Υπό τον τίτλο “China’s Massive Belt and Road Initiative”, εκτενής ανάλυση των Andrew Chatzky και James McBride που έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του Council on Foreign Relations, αναφέρεται στη στρατηγική παγκοσμίων επενδύσεων της Κίνας, γνωστή ως «Πρωτοβουλία Belt and Road» -BRI, (αλλά και παλαιότερα ως ‘Νέος Δρόμος του Μεταξιού’) και αφορά σε μεγάλες στρατηγικές κινεζικές επενδύσεις, κυρίως στους τομείς των υποδομών διαφόρων χωρών, πολλές από τις οποίες κινδυνεύουν να πέσουν σε μια «παγίδα χρέους» της Κίνας.
Πολλοί αναλυτές θεωρούν ότι η BRI, συνιστά ένα μοχλό αυξανόμενης επιρροής της Κίνας σε διάφορες χώρες όπου το Πεκίνο αναλαμβάνει μεγάλης κλίμακας έργα υποδομών, ενώ ειδικά οι ΗΠΑ, θεωρούν την πρωτοβουλία αυτή, ‘Δούρειο Ίππο’ της Κίνας για τη στρατιωτική, οικονομική και περιφερειακή επιρροή της στις χώρες αυτές.
Η BRI ανακοινώθηκε το 2013 από τον Κινέζο Πρόεδρο Xi (με τις τότε ονομασίες «Οικονομική ζώνη Δρόμου Μεταξιού» και «Θαλάσσιος Δρόμος Μεταξιού», ενώ αργότερα επικράτησε ο όρος BRI). To όραμα του Κινέζου Προέδρου περιλάμβανε τότε, τη δημιουργία ενός ευρύτατου δικτύου υποδομών, όπως σιδηροδρομικά δίκτυα, ενεργειακοί αγωγοί, οδικές αρτηρίες, διασυνοριακές συνδέσεις, λιμενικά έργα κ.λπ., στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ασίας, του Ινδικού Ωκεανού και της Ανατολικής Αφρικής, αλλά και περί τις 50 ειδικές οικονομικές ζώνες, κατά το πρότυπο της Οικονομικής ζώνης Schengen.
Από τότε μέχρι σήμερα, περισσότερες από 60 χώρες που συγκεντρώνουν τα 2/3 του παγκόσμιου πληθυσμού, έχουν υπογράψει ή σκέπτονται να υπογράψουν σχετικά Projects που συναρτώνται με την BRI. To μεγαλύτερο μέχρι στιγμής Project της BRI, είναι ο Οικονομικός Διάδρομος Κίνας -Πακιστάν ύψους $68 δις, ενώ οι αναλυτές της Morgan Stanley, εκτιμούν ότι το συνολικό ύψος της BRI, μπορεί να ανέλθει έως το 2027, στα $1,2-$ 1,3 τρις.
Η Κίνα έχει ισχυρά οικονομικά, αλλά και γεωπολιτικά κίνητρα για την υλοποίηση της BRI, καθώς τα δίκτυά της θα ευνοήσουν τη διεθνή επέκταση χρήσης του κινεζικού νομίσματος και μάλιστα σε μια συγκυρία οικονομικής επιβράδυνσης που καθιστά επιτακτική για το Πεκίνο, την ανάγκη ανοίγματος νέων αγορών διεθνώς. Επίσης, η BRI συνιστά την ‘Κινεζική απάντηση’ στην Αμερικανική επεκτατική οικονομική πολιτική «pivot to Asia» (στρατηγική Αμερικανικής πολιτικής επιρροής στην Ασία που εγκαινιάστηκε επί κυβερνήσεως Ομπάμα το 2011), αλλά και γενικότερα, ένα όχημα δημιουργίας νέων διεθνών επενδυτικών ευκαιριών. Η Κίνα, σε αντίθεση με το παρελθόν, διαμορφώνει φανερά και ενεργά, το πλαίσιο (διεθνή Ιδρύματα και νόρμες) που επιβάλλουν την παρουσία της στη διεθνή σκηνή και διατυπώνει τις φιλοδοξίες αύξησης της επιρροής (και ισχύος) της τον 21ο αιώνα, μέσω της αναμόρφωσης του παγκόσμιου γεωπολιτικού συστήματος ισορροπίας ισχύος. Παράλληλα, επιθυμεί παγκοσμίως τη βελτίωση της εικόνας της, βοηθώντας τις γειτονικές της χώρες για την οικονομική τους ανανέωση, αλλά και διάφορες ‘παραμελημένες περιφέρειες’ του Δυτικού Κόσμου.
Ενώ πολλές αναπτυσσόμενες χώρες, έχουν ανάγκη έργων-ανάπτυξη υποδομών, (δρόμοι, λιμάνια, σιδηροδρομικά δίκτυα κ.λπ.), και καλωσορίζουν τα projects της ΒRI, ταυτόχρονα, πληθαίνουν και οι αντίθετες φωνές, επικαλούμενες συσσωρεύσεις χρεών των χωρών που υπογράφουν συμφωνίες με την BRI και μάλιστα με όρους που δεν διακρίνονται για τη διαφάνειά τους (λ.χ., αποκλειστικές εργολαβίες σε κινέζικες εταιρείες, υπερτιμολογήσεις έργων κ.ά.) Μεταξύ των παραδειγμάτων της τελευταίας περίπτωσης, αναφέρονται η Sri Lanka, η οποία φέρεται να έχει συσσωρεύσει χρέος $13δις όπου η Κίνα, απαίτησε τη μακρόχρονη μίσθωση του μεγαλύτερου λιμανιού της για να το περικόψει, αλλά και η περίπτωση της Μαλαισίας, όπου ο Π/Θγός της, Mahathir bin Mohamad, αντιδρώντας στα σχέδια του Πεκίνου, ματαίωσε projects BRI ύψους $22 δις που είχε υπογράψει ο προκάτοχός του. Σύμφωνα με Έκθεση του Center for Global Development, 8 χώρες που έχουν εμπλακεί με projects ΒRI είναι εκτεθειμένες σε πιθανή «παγίδα χρέους».
Στην συνέχεια αναφέρονται οι Αμερικανικές αντιδράσεις στην παγκόσμια πολιτική οικονομικής διείσδυσης της Κίνας, και η Αμερικανική πολιτική ανάπτυξης της Κεντρικής και Νότιας Ασίας, ενώ επισημαίνεται ότι διάφορες χώρες του κόσμου, επιλέγουν μια ισορροπία μεταξύ των αιτιάσεων/ πιθανών κινδύνων, και των οφελών της BRI (Ινδία, Ιαπωνία ), ενώ για τη Ρωσία σημειώνεται ότι πρόκειται από τους πλέον ένθερμους θιασώτες της Πρωτοβουλίας.
Σε ότι αφορά στην Ευρώπη, τονίζεται ότι πολλές Ευρωπαϊκές χώρες, προσπαθούν να συνδυάσουν τα οφέλη και τις οικονομικές ευκαιρίες που δημιουργεί η BRI, με την παράλληλη διατήρηση των παραδοσιακών δεσμών τους με τις ΗΠΑ.
