαδραματίσουν τον ρόλο τους, το υπουργείο Οικολογικής Μετάβασης της Γαλλίας βασίζεται στον ρόλο αυτών που επηρεάζουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, καθώς και στις ΜΚΟ που είναι πολύ προσεκτικές να μην υπάρξει αναντιστοιχία ανάμεσα στα λόγια και τις πράξεις, επειδή σε αντίθετη περίπτωση «οι επιπτώσεις στη φήμη τους μπορεί να είναι σοβαρές».
Η μετεγκατάσταση της παραγωγής των ενδυμάτων πιο κοντά στους καταναλωτές “δεν περιλαμβάνεται στην ημερήσια διάταξη” της συνθήκης αυτής, διευκρινίζει η Kering. Oύτε αμφισβητείται η “fast fashion” και ο πολλαπλασιασμός των κολεξιόν, που ωστόσο επικρίνεται για τις συνέπειες στο περιβάλλον.
“Υπήρξε ένας διπλασιασμός μεταξύ 2000 και 2014 της κατανάλωσης ενδυμάτων στον κόσμο”, αναφέρει ο Πιέρ Κανέ, του WWF Γαλλίας. Η τάση θα συνεχιστεί “με τον ενθουσιασμό για τη fast fashion” που επικρατεί στην Ασία, αναφέρει η ασφαλιστική εταιρία Coface και μια έκρηξη στη χρήση συνθετικών ινών. “Πρέπει να αναθεωρήσουμε το μοντέλο, να μειωθεί η παραγωγή, να παράγονται ρούχα που θα χρησιμοποιούνται για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, που δεν θα αποδεσμεύουν μικροπλαστικά κατά την πλύση τους”.
Η ανακύκλωση αναφέρεται στον χάρτη. Εταιρίες όπως η H&Μ έχουν αρχίσει επιχειρήσεις ανακύκλωσης, αλλά ακόμη υπάρχουν σημαντικά τεχνολογικά και οικονομικά προβλήματα στην επεξεργασία των υφασμάτων και το ποσοστό των ανακυκλωμένων υλικών παραμένει πολύ μικρό.
Αντί να περιμένουμε την καλή βούληση των επιχειρήσεων, τα κράτη πρέπει να αναλάβουν δράση, δηλώνει ο Κλεμάν Σενεσάλ της Greenpeace: “χρειάζονται νόμοι για να ενθαρρύνουν τη μείωση της κατανάλωσης των ρούχων”.
