Ο διαστημικός καιρός “είναι ένα από τα πιο σημαντικά θέματα σε σχέση με τον Ήλιο και τη Γη”. Αυτό τόνισε μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό του ΑΠΕ-ΜΠΕ, “Πρακτορείο 104,9 FM” η Όλγα Μαλανδράκη, κύρια ερευνήτρια Φυσικής Διαστήματος στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, Ινστιτούτο Αστρονομίας Αστροφυσικής Διαστημικών Εφαρμογών και Τηλεπισκόπησης. Εδώ και λίγες ημέρες η κ. Μαλανδράκη είναι πρόεδρος του Solar-Terrestrial Sciences Division της Ευρωπαϊκής Ένωσης Γεωεπιστημών (EGU), της μεγαλύτερης του τομέα στην Ευρώπη σε ό,τι αφορά τις διαστημικές επιστήμες και τους Πλανήτες διεθνώς.
Εκπροσωπεί με αυτό τον τρόπο την επιστημονική κοινότητα για τα συγκεκριμένα θέματα και είναι η πρώτη φορά που άτομο ελληνικής καταγωγής, από Ερευνητικό Κέντρο στην Ελλάδα, καταλαμβάνει αυτή τη θέση. Η Ελληνίδα ερευνήτρια Φυσικής Διαστήματος, που πέτυχε τη σημαντικότατη αυτή διάκριση ανάμεσα σε εκλεκτούς συναδέρφους της από όλο τον κόσμο, εξήγησε πως σήμερα περισσότερο από ποτέ και με τα νέα σχέδια, που είναι υπό διαμόρφωση, σε σχέση με τα διαστημικά ταξίδια ανθρώπων μακρύτερα από τη Σελήνη, υπάρχει ειδικός σχεδιασμός σε ό,τι αφορά ακριβώς αυτό το δεδομένο, την “ανάγνωση” του ηλιακού καιρού.
Περιέγραψε πως ο διαστημικός καιρός είναι ένα από τα πιο σημαντικά θέματα σε σχέση με τον Ήλιο και τη Γη, “οι κίνδυνοι δηλαδή που υπάρχουν από τις ηλιακές εκρήξεις”, όπως χαρακτηριστικά είπε. Επιπλέον η κ. Μαλανδράκη από τη Βιέννη και το συνέδριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Γεωεπιστημών(EGU), όπου βρέθηκε στο πλαίσιο της γενικής συνέλευσης της εν λόγω Ένωσης, προέβη σε μια αποκάλυψη. Εξήγησε πως μέσα στο επόμενο διάστημα τα εργαλεία πρόγνωσης του διαστημικού καιρού, προϊόν ερευνητικής προσπάθειας της ομάδας της, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος με την επωνυμία “Hesperia”, θα αποκτηθούν από την αμερικανική NASA για κρίσιμες δοκιμές, στο πλαίσιο διεθνούς συνεργατικής προσπάθειας που έχει ως τελικό, απώτερο στόχο την “κατάκτηση” του Πλανήτη Άρη από τον άνθρωπο.
Ως παράδειγμα σημαντικών θεμάτων που προκύπτουν σε αυτό το επιστημονικό πεδίο έδωσε μια μεγάλη ηλιακή καταιγίδα και τα προβλήματα που μπορεί να δημιουργήσει στις τηλεπικοινωνίες ή ακόμη και “προβλήματα και στο δίκτυο ηλεκτροδότησης διότι επάγονται μεγάλα ρεύματα πάνω στη Γη” όπως ανέφερε. “Μπορεί εκατομμύρια αμπέρ να περάσουν έναν μετασχηματιστή και κυριολεκτικά να καεί, υπάρχουν θέματα πολύ σημαντικά τα οποία θα πρέπει να τα (…) προβλέψουμε αν είναι δυνατό” τόνισε στο “Πρακτορείο 104,9 FM” η κορυφαία Ελληνίδα ερευνήτρια που έδωσε έμφαση στον παράγοντα του χρόνου. “Κινούμαστε λοιπόν σε αυτό το πλαίσιο της πρόβλεψης και της πρόγνωσης αυτών των φαινομένων ώστε να υπάρχει χρόνος να αντιμετωπίσουμε τις επιπτώσεις τους”, περιέγραψε η κ. Μαλανδράκη που αναφέρθηκε και στις καινούργιες αποστολές που θα πάνε κοντά στον Ήλιο στα επόμενα χρόνια και το πώς αυτές θα συνεισφέρουν προς αυτή την κατεύθυνση.
Οι νέες αυτές διεθνείς αποστολές όπως το Parker Solar Probe της NASA, που εκτοξεύτηκε τον Αύγουστο του 2018, αλλά και το Solar Orbiter, που θα εκτοξευτεί το 2020 και στο οποία συμμετέχει η ομάδα της Ελληνίδας επιστήμονα, θα δίνουν τα δεδομένα τους με μια καθυστέρηση δύο, τριών μηνών, οπότε δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν καθαρά για διαστημικό καιρό, θα δώσουν όμως τη δυνατότητα για πρόοδο στη θεμελιώδη κατανόηση του Ήλιου και θα ενισχύσουν τη γνώση του πώς λειτουργεί “κάτι που θα μπορέσει να χρησιμοποιηθεί στα καινούργια μοντέλα που θα αναπτυχθούν για περαιτέρω βελτίωση των μοντέλων που έχουμε τώρα για διαστημικό καιρό” όπως εξήγησε η κ. Μαλανδράκη.
Μια πρόγνωση που σήμερα γίνεται χάρη σε δεδομένα που συλλέγονται από διαστημικές συσκευές που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τη Γη. “Αυτή τη στιγμή υπάρχει ένας στόλος διαστημοπλοίων από τα οποία παίρνουμε δεδομένα και κάθε στιγμή με χρονική διακριτική ικανότητα ενός λεπτού, κάτι που μεταφράζεται σε μια πρόγνωση, υπάρχει όμως περιθώριο να καταλάβουμε πολύ περισσότερο την υφή των φαινομένων και να μπορέσουμε να την εντάξουμε μέσα σε αυτά τα μοντέλα που χρησιμοποιούμε για την πρόγνωση” εξηγεί στο “Πρακτορείο 104,9 FM” η κύρια ερευνήτρια Φυσικής Διαστήματος στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών.
“Αυτό είναι λοιπόν και το θέμα, το ότι υπάρχει σύμπραξη των εφαρμογών που είναι ο διαστημικός καιρός και μπορούμε να δώσουμε πληροφορίες, ενώ το σημαντικό είναι πως η Ανθρωπότητα έχει το όραμα να μπορέσουμε να στείλουμε μια επανδρωμένη αποστολή στον πλανήτη Άρη”, προσθέτει για να καταλήξει με την ελληνική συνεισφορά στην όλη προσπάθεια. “Εμείς δε, έχουμε την τιμή να είμαστε σε διαβούλευση με τη NASA ώστε τα εργαλεία που έχουμε να ενταχθούν στην προσομοίωση της αποστολής που κάνουν στο Johnson Space Center και ήταν μια προτεραιότητα, μας επέλεξαν σε διεθνές επίπεδο. Επέλεξαν από όλα τα άλλα συστήματα τα εργαλεία Hesperia για να ενταχθούν σε αυτή την προσπάθεια”, σημειώνει η κ. Μαλανδράκη και εξηγεί μέσα στο επόμενο διάστημα αναμένεται η υπογραφή του σχετικού συμβολαίου, μιας σύμβαση με την ειδική εταιρία της NASA που υλοποιεί τα συμβόλαιά της, πρόγραμμα ενός χρόνου που θα υλοποιηθεί σε συνεργασία με τη Γερμανία.