Λέξη σχετική με την θυσία των αγωνιστών της Επανάστασης του 1821 και ιδιαίτερα την αυτοθυσία των Ιερολοχιτών στη Μάχη του Δραγατσανίου. Αλλά σχετική και με την Μεγάλη Εβδομάδα, που σύντομα πλησιάζει, αφού συζητάμε, εορτάζουμε και θυμόμαστε την θυσία του Θεανθρώπου.
Γράφει η Σοφία Μουρούτη – Γεωργάνα
Θυσία, από το ρήμα θύω, που σημαίνει θυσιάζω. Η αρχαία ελληνική ειδωλολατρική θρησκεία περιελάμβανε προσφορά σφαγμένων ζώων ως θυσία στους θεούς. Η θυσία, λοιπόν, ήταν η δωρεά αυτών των σφαγίων, αλλά και ο εορτασμός που ακολουθούσε. Το θυσιαζόμενο ζώο ονομαζόταν θῦμα, και ο θυσιάζων, θύτης. Ο βωμός της θυσίας ήταν η θυμέλη. Στα αρχαία ελληνικά θέατρα, μάλιστα, υπήρχε πάντοτε θυμέλη του θεού Διονύσου, μια που οι παραστάσεις ξεκινούσαν με θυσίες προς τιμήν του. Η τράπεζα θυσιών ήταν η θυωρός τράπεζα ή το θυσιαστήριο.
Γνωστή θυσία στην αρχαιότητα ήταν η θυσία της Ιφιγένειας από τον Αγαμέμνονα, για να ξεκινήσει η Τρωική εκστρατεία. Αλλά και από τα χρόνια της Παλαιάς Διαθήκης, θυμόμαστε τον Αβραάμ, που δέχθηκε να θυσιάσει τον μονάκριβο γιο του, Ισαάκ.
Ο λεκτικός τύπος είναι παλιός, ομηρικός μάλιστα. Στα χρόνια μέχρι την ελληνιστική εποχή, είχε την έννοια αποκλειστικά του ολοκαυτώματος ζώου, της αιματηρής ή αναίμακτης παροχής, δηλαδή, στους θεούς. Στην συνέχεια, η λέξη απέκτησε και μεταφορική έννοια.
Σήμερα, κάθε λατρευτική προσφορά, χαρακτηρίζεται θυσία. Θυσίαν αινέσεως τελούμε και με την προσευχή μας και την ευχαριστία προς τον Θεό. Με τον θεολογικό όρο, θυσία, εννοούμε αποκλειστικά την Σταύρωση.
Στη γλώσσα μας έχουμε και την αυτοθυσία και την εθελοθυσία.
Μεταφορικά, όμως, κάθε στέρηση ονομάζεται θυσία. Οι γονείς κάνουν κάθε είδους θυσίες για τα παιδιά τους και μάλιστα αιματηρές. Η εποχή μας απαιτεί οικονομικές και προσωπικές θυσίες. Ορισμένα πράγματα, επίσης, πρέπει να γίνουν πάση θυσία, με κάθε τίμημα, οπωσδήποτε .
Σχετική με την θυσία είναι η λόγια έκφραση θύσαι και απολέσαι, που χρησιμοποιείται, για να δηλώσει ανθρώπους που είναι αδίστακτοι και κακούργοι και προβαίνουν σε κάθε μορφής παράνομες πράξεις, χωρίς να λογαριάζουν τους άλλους.
Συνώνυμα της θυσίας είναι η αυταπάρνηση και η αυτοπροσφορά, καταστάσεις που θέτουμε ως στόχους την Μεγάλη Εβδομάδα.
*Η Σοφία Μουρούτη – Γεωργάνα είναι φιλόλογος και διδάσκει στο Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδας
