Στον αέναο κύκλο ζωής και θανάτου, η γέννηση, ο θρήνος για την απώλεια, η προσδοκία και η πίστη καθορίζουν το μεταφυσικό ταξίδι του ανθρώπου να αγγίξει την τελειότητα σε πνευματικό και ηθικό επίπεδο.
Της Βάσως Κόλλια*
Το Πάσχα είναι η μοναδική γιορτή που κλείνει μέσα της όλα εκείνα τα αντιφατικά συναισθήματα που διεγείρουν την ψυχή και τον νου του ανθρώπου, προσδίδοντας πραγματικό νόημα και ουσία στην ύπαρξή του. Από την προσμονή, τον πόνο και τη θλίψη των Παθών και της Σταύρωσης, περνάμε στην αγαλλίαση και την ψυχοπνευματική κάθαρση που φέρνει η Ανάσταση.
Μέσα από τα Θεία Πάθη ο άνθρωπος πορεύεται μόνος, ταπεινώνεται, πληγώνεται και θνήσκει για να κατακτήσει την αιωνιότητα. Αναζητά την πλήρωση, την αρμονία με τον εαυτό του, τη φύση και την ένωση με το θείο. Ο πόνος και η λύτρωση της σάρκας από το πνεύμα τον αποκαθαίρουν ψυχικά και πνευματικά και θεμελιώνουν τον επίπονο αγώνα του για την αναζήτηση της σωτηρίας του.
Η Ανάσταση του Χριστού συμβολίζει το καταλυτικό πέρασμα από τον θάνατο στη ζωή, ενώ παράλληλα μέσω της Ανάστασης η Ζωή και ο Θάνατος αποκτούν πλέον άλλο νόημα, σηματοδοτώντας την ουσία της ανθρώπινης ύπαρξης. Δεν είναι πλέον ο θάνατος το τέλος της παρούσας ζωής, αλλά ο προσωρινός αποχωρισμός της ψυχής από το σώμα, σαν ένας εφήμερος ύπνος, που μας κατευθύνει αμετάκλητα στα μονοπάτια της αιωνιότητας και στη λύτρωση μέσα από μια δοκιμασία παθών στον εφήμερο κόσμο που μας ανάγει ωστόσο σε μια άλλη μέλλουσα πραγματικότητα που είναι και η απόλυτη υπέρβαση για το πάσχον ανθρώπινο ον.
Ο επιτάφιος θρήνος και τα Θεία Πάθη αποτελούν μια στιγμή περισυλλογής, εγκαρτέρησης και αναστοχασμού πάνω στα ζητήματα της ανθρώπινης ύπαρξης, της φθοράς, της καθημερινότητας, αλλά και των σχέσεων μας με τους άλλους.
Ο Θεός θέλησε να διδάξει την αντίσταση και τη διαχρονική πάλη στο κακό, αλλά και την έννοια της αγάπης και τη διάθεση της προσφοράς του εαυτού μας υπέρ των πολλών. Έτσι η Ανάσταση είναι ταυτόχρονα και μια ευκαιρία να επαναπροσδιορίσουμε τους στόχους μας, χαράσσοντας μια νέα πορεία βλέποντας τη ζωή και τους ανθρώπους με ένα καινούριο βλέμμα.
Συνειδητοποιούμε με αυτόν τρόπο ότι η κατάκτηση της αλήθειας και της αυτογνωσίας είναι μια μακρά πορεία που προαπαιτεί διαρκή αναστοχασμό, αλλά και συστράτευση, συμπόρευση, νηφαλιότητα, δυναμικότητα, επιμονή, καθημερινή δαπάνη ενέργειας και πάθος που μετουσιώνεται σε προσφορά για τους άλλους και τον Άλλο.
Ανάσταση είναι λοιπόν και το να αλλάξεις την όλη ύπαρξή σου μέσα στο παρόν, να αποκτήσεις ένα καινούργιο ήθος και μια καινούργια συμπεριφορά, είναι μια «ανάκτισις», όπως λένε οι πατέρες της Εκκλησίας, μια «ανάπλασις», όπως λέει συγκεκριμένα ο Άγιος Κύριλλος, μια δημιουργία του ανθρώπου από την αρχή. Είναι ο προσωπικός αγώνας κάθε ανθρώπου για την κατάκτηση της τελειότητας μέσα από την ταπείνωση και την ενδοσκόπηση, που φέρνει τον Άνθρωπο στο κέντρο του Σύμπαντος, τον επαναπροσδιορίζει μέσα από τους άλλους ανθρώπους για να τον εξυψώσει μέσα από την αυτογνωσία και την αυτοθυσία.