«Γειτονιά». Πόση γλύκα μπορεί να κρύψει μια λέξη μέσα της; Η λέξη «γειτονιά», ταπεινή μες στη γενναιοδωρία της, αδυνατεί να την κρύψει. Την αποκαλύπτει. Εκείνη τη γλύκα, που στο ήχισμά της (ή μήπως τον .. ηχισμό της;), προβάλλει σχεδόν ξεδιάντροπα. Όπως η μελένια σταγόνα, που ρέει από το ώριμο αγιόκλημα, όταν τραβήξεις το μίσχο του ανθού.
*Της Βασιλικής Τζότζολα
«Γειτονιά». Λέξη γλυκιά, λέξη μελαγχολική. Αλλά, με την έννοια και την ετυμολογία που, στο άκουσμά της, δίνω κατά βούλησιν. Μπορεί το έτυμον της «μελαγχολίας» να είναι ο γάμος του μέλανος (του μαύρου) μετά της χολής. Όμως, για τη δική μου αυτεξούσια ακοή, είναι ένα μελένιο άγχος. Ένα άχθος (φορτίο) από μέλι ατόφιο. «Γειτονιά», πάντα μελαγχολική, το μελένιο βάρος στις πλάτες της κάθε ζωής και της κάθε ιστορίας. Της βιοτής του καθενός και της πορείας του, ως την τελευταία γειτονιά. Εκείνη των Αγγέλων.
Άραγε, τί σημαίνει «γειτονιά», στο έτυμον της γλώσσας της δικής μου; Αφήστε με να αποπειραθώ τον ορισμό της και θα σας ψιθυρίσω .. «μια αγκαλιά από αγκαλιές». Η «γειτονιά» είναι πάντα ένα πλήθος αγκαλιάς. Άλλοτε καβγατζίδικης, συνήθως αγαπητικής. Προστατευτικής, όταν και σε όποιον χρειάζεται. Πανηγυρικής με την πρώτη ευκαιρία. Εριστικής με τη γειτονική της γειτονιά και, στον καθ’ ημέραν βίον, τουλάχιστον διαλεκτικής, ίσως και κουτσομπόλας. Όλα αυτά είναι η γειτονιά. Κι ο γείτονας της γειτονιάς, όμοιος με το γείτονά του.
Τα έχει πει ο Θουκυδίδης προ χιλιάδων ετών: «τας τε διανοίας των πέλας παραπλησίους είναι». Παραπλήσια, κοντινά, παρόμοια είναι τα μυαλά των πέλας, των γειτόνων. «Τούρκος εσύ, Ρωμιός εγώ», λέει το άσμα. Δεν έγραψε ο Πυθαγόρας «Κινέζος εσύ» και να το μελοποιήσει ο Καλδάρας! Γιατί ο γείτονας είναι ο Τούρκος. Και για το καλό – στην εν λόγω περίπτωση δεν υπάρχει καλό – και για το κακό. Σεισμός στην Τουρκία; Σπεύσατε, Έλληνες! Πυρκαγιά στην Ελλάδα; Να ‘σου σε ετοιμότητα τα Τουρκικά πυροσβεστικά αεροσκάφη. (Για την ιμπεριαλιστική ετοιμότητα των πολεμικών αεροσκαφών, ας γράψουμε άλλη στιγμή, το κείμενο τούτο αναζητεί φόντο λαμπυρίζον). “Together we stand, divided we fall“, που λένε και οι Pink Floyd.
«Γειτονιά». Λέξη ηδίστη, λέξη αναζήτησης και θαλπωρής. «Χαράζω τις φλέβες μου και κοκκινίζουν τα όνειρα και τσέρκουλα γίνονται στις γειτονιές των παιδιών», γράφει στο «Προφητικόν» του «Άξιον Εστί» ο Ελύτης. (ΠροφητικόΝ, με «Ν», όπως «ρόδοΝ», όπως «φαρμακείοΝ»). Όπου γης και γειτονιά. Όπου η ζωή σου και η γειτονιά σου. Και πώς να μην είναι γειτονιά σου το μέρος, όπου είναι η δουλειά σου; Στους γύρω δρόμους, θα καλημερίσεις τους γείτονες, με το ζεστό “take away” πρωινό καφέ. Αργότερα, θα τσιμπήσεις κάτι στο κοντινό ουζάδικο. Το επαγγελματικό ραντεβού σου και, πάλι, εκεί θα προσπαθήσεις να το ορίσεις. Να νιώθεις τη ζεστασιά του γνώριμου και το βλέμμα των οικείων σου προσώπων.
Αν δε φτιάξω γειτονιά, δυσκολεύομαι να ζήσω. Κρυώνω. Αναζητώ, συνεχώς, ένα πανωφόρι ασφάλειας. Πάντοτε βρίσκεται μια γειτονιά. Γιατί τη γειτονιά κι αν δεν υπάρχει, τη φτιάχνεις. Και το βραδάκι, αφού κλειδώσεις τις δικογραφίες στη δική τους εσωτερική ευταξία, αντί να ακολουθήσεις την πιο σύντομη οδό, που είναι η ευθεία προς την επιστροφή, επιλέγεις εκείνη που διέρχεται της γειτονιάς. Και είναι κάθε φορά εορτάσιμη, μες στην απλότητα της επαναλήψεώς της και μοναδική, όσο μια εκ θαύματος «καληνύχτα».
Πρόγονε Ευκλείδη! Τελικά, υπάρχει βασιλική οδός προς τη γεωμετρία! Και όταν πέσει ο ήλιος κι αρχίζει το κρύο, σε κερνάει στου Αχιλλέα[1] κι ένα ζεστό ρακόμελο, με γλυκάνισο αστεροειδή και ξυλάκι κανέλλας, να επιπλέει! Ωδή στη γειτονιά μου, την επαγγελματική. Πού γεννήθηκε για μένα στον 5ο όροφο της Βαλαωρίτου 15, την 3η Ιουλίου του 2008 και αναγεννήθηκε, λίγα χρόνια αργότερα, σα να της όφειλα να επιστρέψω κοντά της, όπως ο δράστης στον τόπο του εγκλήματος.
«Viae V+V». «Viae»: οι «οδοί» στον λατινικό πληθυντικό. «V+V»: η Βαλαωρίτου και η Βουκουρεστίου, η Βουκουρεστίου και η Βαλαωρίτου, οδοί διεθνείς της μιας Αθήνας. Των δημοσιογράφων και της haute μόδας. Των καφέ και των γλυκών. Της ξενίου φιλοξενίας, των κοσμίων κοσμημάτων και της κάθε λιχουδιάς. Με τα ατημέλητα παρτέρια και το ένα περίπτερο. Με το δικό τους φεγγάρι, κι ας λάμπει χάρη στη ΔΕΗ της ιδιωτικής πρωτοβουλίας.
«Γειτονιά» σημαίνει «αγκαλιά». Εις την νιοστήν. «Γειτονιά» σημαίνει «αγκαλιές», δηλαδή, «συν-χώρεση». Χωρούμε μαζί. Προχωρούμε μαζί.
Αγαπητέ κύριε Μπακογιάννη, ελάτε να σας κεράσουμε ένα ρακόμελο! Στη δική μας «αγκαλιά»! Στη «γειτονιά» όλων μας!
ΥΓ: Αχιλλέα, φίλε μου, Χρόνια Πολλά, στην Αγκαλιά των «V+V»!
[1] Cappuccino D’ Achille, Βαλαωρίτου 12, Αθήνα
