Η προγραμματισμένη αποχώρηση των ΗΠΑ από την Συρία τροφοδοτεί εντάσεις μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας που ανταγωνίζονται για το έλεγχο μιας ζωτικής περιοχής της χώρας. Η Ρωσία πιέζει την Τουρκία να συμφωνήσει σε επίθεση κατά του Idlib, που τον προηγούμενο μήνα κατέλαβαν ένοπλοι που συνδέονται με την al-Qaeda, σύμφωνα με όσα ανέφερε Τούρκος αξιωματούχος που ζήτησε να τηρηθεί η ανωνυμία του.
Ταυτόχρονα το Κρεμλίνο διαφωνεί με την πρόθεση της Τουρκίας να μια ζώνη ασφαλείας εντός της Συρίας για να αντιμετωπίσει Κούρδους μαχητές που υποστηρίζονται από τις ΗΠΑ. Χθες, ο Ρώσος ΥΠ.ΕΞ Sergei Lavrov άφησε να εννοηθεί ότι όσον αφορά το Idlib η υπομονή της Μόσχας έχει αρχίσει να εξαντλείται, δηλώνοντας ότι δεν μπορεί να αποδεχθεί «την μόνιμη ύπαρξη αυτής της φωλιάς τρομοκρατών». Η Ρωσία «θα πράξει τα πάντα για να βοηθήσει την κυβέρνηση της Συρίας και τις ένοπλες δυνάμεις της να διευθετήσουν ζητήματα που άπτονται της απελευθέρωσης εδαφών της», είπε. Το θέμα αναμένεται να κυριαρχήσει κατά τις σημερινές συζητήσεις μεταξύ του Vladimir Putin, του Recep Tayyip Erdogan και του Ιρανού ηγέτη Hassan Rouhani στο Sochi της Μαύρης Θάλασσας. Πρόκειται για την πρώτη συνάντηση μετά την ανακοίνωση τον Δεκέμβριο του προέδρου των ΗΠΑ Donald Trumpότι θα αποσύρει περίπου 2.000 στρατιωτικούς από την Συρία, κίνηση που θα αλλάξει την ισορροπία δυνάμεων στην περιοχή.
Την προηγούμενη εβδομάδα ο Trump επανέλαβε την δέσμευσή του κατά την ομιλία του για την Κατάσταση του Έθνους, παρά το γεγονός ότι οι επικριτές του στο εσωτερικό τον έχουν καλέσει να αποφύγει μια «εσπευσμένη αποχώρηση» που θα έθετε σε κίνδυνο Κούρδους συμμάχους που μάχονται εναντίον του Ισλαμικού Κράτους στη Συρία. Η Ρωσία, η Τουρκία και το Ιράν, χώρες που έχουν αναπτύξει δυνάμεις στην Συρία, τηρούν στάση αναμονής για να διαπιστώσουν αν ο Trump πραγματοποιήσει την δέσμευσή του. «Τα πάντα εξαρτώνται από τα σχέδια των ΗΠΑ να αποσύρουν τα στρατεύματά τους από την Συρία», δήλωσε η Elena Suponina, εμπειρογνώμων σε ζητήματα Μέσης Ανατολής.
Ο Στρατηγός Joseph Votel, διοικητής των αμερικανικών δυνάμεων στη Μέση Ανατολή, δήλωσε στις 10 Φεβρουαρίου ότι η αποχώρηση πιθανότατα θα ξεκινήσει «εντός των προσεχών εβδομάδων». Η δήλωσε αυτή έγινε την ώρα που Κούρδοι μαχητές, υποστηριζόμενοι από τις ΗΠΑ, εξαπέλυσαν την τελική επίθεση για να εκκαθαρίσουν την περιοχή των συνόρων της Συρίας με το Ιράκ από μαχητές του Ισλαμικού Κράτους. Ο Τούρκος ΥΠ.ΕΞ Mevlut Cavusoglu έχει αφήσει να εννοηθεί ότι η Άγκυρα ίσως συμφωνούσε σε μια περιορισμένη επίθεση για την ανακατάληψη του Idlib με την υποστήριξη της Ρωσίας. Μια τέτοια εξέλιξη θα ήταν δυσμενής για τηνΤουρκία, επειδή θα ενίσχυε τον Σύριο πρόεδρο President Bashar al-Assad, που επιδιώκει να εκμεταλλευτεί την αποχώρηση των Αμερικανών για να ανακαταλάβει επαρχίες πλούσιες σε πετρέλαιο που κατέχουν οι Κούρδοι. Η Άγκυρα θεωρεί τους Κούρδους μαχητές τρομοκράτες που διατηρούν δεσμούς με αυτονομιστές που δρουν στο έδαφός της. Επιθυμία της είναι να δημιουργήσει μια ζώνη ασφαλείας στα σύνορα της Συρίας με την Τουρκία, σχέδιο που υποστηρίζουν οι ΗΠΑ, αλλά που η Ρωσία θεωρεί απειλή για τα συμφέροντά της. Παρά το γεγονός ότι τουρκικά στρατεύματα έχουν ήδη μετακινηθεί σε περιοχή κοντά στην πόλη Manbij, Ρώσοι αξιωματούχοι έχουν επανειλημμένα δηλώσει ότι θέλουν η ασφάλεια της Συρίας να εναπόκειται μόνον στα συριακά στρατεύματα.
«Από όλα τα σχόλια που διατυπώνονται από αξιωματούχους στην Ρωσία γίνεται σαφές ότι δεν θα επιτρέψουμε σε μια ξένη δύναμη να ελέγχει μια ζώνη ασφαλείας στην Συρία», δήλωσε ο Yury Barmin, εμπειρογνώμονας σε ζητήματα της Μέσης Ανατολής στο Ρωσικό Συμβούλιο Διεθνών Υποθέσεων, που έχει συσταθεί από το Κρεμλίνο. Κατά την διάρκεια συνομιλιών με τον Erdogan τον Ιανουάριο στη Μόσχα, ο Putin πρότεινε την αναβίωση του συμφώνου ασφάλειας του 1998 μεταξύ Τουρκίας και Συρίας, πιέζοντας επί της ουσίας τον Τούρκο πρόεδρο να αποκαταστήσει τις σχέσεις με το καθεστώς Assad, στο οποίο είναι αντίθετη η Άγκυρα. Η κατάληψη του Idlib από τους ισλαμιστές τον περασμένο μήνα προκάλεσε την κατάρρευση της ανακωχής που είχαν διαπραγματευτεί τον Σεπτέμβριο η Μόσχα και η Άγκυρα. Παρά το γεγονός ότι ο Ρώσος και ο Τούρκος υπουργός Άμυνας ζήτησαν την Δευτέρα να αναληφθεί «αποφασιστική» δράση για να διασφαλιστεί τοIdlib, η Τουρκία εξακολουθεί να φοβάται πως μια στρατιωτική επίθεση θα στείλει στο έδαφός της νέο κύμα προσφύγων.
«Το ζήτημα δεν μπορεί να επιλυθεί κατά μόνας. Συνδέεται με την κατάσταση στην βορειοανατολική Συρία, όπου η Τουρκία έχει επίσης συμφέροντα», δήλωσε η Suponina. Η Τουρκία έχει πείσει το παρακλάδι της al-Qaeda να αποσυρθεί από περιοχές που κατέλαβε εκδιώκοντας αντάρτες που υποστηρίζονται από την Άγκυρα, όμως οι αυξανόμενες επιθέσεις του συριακού στρατού απειλούν να διαταράξουν μια ήδη εύθραυστη κατάσταση, δήλωσε ανώνυμα ανώτερος Τούρκος αξιωματούχος. «Η Τουρκία προσπαθεί να αποτρέψει και να αναβάλει κάθε στρατιωτική δράση στο Idlib μέχρι να διαπιστώσει πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα μετά την αποχώρηση των Αμερικανών. Η Ρωσία όμως έχει αρχίσει να χάνει την υπομονή της», δήλωσε ο Nihat AliOzcan, στρατηγικός αναλυτής στο Economic Policy Research Foundation της Άγκυρας.
