Η άνοδος των Αληθινών Φινλανδών στις χθεσινές βουλευτικές εκλογές στη Φινλανδία αναμένεται να οδηγήσει σε έναν μεγάλο συνασπισμό αριστεράς-δεξιάς με επικεφαλής τους σοσιαλδημοκράτες που ήρθαν πρώτοι, ώστε να παραμείνει η άκρα δεξιά εκτός εξουσίας.
Είκοσι χρόνια μετά την τελευταία νίκη τους στις βουλευτικές εκλογές –ήταν το 1999–, οι σοσιαλδημοκράτες ήρθαν πρώτοι με (πολύ) βραχεία κεφαλή έναντι των ακροδεξιών, σε ένα πλαίσιο ανόδου των εθνικιστικών κομμάτων στην Ευρώπη έναν μήνα πριν από τις ευρωεκλογές.
Μόνο 0,2 της μονάδας χωρίζει τα δύο κόμμματα έπειτα από μια βραδιά εκλογικού σασπένς. «Το μεγαλύτερο εκλογικό θρίλερ όλων των εποχών», συνοψίζει σήμερα η εφηεμρίδα Ilta-Sanomat.
Με επικεφαλής τον πρώην υπουργό Οικονομικών Άντι Ρίνε, οι σοσιαλδημοκράτες καταλαμβάνουν 40 έδρες από τις 200 του κοινοβουλίου και οι Αληθινοί Φινλανδοί 39, σύμφωνα με τα οριστικά αποτελέσματα.
Τα δύο κόμματα ήρθαν «στήθος με στήθος», σύμφωνα με την εφημερίδα Helsingin Sanomat.
Η κατάσταση υπάρχει πάντως κίνδυνος να περιπλέξει τις επόμενες πολιτικές διαβουλεύσεις, εκτιμά η πολιτική χρονογράφος Σίνι Κόρπινεν: «το μόνο που ξέρουμε είναι ότι οι διαπραγματεύσεις θα είναι πολύ δύσκολες». «Ο συνασπισμός με επικεφαλής τον κ. Ρίνε αναμένεται ότι θα παραμερίσει τους Αληθινούς Φινλανδούς» προς όφελος ενός μεγάλου συνασπισμού, τον οποίο θεωρεί «αναποτελεσματικό».
Προβλέπεται «μεγάλος συνασπισμός»
Η Φινλανδία έχει εκλογικό σύστημα αναλογικής και πολιτική κουλτούρα συναίνεσης, που φέρουν στην εξουσία ετερόκλιτους συνασπισμούς.
Ο Αντι Ρίνε «υπήρξε πολύ σαφής όσον αφορά την ύπαρξη τεράστιων ιδεολογικών διαφορών ανάμεσα στους σοσιαλδημοκράτες και τους Αληθινούς Φινλανδούς», εξηγεί η δημοσιογράφος Ζανέτ Μπιόρκβιστ στο δημόσιο τηλεοπτικό δίκτυο Yle, το οποίο θεωρεί «αδιανόητη» την παρουσία των εθνικιστών στο πλευρό του Ρίνε.
Για την Κόρπινεν, η φινλανδική πολιτική κατευθύνεται μάλλον προς έναν «μεγάλο συνασπισμό» αριστεράς-δεξιάς, αποτελούμενο από τους σοσιαλδημοκράτες, το Κόμμα Εθνικού συνασπισμού (38 έδρες), αλλά επίσης τους Πράσινους (20 έδρες), τη Συμμαχία της Αριστεράς (16 έδρρες) και το Σουηδικό Λαϊκό Κόμμα (φιλελεύθεροι, 9 έδρες).
Η σκανδιναβική χώρα αντιμετωπίζει πάντως, σύμφωνα με την αρθρογράφο, μια κατάσταση παρόμοια με εκείνη που είχε γνωρίσει από το 2011 έως το 2014 υπό τον συντηρητικό Γιούρκι Κατάινεν.
Επικεφαλής τότε ενός συνασπισμού αριστεράς-δεξιάς που έφθασε μέχρι και τα έξι κόμματα, ο Κατάινεν απορρίφθηκε το 2014 επειδή δεν είχε φέρει αποτελέσματα εξαιτίας της ύπαρξης στην εξούσια σημαντικού αριθμόυ ετερόκλιτων κομμάτων.
Τι θα γίνει όμως με το Κόμμα του Κέντρου του απερχόμενου πρωθυπουργού Γιούχα Σίπιλα, του μεγαλύτερου χαμένου της χθεσινής βραδιάς, σύμφωνα με ομολογία του ίδιου του ηγέτη του, καθώς κατέληξε στην τέταρτη θέση; «Δεν πιστεύω ότι το Κόμμα του Κέντρου θα συμμετάσχει στην κυβέρνηση», εκτιμά η Κόρπινεν.
Στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, ο Ρίνε τάχθηκε κατηγορηματικά εναντίον των μέτρων λιτότητας του Γιούχα Σίπιλα.
Οι φιλοδοξίες των Αληθινών Φινλανδών
Στο τέλος της ψηφοφορίας, ο επικεφαλής των Αληθινών Φινλανδών Γιούσι Χάλα-άχο δήλωσε πάντως ανοικτός σε έναν συνασπισμό, «όχι όμως με οποιοδήποτε τίμημα».
Σύμφωνα μ’ αυτόν τον πολιτικό αξιωματούχο, είναι εκτός συζήτησης να επαναληφθούν τα σφάλματα που διαπράχθηκαν από το κόμμα του το 2015, όταν το ευρωσκεπτικιστικό κόμμα ήταν στην εξουσία. «Είμασταν ευέλικτοι σε λάθος πράγματα», δήλωσε.
Το 2017, οι Αληθινοί Φινλανδοί κατέρρευσαν και αποχώρησαν από την κυβέρνηση: η πλειονότητα των βουλευτών τους ίδρυσε τη Νέα Εναλλακτική (μετονομάσθηκε στη συνέχεια σε Μπλε Μεταρρύθμιση), κόμμα που παρέμεινε στην εξουσία, ενώ τα άλλα ενώθηκαν με τον νέο πρόεδρό του, τον Χάλα-άχο.
«Δεν πιστεύω πως είναι δυνατό οι Αληθινοί Φινλανδοί να συμμετάσχουν σε μια κυβέρνηση η οποία δεν δεσμεύεται ξεκάθαρα να μειώσει τη μετανάστευση», δήλωσε σήμερα το πρωί στην εφημερίδα Helsingin Sanomat.
Πρόκειται για μια θέση, η οποία αντιβαίνει στη δέσμευση που ανέλαβαν οι σοσιαλδημοκράτες να διευκολύνουν την υποδοχή και την ένωση οικογενειών προσφύγων στη Φινλανδία.
Μολονότι ο Ρίνε, ο οποίος έχει διαβεβαιώσει πως θέλει να σχηματίσει κυβέρνηση «πριν από το τέλος Μαΐου», θεωρεί πως είναι «λίγο πιθανή» μια συνεργασία με τους Αληθινούς Φινλανδούς, χθες, Κυριακή, δεν απέκλειε τη δυνατότητα αυτή, λέγοντας πως έχει «ερωτήσεις» να θέσει στο κόμμα.
Από την πλευρά του, ο Χάλα-άχο θα ήθελε σ’ αυτή την περίπτωση να πάρει τη θέση του υπουργού Εσωτερικών, αρμόδιου για τη μετανάστευση.
«Είναι προφανές πως φοβούνται ότι θα χάσουν ψηφοφόρους εξαιτίας μας», δήλωσε στην Helsingin Sanomat. «Θα ήταν παράξενο να μην λάβουν υπόψη [τους Αληθινούς Φινλανδούς] με τον έναν ή με τον άλλον τρόπο».
Σύμφωνα με τον Γκόραν Ντγιούπσουντ, καθηγητή Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Τούρκου, αυτή η άνοδος του λαϊκισμού κατακερματίζει και εξασθενεί λίγο περισσότερο τα πολιτικά συστήματα στην Ευρώπη.
«Ένα κατακερματισμένο πολιτικό τοπίο καθιστά δυσκολότερο τον σχηματισμό μιας κυβέρνησης και οι χώρες καθίστανται δυσκολότερο να κυβερνηθούν. Όταν κερδίζουν οι λαϊκιστές, η ΕΕ καθίσται επίσης δυσκολότερο να κυβερνηθεί», δήλωσε στο Yle.