Στην ακολουθία των Παθών, το βράδυ της Μεγάλης Πέμπτης, θαυμάζουμε την πίστη και την αποφασιστικότητα του ληστή, ο οποίος αψήφησε τα αφηνιασμένα πλήθη, που χλεύαζαν και κορόιδευαν τον Χριστό, αγνόησε την ειρωνική προτροπή του άλλου συσταυρουμένου, επίσης ληστή, να αποδείξει ο Χριστός τη θεότητά του κατεβάζοντας όλους από τον σταυρό. Ο συγκεκριμένος απευθύνθηκε προς τον συνάδελφό του λέγοντας: «οὐδὲ φοβῇ σὺ τὸν Θεόν, ὅτι ἐν τῷ αὐτῷ κρίματι εἶ; καὶ ἡμεῖς μὲν δικαίως· ἄξια γὰρ ὧν ἐπράξαμεν ἀπολαμβάνομεν· οὗτος δὲ οὐδὲν ἄτοπον ἔπραξε. Καὶ ἔλεγε τῷ Ἰησοῦ· μνήσθητί μου, Κύριε, ὅταν ἔλθῃς ἐν τῇ βασιλεία σου» (Λουκ. 23,39-42). Και σε νεοελληνική απόδοση: Δεν φοβάσαι τον Θεό, γιατί και εσύ το ίδιο παράπτωμα έχεις κάνει. Εμείς δίκαια τιμωρούμαστε, γιατί υφιστάμεθα τιμωρίες αντάξιες των πράξεών μας. Αυτός, όμως, δεν έκανε τίποτα άτοπο. Και έλεγε στον Ιησού: Να με θυμηθείς, Κύριε, όταν έλθεις, στο χώρο του βασιλείου σου.
Γράφει η Σοφία Μουρούτη – Γεωργάνα
Και ο Χριστός, απερχόμενος από την εγκόσμιο βασιλεία Του, δηλώνει απερίφραστα: Σήμερον μετ’ ἐμοῦ ἔσῃ ἐν τῷ Παραδείσῳ. (Σήμερα θα είσαι μαζί μου στον Παράδεισο).
Ο Παράδεισος είναι ένας ιδεατός τόπος. Ήταν ο χώρος που εγκατέστησε ο Θεός τους πρωτόπλαστους, τον Αδάμ και την Εύα, και το σημείο που θα οδηγηθούν, κατά την ορθόδοξη αντίληψη, οι ψυχές των δικαίων, μετά τον θάνατό τους. Ο Παράδεισος των πρωτοπλάστων ήταν ειδυλλιακός και εκείνοι απολάμβαναν κάθε χαρά, αλλά και τη διαρκή παρουσία του Θεού.
Παράδεισο έχουν και άλλες θρησκείες, το ισλάμ και ο ιουδαϊσμός, όπου οι ψυχές βιώνουν τη μεταθανάτια ευδαιμονία. Αντίστοιχα στην αρχαιότητα υπήρχαν τα Ηλύσια Πεδία, με ολάνθιστους κήπους, όπου επικρατούσε αιώνια άνοιξη, χαρά και ομορφιά. Μπορούσε στα Ηλύσια Πεδία να συναντήσει κανείς γενναίους ήρωες της μυθολογίας, όπως τον Μενέλαο και την Ωραία Ελένη. Τα Τάρταρα, αντιθέτως, ήταν κάτι σαν τη δική μας κόλαση, που έβρισκε ο άνθρωπος αιώνια τιμωρία.
Αντίστοιχα με τα Ηλύσια Πεδία, μια άλλη μορφή παραδείσου για τους αρχαίους ήταν και οι Νήσοι των Μακάρων, που βρίσκονταν στην άκρη του κόσμου. Εκεί μετέβαιναν οι ψυχές των ολβίων ηρώων, των ευτυχισμένων δηλαδή ηρώων, που δεν πέθαιναν καν, αλλά εξακολουθούσαν να ζουν σε μακαριότητα.
.jpg)
Ο παράδεισος ως λέξη είναι περσικής προέλευσης. Παράγεται από την ρίζα *pardĕz, που δήλωνε τον περίκλειστο κήπο, τον περιβαλλόμενο από τειχίο ή κιγκλίδωμα. Στα περσικά διατηρείται η λέξη palez, που σημαίνει κήπος.
Το ωραίο είναι ότι στην αρχαία μας γλώσσα χρησιμοποιούνταν ο παράδεισος για να περιγράψει τον κήπο των ευγενών, με άγρια ζώα και σπάνια φυτά. Ο Ξενοφών, ο ιστορικός μας, στο έργο του Οἰκονομικός, παρουσιάζει τον τρόπο διαχείρισης ενός αγροκτήματος. Εκεί τα πάρκα των ευγενών τα ονομάζει παραδείσους. Τη λέξη παράδεισος επέλεξαν κατά την ελληνιστική περίοδο οι μεταφραστές της Παλαιάς Διαθήκης, οι Εβδομήκοντα, για να αποδώσουν τον εβραϊκό όρο για τον Κήπο της Εδέμ, όπου ο Θεός τοποθέτησε τον Αδάμ και την Εύα.
Κάθε χώρος μέγιστης ικανοποίησης είναι σήμερα ένας παράδεισος. Το σπίτι μας είναι παράδεισος και η πόλη μας μπορεί να είναι παράδεισος. Τα νησιά μας είναι παράδεισοι ομορφιάς.
Μερικοί ονειρεύονται φορολογικούς παραδείσους, αλλά σήμερα δεν χαλάμε τον στοχασμό της ημέρας με τέτοιες παρατηρήσεις.
Συνειρμικά μας έρχεται στο μυαλό και η φράση το ξύλο βγήκε από τον παράδεισο, γιατί καμιά φορά το ξύλο είναι άριστο μέσον σωφρονισμού, παρόλο που αυτήν τη στιγμή κάνουμε περισσότερο πνευματικές σκέψεις.
Ονειρευόμαστε έναν ειδυλλιακό τόπο, με παραδείσια πουλιά, παραδεισένιο τοπίο και παραδεισιακές συνθήκες. Πού θα τον βρούμε; Οι θεολόγοι λένε ότι ο παράδεισος είναι τρόπος και όχι τόπος!
Καλή Ανάσταση!
*Η Σοφία Μουρούτη – Γεωργάνα είναι φιλόλογος και διδάσκει στο Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδας
