Σε όλες τις ευρωπαϊκές μελέτες για το Ασφαλιστικό πρόβλημα, δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στο ζήτημα της υπογεννητικότητας. Όπως αναφέρουν οι μελέτες αυτές, σήμερα, οι γυναίκες γεννούν λιγότερα παιδιά και σε καμμία χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν «παράγονται» πλέον τόσα παιδιά που να μπορέσουν να αντικαταστήσουν το σημερινό πληθυσμό των κρατών της Ε.Ε. Η πραγματικότητα αυτή θα οδηγήσει στον περιορισμό του εργατικού δυναμικού που θα συνέβαλε δια των εισφορών του στη στήριξη του ασφαλιστικού συστήματος.
του Νίκου Σίμου
Να αναφέρουμε χαρακτηριστικά ότι σύμφωνα με παλαιότερη έρευνα των Ηνωμένων Εθνών, λόγω της μείωσης των γεννήσεων, ο πληθυσμός της Ιταλίας λ.χ. θα μειωθεί κατά 28% μέχρι το 2050 και από 57 εκατομμύρια θα γίνει 41(!)
Τι σημαίνουν όλα αυτά: Οτι η Ευρωπαϊκή Ενωση που σήμερα έχει πληθυσμό κατά 105 εκατομμύρια περισσότερο από τον πληθυσμό των Ηνωμένων Πολιτειών, μέχρι το 2050 θα έχει πληθυσμό κατά 18 εκατομμύρια λιγότερο, διότι στο μεταξύ προβλέπεται να έχει αυξηθεί ο πληθυσμός στις ΗΠΑ.
Το δημογραφικό πρόβλημα, επομένως, αποτελεί μία από τις βασικές αιτίες και του δυσοίωνου μέλλοντος του ασφαλιστικού συστήματος. Και είναι φυσικό αυτό. Οταν μία χώρα, πληθυσμιακά δεν ανανεώνεται, έχει ένα γηράσκοντα πληθυσμό που σταδιακά θα την οδηγήσει στην ύπαρξη περισσότερων συνταξιούχων από εργαζόμενους.
Το πόσο κρίσιμο είναι το δημογραφικό πρόβλημα από γενικότερης πλευράς και όχι μόνο ασφαλιστικής, φαίνεται από το γεγονός ότι κατά την τελευταία εικοσαετία σε ακριτικούς νομούς, για τους οποίους πρέπει να έχουμε ιδιαίτερη ευαισθησία, για ευνόητους λόγους, όπως ο Εβρος και η Ροδόπη, οι θάνατοι που καταγράφονται είναι περισσότεροι από τις γεννήσεις. Ειδικά εμείς οι Ελληνες θα πρέπει να το αξιολογήσουμε το πρόβλημα αυτό στο πλαίσιο του συγκεκριμένου γεωγραφικού περιβάλλοντος μέσα στο οποίο ζούμε και σε συνάρτηση με τις λοιπές εξελίξεις στη Βαλκανική. Έχει υπολογισθεί ότι σε ένα χρόνο από σήμερα μπορεί ο ελληνικός πληθυσμός να είναι κατά 500.000 λιγότερος, τη στιγμή που δύο γείτονες μας, προς τους οποίους η προσοχή μας θα πρέπει να είναι στραμμένη αδιαλείπτως, η Αλβανία και η Τουρκία, θα έχουν φτάσει τον πληθυσμό τους στα 8 εκατομμύρια και στα 90 εκατομμύρια αντιστοίχως. Δεν θα πρέπει άλλωστε να ξεχνάμε ότι, σύμφωνα με παλαιότερες εκτιμήσεις του ελληνικού Πενταγώνου, σε δύο χρόνια από σήμερα, οι νέοι μετά βίας θα επαρκούν για να καλύψουν τις ανάγκες των Ενόπλων Δυνάμεων.
Αυτή η προοπτική είναι αποτέλεσμα του γεγονότος ότι, ενώ για να διατηρηθεί ένας πληθυσμός στα επίπεδα που βρίσκεται σήμερα, χρειάζονται ανα οικογένεια 2,1 παιδιά, σήμερα στις ελληνικές οικογένειες η σχέση τεκνοποιίας είναι λιγότερο από 1,4 παιδιά.
Μπορεί επομένως η κάκιστη διαχείριση επί σειράν ετών και η άσκηση κοινωνικής πολιτικής σε βάρος των ασφαλιστικών Ταμείων να ήταν ένας σημαντικότατος λόγος για την κατάρρευση του ασφαλιστικού συστήματος, δεν πρέπει όμως να παραγνωρίζεται και ο λόγος που αναφέραμε ως η αιτία της δυσοίωνης προοπτικής που διαγράφεται. Οπως έχουν αποδείξει μελέτες που έχουν συνταχθεί διεθνώς, για ένα βιώσιμο ασφαλιστικό σύστημα η ελάχιστη αναλογία που πρέπει να υπάρχει μεταξύ συνταξιούχων και εργαζομένων είναι 4,6 εργαζόμενοι για κάθε ένα συνταξιούχο. Η σχετική αναλογία στη χώρα μας είναι κυριολεκτικώς τραγική.
Το 1975 η αναλογία εργαζομένων προς συνταξιούχους ήταν 3,66 προς 1. Σήμερα είναι 1,3 προς 1. Αν μάλιστα υπολογίσουμε ότι σύμφωνα με στοιχεία του ΕΦΚΑ περίπου το 35% των μη μισθωτών αδυνατεί να καταβάλει εισφορές η αναλογία πέφτει στο 1,1προς 1!!
Δεν αρκεί να δίνονται, απλώς, οικονομικά κίνητρα στους πολύτεκνους. Και αν μεν για το ασφαλιστικό οι μελέτες των λοιπών ευρωπαϊκών χωρών θεωρούν ως λύση την ένταξη των μεταναστών στο σύστημα, προκειμένου να πληρώνουν εισφορές, μία τέτοια τακτική, μπορεί να έχει την πρακτικότητα και τη χρησιμότητά της, αλλά συγχρόνως με καθηλωμένη την πληθυσμιακή ανανέωση, οδηγεί σε αλλοίωση του αυτόχθονος εθνικού στοιχείου μακροπροσθέσμως.
