Στον κόσμο της παγκοσμιοποίησης που ζούμε, η διακίνηση ιδεών, εικόνων, ειδήσεων και προτύπων, είναι πιο εύκολη και γρήγορη από ποτέ. Χρήσιμο όλο αυτό μεν, όταν όμως δεν είσαι εκπαιδευμένος να φιλτράρεις, τι κρατάς και τι πετάς, τότε φτάνουμε στο σημείο της μαζοποίησης ανθρώπων και ολόκληρων κοινωνιών. Κλασικό παράδειγμα ο Νεοέλληνας που αποδεικνύει περίτρανα το πόσο δύσκολο είναι τελικά, να κατέχει κανείς την ικανότητα του φιλτραρίσματος.
Της Αλίκης Τσίκα
Στρατιές ολόκληρες ανθρώπων που ντύνονται το ίδιο, τρώνε το ίδιο, βγαίνουν στα ίδια μέρη, μιλάνε για τα ίδια θέματα, ακολουθούν τη μόδα τυφλά, σαν τα γλυκύτατα άσπρα χνουδωτά προβατάκια. Πολύ σπάνιο πλέον στις μέρες μας να εντοπίσει κανείς ανθρώπους με άποψη, στυλ, προσωπικότητα και ισχυρή γνώμη και γνώση. Διότι στην εποχή της “μόδας” όλα τα υπόλοιπα θυσιάζονται ευχαρίστως, προκειμένου να πούμε ότι κι εμείς κάποιοι είμαστε και κάτι κάνουμε, όπως οι απανταχού καικαλάδες σελέμπριτις.
Έγινε της μοδός το brunch; Άντε πάμε όλοι για brunch, από το τελευταίο χωριό μέχρι την πεδιάδα, έμαθε ο Νεοέλληνας το brunch, έφτιαξε και ένα δήθεν hashtag #είχακαιστοχωριόμου, για να γλιτώσει από το κράξιμο, όταν κανένας νορμάλ άνθρωπος αναρωτηθεί, από πότε έγινε απαραίτητο το brunch στον ελληνάρα. Γιατί κάποτε ο ίδιος που τρέχει να πει σε όλο τον κόσμο, ότι έφαγε τα τάδε αυγουλάκια, στο τάδε μέρος, ήταν αυτός που ευχαρίστως έτρωγε τον τραχανά για πρωινό και μια χαρά του φαινόταν παρέα με τον ελληνικό καφέ. Τώρα βέβαια αν και το τελευταίο μπιτσόμπαρο της χώρας, δεν σερβίρει φρέντο θα ακούσεις κανένα jamais από την διπλανή ξαπλώστρα και θα νομίζεις ότι κάθεσαι δίπλα στην Grace Kelly, και πως και δεν το είχες προσέξει Παναγία μου.
Και μιας και διανύουμε και τους καλοκαιρινούς μήνες, όπου επικρατούν τα μπάνια του λαού, όπως έλεγε και ο αείμνηστος Ανδρέας, ζούμε και στο απόγειο της, την τρέλα του μπιτσόμπαρου και της ξαπλώστρας στην πρώτη σειρά. Στην πρώτη σειρά βεβαίως, βεβαίως διότι δεν είμαστε και τίποτα τελευταίες να κάτσουμε πίσω. Ακούει ο Νεοέλληνας ότι πήγε ο τάδε και έκατσε στην πρώτη σειρά στη Μύκονο και δώστου μετά η μάχη για να πιάσει ξαπλώστρα. Αιγαίο είναι, Ιόνιο είναι, ηπειρωτική Ελλάδα είναι, η ταράτσα με τη φουσκωτή πισίνα είναι, ότι και να είναι θέλουμε και μία ξαπλώστρα στην πρώτη σειρά. Οι δε ιδιοκτήτες των μπιτς μπαρς, έχουν ζηλέψει με τη σειρά τους την αίγλη – και τους τζίρους σαφώς- του Nammos, και ξεχνώντας προφανώς ότι δεν προσφέρουν στον πελάτη ούτε το ένα δέκατο από τις υπηρεσίες που προσφέρει το Nammos, προσπαθούν να χρεώσουν αντίστοιχες τιμές. Τέσσερα ευρώ ο μονός εσπρέσσο στο χάρτινο στην παραλία γιατί έτσι θέλει. Και αντί να τον καταγγείλει ο ελληνάρας, τον πληρώνει, που εν τω μεταξύ βέβαια έχει αφήσει απλήρωτη τη ΔΕΗ, για να μπορεί μετά να τραβήξει τη σέλφι με την ησυχία του.
Έγινε της μόδας; Έγινε νόμος. Επιτάσσει η μόδα το μαγιό με όσο το δυνατόν λιγότερο ύφασμα; Άντε να το φορέσουν όλες, έχουν δεν έχουν τα προσόντα. Γέμισαν οι παραλίες με τα γνωστά αυτά μαγιό, πάνω κάτω οι κυρίες που τα φοράνε. Αλλά αν τολμήσει άνθρωπος και σκεφτεί, πολλώ μάλλον ξεστομίσει και το πολύ αυθόρμητο “δεν σου πάει”, ζήτω που καήκαμε τι θα ακούσουμε. Απελευθέρωση σου λέει, και ότι θέλουμε φοράμε και ποσώς μας ενδιαφέρει αν πονάνε τα ματάκια του άλλου ή αν πολύ απλά δεν μας πάει. Γιατί το γεγονός ότι κάτι είναι της μόδας, δεν σημαίνει απαραίτητα ότι ταιριάζει σε όλο τον πληθυσμό του πλανήτη.
Με την ίδια ακριβώς νοοτροπία, γεμίζουν και αδειάζουν, ανεβαίνουν και κατεβαίνουν, ολόκληρες περιοχές. Κάποτε ήταν της μόδας στου Ψυρρή, πάμε όλοι μαζί στου Ψυρρή. Δεν χωράμε να περάσουμε και σπρωχνόμαστε, δεν πειράζει διότι είναι μόδα και πάμε στου Ψυρρή. Τώρα πάμε Μετς, Παγκράτι και σε όλα τα ιν εστιατόρια στο κέντρο. Δεν βρίσκουμε τραπέζι, δεν ξέρουμε καν τι αντιπροσωπεύει και από που προέρχεται η κουζίνα που πάμε να δοκιμάσουμε αλλά δεν πειράζει, διότι είναι στη μόδα άρα φυσικά και πρέπει να πάμε όλοι. Τώρα που είναι καλοκαίρι, άντε όλοι μαζί προς τα νότια, να δώσουμε το παρόν γιατί αλλιώς πως θα βγάλουμε τον χειμώνα.
Μια αχαλίνωτη και αδιόρθωτη νοοτροπία μαζοποίησης και δήθεν επιδειξιομανίας, μαζί με μία αγωνιώδη προσπάθεια να αποδείξουμε κάτι που δεν είμαστε, μόνο και μόνο για να λέμε ότι είμαστε στη μόδα, αγνοώντας καταφανώς, ότι η μοναδικότητα, η πρωτοβουλία, η προσωπική άποψη και στάση ζωής, τείνουν να εξαφανιστούν ολοσχερώς, αφήνοντας πίσω μόνο άβουλα στρατιωτάκια. Για να μην επεκταθούμε και στις οικονομικές προεκτάσεις της εν λόγω νοοτροπίας που τη δεκαετία του ‘90, οδήγησε όλους τους Έλληνες στον αλόγιστο τραπεζικό δανεισμό, προκειμένου να λένε ότι κάνουν “τη μεγάλη ζωή”, και εν τέλει κατέληξαν να χρωστάνε μέχρι και τα μαλλιά της κεφαλής τους.
Βάλαμε μυαλό; Αφήνω το ερώτημα να απαντηθεί κατά την κρίση του καθενός.
ΥΓ: Αναμένω με τη σειρά μου το κράξιμο από τους αναγνώστες, που είμαι σίγουρη ότι θα έρθει σωρηδόν.