Όσοι αφελώς ή σκοπίμως πίστευαν πως στην κούρσα του τουρισμού τρέχουμε μόνοι μας και πως τα ρεκόρ θα διαδέχονται το ένα το άλλο, ήρθε η ώρα να προσγειωθούν στην σκληρή πραγματικότητα. Το 2019 δημιουργεί ήδη σοβαρές ανησυχίες για την εξέλιξη της τουριστικής κίνησης στη φετινή σεζόν κι αυτό δεν είναι καθόλου άσχετο με το ολικό “comeback” της Τουρκίας.
Οι γείτονές μας φιλοδοξούν μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια ο αριθμός των τουριστών στη Τουρκία να φτάσει τα 70 εκατ. τουρίστες και τα έσοδα τα 80 δισ. δολάρια, ώστε η χώρα να μπει στο top 5 των δημοφιλέστερων προορισμών στον κόσμο. Με την τουρκική λίρα να διαμορφώνεται σε ιστορικά χαμηλά, με νέες σύγχρονες υποδομές όπως το νέο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης και με τουριστική εμπειρία “πάνω στο κύμα”, είναι σαφές πως η δυναμική του τουρκικού τουρισμού συνιστά μια ευθεία απειλή σε βάρος της ελληνικής τουριστικής οικονομίας.
Οι Έλληνες ξενοδόχοι χτυπήσαμε εγκαίρως το “καμπανάκι” του κινδύνου αλλά, όπως φάνηκε, σε “ώτα μη ακουόντων”. Αντί να σχεδιαστεί μια στρατηγική αντιμετώπισης της επανόδου της Τουρκίας με πλεονεκτικούς όρους στον τουριστικό ανταγωνισμό της γειτονιάς μας, η κυβέρνηση με το βλέμμα στραμμένο στις εκλογές έδωσε προτεραιότητα στην επέκταση της κλαδικής σύμβασης στον τουρισμό και στην αύξηση του κατώτατου μισθού, θυμίζοντας την ορχήστρα του “Τιτανικού”.
Δεν είμαστε κατά της αύξησης του κατώτατου μισθού, όμως άλλες θα έπρεπε να είναι οι προτεραιότητες σε αυτή τη συγκυρία, προκειμένου το ελληνικό ξενοδοχείο να μπορέσει να παραμείνει όρθιο και να συνεχίσει την πραγματική προσφορά του στην οικονομία και την κοινωνία.
Ο ΦΠΑ στη διαμονή είναι 13% και 8% στην Τουρκία. Στην εστίαση, είναι 24% στην Ελλάδα, και 18% στην Τουρκία. Επιπλέον στην Ελλάδα έχει επιβληθεί φόρος διαμονής, έχουμε συντελεστές υπερφορολόγησης, δυσθεώρητες ασφαλιστικές εισφορές κι ένα παράλογο σύστημα πρόσθετων επιβαρύνσεων για πνευματικά και συγγενικά δικαιώματα. Το ξενοδοχείο έγινε ο εύκολος στόχος μιας εξοντωτικής πολιτικής επιβαρύνσεων που δεν του αφήνουν το παραμικρό περιθώριο τιμολογιακής ευελιξίας για να αντιμετωπίσει την ένταση του ανταγωνισμού από την επάνοδο της Τουρκίας.
Επιπλέον, με ισχνά περιθώρια κέρδους, οι ξενοδοχειακές μονάδες, για να ανταπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους, λειτουργούν λίγους μήνες, γιατί μόνο με αυτό τον τρόπο, μπορούν να επιτύχουν μεγαλύτερες πληρότητες και υψηλότερες τιμές. Έτσι, τα αλλεπάλληλα ρεκόρ αφίξεων δεν κεφαλαιοποιήθηκαν στα ταμεία των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων. Η τουριστική σεζόν στην Ελλάδα εξακολουθεί να είναι βραχείας διάρκειας. Επίσης, τα ανύπαρκτα σχεδόν περιθώρια κέρδους σημαίνουν λιγότερες επενδύσεις, που είναι απαραίτητες για να προσελκύσει η χώρα περισσότερο και κυρίως ποιοτικότερο τουρισμό.
Η πορεία της τουριστικής πολιτικής είναι λανθασμένη γιατί είναι ιδεοληπτική. Κι αυτό αρχίζει να φαίνεται με τόσο καθαρό τρόπο που κανείς πλέον δεν μπορεί να κλείνει τα μάτια μπροστά στα αδιέξοδα που οδηγούμαστε. Οι εφησυχαστικές προσεγγίσεις ακόμη και σήμερα, δεν κάνουν τίποτε άλλο από το να επιδεινώνουν την κατάσταση και να απειλούν τη βιωσιμότητα του τουρισμού, ο οποίος ήταν αυτός που στήριξε τη χώρα μέσα στη δίνη της κρίσης και με συνεισφορά στο ΑΕΠ που ξεπερνάει το 25% έγινε κινητήρας για την ανάπτυξη και πυλώνας για την κοινωνική συνοχή.
Έστω και την ύστατη ώρα, θα πρέπει να υπάρξουν σοβαρές και υπεύθυνες αποφάσεις, όπως επιτάσσει η κοινή λογική με την οποία λειτουργεί η οικονομία.
Ο “αυτόματος πιλότος”, δεν είναι ούτε η καλύτερη, ούτε η ασφαλέστερη επιλογή γιατι μετά θα μαζεύουμε συντρίμμια. Αλλά θα είναι πολύ αργά…
Η Χριστίνα Τετράδη είναι Αντιπρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος και
Πρόεδρος Συλλόγου Ξενοδόχων Λαγανά Ζακύνθου
