Το πρόβλημα των απορριμμάτων στη Ρώμη, πέρα από τη όποια γραφικότητα της αντιμετώπισής του (διαγωνισμοί φωτογραφίας, ευφυολογήματα, όπως «ακόμη και τα ποντίκια δεν αντέχουν»), έχει μετατραπεί σε ένα επείγον υγειονομικό και διογκούμενο πολιτικό πρόβλημα.
Η αδυναμία της Αιώνιας Πόλης να διαχειρισθεί τους 1.000 τόνους απορριμμάτων που συσσωρεύονται καθημερινά στους δρόμους της, με το σύστημα διαφοροποιημένης συλλογής σε υπολειτουργία και τα μισά από τα εξειδικευμένα απορριμματοφόρα καθηλωμένα από βλάβες και με τα λιγοστά σημεία εναπόθεσής τους, έχει δημιουργήσει μία ασφυκτική κατάσταση για τους κατοίκους, η οποία έχει ενταθεί τις τελευταίες ημέρες με την αύξηση της θερμοκρασίας και τον καύσωνα.
Η κατάσταση έχει καταστεί τόσο ανησυχητική, που ο πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου της Ρώμης Αντόνιο Μάτζι αποφάσισε να αποστείλει μία επείγουσα επιστολή στη δήμαρχο Βιρτζίνια Ράτζι, τον διοικητή της Περιφέρειας του Λατίου Νικόλα Τζινγκαρέτι, τους υπουργούς Υγείας Τζούλια Γκρίλο και Περιβάλλοντος Σέρτζο Κόστα. Πέρα από την περιγραφή της τραγικής κατάστασης που επικρατεί στα πεζοδρόμια της πόλης από τα βουνά των σκουπιδιών, ο Μάτζι επισημαίνει τους κινδύνους για την υγεία από τα βακτηρίδια και τα παράσιτα, που αναπτύσσονται λόγω της αποσύνθεσης και της ανόδου της θερμοκρασίας, αλλά και από την «ανησυχητική εισβολή ζώων», όπως μύγες, κατσαρίδες, ποντίκια και γλάρους, που τρέφονται από τα απορρίμματα.
«Απ’ ότι φαίνεται υπάρχει ένα πρόβλημα στην καθημερινή διαχείριση των απορριμμάτων, που αφορά διαφορετικά θεσμικά όργανα. Έχει έλθει όμως η στιγμή για επιλυθεί, παραμερίζοντας τις θλιβερές διαφωνίες που αφορούν την αποποίηση των ευθυνών από τον καθένα ξεχωριστά, κάτι που έχει φέρει τους κατοίκους στο μη περαιτέρω», τονίζει ο Μάτζι στην επιστολή του.
Ήδη από την προηγούμενη εβδομάδα, το υπουργείο Περιβάλλοντος είχε αποστείλει μία επιστολή στη δημαρχία, καλώντας την να επιλύσει το ταχύτερο το ζήτημα κι εκφράζοντας την ανησυχία του. Η Ράτζι από την πλευρά της εκπόνησε ένα σχέδιο άμεσης δράσης μέσα σε ένα 15ήμερο για να επιλυθεί το ζήτημα, όμως αυτό εντοπίζεται στην εγγενή αδυναμία της δημοτικής επιχείρησης αποκομιδής των απορριμμάτων ΑΜΑ και των χρονιζόντων προβλημάτων της σε υποδομές και προσωπικό.
Επιπλέον, ο μικρός αριθμός ‘χωματερών’, που οι μισές είναι κλειστές για συντήρηση και οι υπόλοιπες πασχίζουν να εξυπηρετήσουν την ανάγκη διαχείρισης των απορριμμάτων, όχι μόνον της Ρώμης, αλλά και των υπολοίπων αστικών κέντρων της Περιφέρειας του Λατίου, τριπλασιάζοντας την δραστηριότητά τους, επιτείνουν τη νοσηρή κατάσταση.
Πλέον, η Ρώμη αρχίζει να στρέφεται προς άλλες Περιφέρειες και σε ιδιωτικούς χώρους υποδοχής και διαχείρισης απορριμμάτων. Λόγος γίνεται για μεταφορά των απορριμμάτων στη γειτονική Εμίλια-Ρομάνια (με πρωτεύουσα τη Μπολόνια), η οποία έχει τη δυνατότητα αυτή, όμως δεν έχει κλειστεί ακόμη συμφωνία, λόγω πολιτικών διαφωνιών. Όπως τονίζουν ιατρικοί κύκλοι, ήδη η Ρώμη έχει αρχίσει να στέλνει απορρίμματα που δεν μπορεί να διαχειρισθεί προς τον ιταλικό Βορρά.
Φυσικά στο επίκεντρο όλων των επικρίσεων βρίσκεται η εκλεγμένη με το Κίνημα των 5 Αστέρων δήμαρχος Βιρτζίνια Ράτζι, η πρώτη γυναίκα που κατακτά αυτό το αξίωμα. Το 2016 είχε εκλεγεί εκμεταλλευόμενη την αγανάκτηση των πολιτών της Ρώμης για την χρονίζουσα αδυναμία να επιλυθούν τα τρία βασικά προβλήματα της Αιώνιας Πόλης: τα σκουπίδια, οι δρόμοι, οι συγκοινωνίες. Τρία χρόνια μετά, η κατάσταση όχι μόνον δεν έχει βελτιωθεί, αλλά απεναντίας έχει χειροτερεύσει. Οι δρόμοι εξακολουθούν να είναι σε πανάθλια κατάσταση, προ ολίγων ημερών ακόμη ένα λεωφορείο της δημόσιας επιχείρησης ATAC τυλίχθηκε στις φλόγες, και όσο για τα απορρίμματα, πλέον έχουν μετατραπεί από πρόβλημα σε υγειονομική βόμβα.
