H Ρωσία του Βλαντίμιρ Πούτιν, όπως γίνεται κατανοητό από όλους τους διεθνείς αναλυτές, «κλείνει το μάτι» στον δυτικό κόσμο καθώς αναζητεί, μέσω των πωλήσεων πετροχημικών προϊόντων, νέους συμμάχους στην δύση και στις αναδυόμενες ασιατικές οικονομίες.
*του Ανδρέα Τσιλογιάννη
Κωνσταντινούπολη 19 Νοεμβρίου 2018
Ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μαζί με τον υψηλό καλεσμένο του Πρόεδρο της Ρωσικής Ομοσπονδίας Βλαντίμιρ Πούτιν χειροκροτούν στην Κωνσταντινούπολη την ολοκλήρωση υπόγειου αγωγού μεταφοράς πετροχημικών προϊόντα , ρωσικών συμφερόντων, με τουρκικό όνομα «Turk(ish) Stream».
Οι ηγέτες της Τουρκίας και της Ρωσίας ευελπιστούν, παρά την άσπονδη διαχρονική σχέση των δύο χωρών, να σηματοδοτήσουν τη νέα εποχή στο γεωπολιτικό παιχνίδι με επίκεντρο του νέου αφηγήματος την ενέργεια και μοναδικό σκοπό να αναγάγουν εαυτούς ως τους απόλυτους κυρίαρχους στη παγκόσμια γεωπολιτική σκακιέρα.
Η Ρωσία του Προέδρου Πούτιν προσπαθεί, μέσα από το ισχυρό όπλο της που ονομάζεται φυσικό αέριο, να διεισδύσει στην Δύση ψάχνοντας τον τρόπο με βοηθό την κατά περίπτωση αξιόπιστη φίλη Τουρκία, μέσα από μια διαδρομή που ξεκινάει υπόγεια του Βοσπόρου περνάει στα Βαλκάνια, εκεί όπου ο «Turk(ish) Stream» θα ξαναβαπτιστεί ενδεχομένως και ως «Greek Stream», φθάνοντας στην Ιταλία για να διεισδύσει στην κεντρική και την δυτική Ευρώπη.
Η Τουρκία του Σουλτάνου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει μόλις βγει από τον παραλίγο, «ξαφνικό θάνατο», ή καλύτερα, έχει γλιτώσει από την πλήρη κατάρρευση της τουρκικής οικονομίας του περασμένου Αυγούστου.
Η τουρκική κυβέρνηση αναγκάζεται να συνθηκολογήσει με τον 45ο Αμερικανό Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, παραδίδοντας στις ΗΠΑ τον πάστορα Άντριου Μπράνσον , ο οποίος βρισκόταν υπό καθεστώς κράτησης σε κατ` οίκον περιορισμό, εξαιτίας υποτιθέμενων σχέσεων με τον ιμάμη Φετουλάχ Γκιουλέν.
Ο πρόεδρος Τραμπ κατορθώνει την αποφυλάκιση του πάστορα Μπράνσον , επιβάλλοντας την αύξηση των δασμών στις τουρκικές εισαγωγές του χάλυβα και του αλουμινίου, αυξήσεις που οδηγούν την τουρκική λίρα σε ιστορική υποτίμηση και στην παραλίγο κατάρρευση της τουρκικής οικονομίας η οποία για μερικές ώρες αγγίζει τη χρεοκοπία.
Ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προσπαθεί να επανακτήσει την εύνοια της ρωσικής διπλωματίας και ταυτόχρονα να προχωρήσει στην ολοκλήρωση της αγοράς του οπλικού ρωσικού συστήματος S – 400, βγαίνοντας διπλά κερδισμένος.
Ο «Turk(ish) Stream», αγωγός μεταφοράς φυσικού αερίου, αφενός είναι ικανός να σώσει την τραυματισμένη τουρκική οικονομία και αφετέρου να παγιοποιήσει τον ρόλο της Τουρκίας στην παγκόσμια αγορά ενέργειας.
Ο νέος γεωπολιτικός ρόλος της Ρωσίας
Ο Πρόεδρος Πούτιν γνωρίζει πως η ώρα της πραγματικής διείσδυσης της Ρωσίας στην δυτική Ευρώπη έχει έρθει, για την ακρίβεια είναι πιο κοντά από πότε, εξαιτίας της ολοκλήρωσης του πρώτου τμήματος του αγωγού φυσικού αερίου «Turk Stream».
Η Ρωσία το τελευταίο διάστημα αυτοπροβάλλεται διεθνώς ως ο νέος ισχυρός παίχτης στο παγκόσμιο γεωπολιτικό «gambling».
Η εποχή του «Συμφώνου της Βαρσοβίας» , όπως και ο υπαρκτός Σοσιαλισμός, έχουν καταρρεύσει από την 9η Νοεμβρίου του 1989 με την πτώση του τείχους του Βερολίνου.
Οι θιασώτες της αναβίωσης ενός νέου «Ψυχρού Πολέμου» ,με επίκεντρο το υγρό στοιχείο, θεωρούν πως η Ρωσία είναι έτοιμη να ηγηθεί απέναντι στην δύση.
Μπορεί ο Πρόεδρος Πούτιν να επιστρέψει, κυρίως να αναβιώσει τον παραδοσιακό ρόλο της Ρωσίας, ως αντίπαλος των ΗΠΑ, ρόλο που κατείχε μέχρι το τέλος του πάλαι ποτέ «Ψυχρού Πολέμου» ;
Ας αντιληφθούμε πως βρισκόμαστε στην εποχή όπου η «Μεγάλη Αρκούδα» κλείνει το μάτι προς την δύση, θέλει ως συμμάχους τόσο την Ευρωπαϊκή Ένωση, όσο και το σύνολο των χωρών που απαρτίζουν τη Βορειοατλαντική Συμμαχία.
Η Μόσχα θα μπορέσει μελλοντικά να καθιερωθεί ως συνοδοιπόρος ή και εταίρος με τις χώρες του, παραδοσιακά, ισχυρού δυτικού κόσμου ;
Ας μην εθελοτυφλούμε.
Η Ρωσία στα προηγούμενα χρόνια έχει γλιτώσει αρκετές φορές από την οικονομική καταστροφή – κατάρρευση, εξαιτίας της πολιτικής, κοινωνικής, αλλά και πετρελαϊκής κρίσης που έχει βιώσει στο πρόσφατο παρελθόν.
Η κατάρρευση των τιμών του πετρελαίου φέρνει την οικονομική επιβράδυνση στη ρωσική οικονομία, την ώρα που οι δυτικές κυρώσεις στερούν από τη Μόσχα φθηνό χρήμα και νέες τεχνολογίες.
Το Κρεμλίνο, εξαιτίας του πολέμου των κυρώσεων από τον δυτικό κόσμο, αποφασίζει να επικεντρωθεί στην πολιτική της υποκατάστασης των εισαγωγών, στην αναδιοργάνωση των αλυσίδων εφοδιασμού εισαγωγής, αλλά και να περάσει στην εποχή της μείωση της εξάρτησης από τις εξαγωγές πετρελαίου.
Ο Πρόεδρος Πούτιν αρχικά αποφασίζει να δώσει περισσότερο ώθηση στον άξονα συνεργασίας της Ρωσίας με τις ασιατικές αναδυόμενες οικονομίες.
Σύμφωνα με τη γνώμη της Μόσχας, η ασιατική αγορά αποτελεί μια ταχέως αναπτυσσόμενη εναλλακτική λύση απέναντι στο σημερινό μοντέλο του διεθνούς οικονομικού και πολιτικού συστήματος που επικεντρώνεται κυρίως στον δυτικό κόσμο.
Οι αξιωματούχοι της ρωσικής διπλωματίας θεωρούν ότι ο τύπος του δυτικού, οικονομικού και πολιτικού συστήματος είναι μοντέλο παρωχημένο, δεν αντικατοπτρίζει τις σημερινές οικονομικές και πολιτικές πραγματικότητες και τις γεωπολιτικές , επίγειες και υπόγειες εξελίξεις, οι οποίες κατατάσσουν τις οικονομίες από την Ασία στην πρώτη γραμμή της παγκόσμιας οικονομικής ανάπτυξης.
Η πρόσφατη εμμονή του Κρεμλίνου προς την περιοχή της Ασίας και του Ειρηνικού αποδεικνύει πως υπάρχουν αμφιβολίες , ως προς την διαπίστωση , για το εάν η Ρωσία μπορεί να ηγηθεί στο παγκόσμιο γεωπολιτικό παιχνίδι το οποίο διαμορφώνεται στις μέρες μας.
Γίνεται ή όχι αντιληπτό πως η Ρωσία προσπαθεί να καθίσει σε δύο καρέκλες ;
Ας γίνει κατανοητό, πως ούτε ο Πρόεδρος Πούτιν θέλει, αλλά και ούτε η ίδια η Ρωσία έχει την πολυτέλεια να αποξενωθεί πλήρως από την Ευρώπη και τον δυτικό κόσμο.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι για τη Μόσχα ο σημαντικότερος οικονομικός εταίρος και ο μεγάλος προμηθευτής έμπιστων τεχνολογιών.
Το Κρεμλίνο ταυτόχρονα με την ανάπτυξη των σχέσεων με τις χώρες του δυτικού κόσμου χτίζει και αναπτύσσει γέφυρες με τις αναδυόμενες ασιατικές οικονομίες.
Οι διεθνείς αναλυτές θεωρούν πως και οι ασιατικές αναδυόμενες οικονομίες προσπαθούν να βρουν το νέο `δρόμο του μεταξιού ` προς τον δυτικό κόσμο χρησιμοποιώντας τις ρωσικές διασυνδέσεις.
Τα ρωσικά οικονομικά «forum»
Ο Πρόεδρος Πούτιν προσπαθεί να πετύχει τα απόλυτα οικονομικά «deals» ,γεωπολιτικού ενδιαφέροντος , των πετροχημικών προϊόντων, ρωσικής προέλευσης, αφενός στις δυτικές αγορές και αφετέρου στις αναδυόμενες ασιατικές οικονομίες, διοργανώνοντας δυο ανεξάρτητα και παράλληλα οικονομικά φόρουμ στην Αγία Πετρούπολη και στη Μόσχα.
Η Ρωσία τα τρία τελευταία χρόνια διοργανώνει για τις δυτικές οικονομίες το Διεθνές Οικονομικό Φόρουμ της Αγίας Πετρούπολης «SPIEF» και για τις αντίστοιχες ασιατικές το Ανατολικό Οικονομικό Φόρουμ «EEF» , το οποίο στοχεύει στο άνοιγμα νέων ευκαιριών για τις ρωσικές επιχειρήσεις στην ανατολή και στην Ασία.
Τα δεδομένα των δύο «forum»
Στο Διεθνές Οικονομικό Φόρουμ της Αγίας Πετρούπολης του «SPIEF» του τρέχοντος έτους συμμετείχαν ο Γάλλος Πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν και ο πρωθυπουργός της Ιαπωνίας Σίνζο Άμπε, ενώ στο Ανατολικό Οικονομικό Φόρουμ «EEF» παραβρέθηκαν οι ηγέτες της Κίνας, της Νότιας Κορέας , της Μογγολίας και εκπρόσωποι του ισλαμικού κόσμου.
Οι συμβάσεις που υπογράφηκαν κατά την διάρκεια του Ανατολικού Οικονομικού Φόρουμ και τις συνεργασίες με τις ασιατικές οικονομίες ανήλθαν σε περισσότερα από 46 δισεκατομμύρια δολάρια, ενώ στο αντίστοιχο Διεθνές Οικονομικού Φόρουμ της Αγίας Πετρούπολης οργανωμένο για τις δυτικές οικονομίες, συγκεντρώθηκαν συμβάσεις – συμφωνίες αξίας 38 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Γίνεται αυτομάτως αντιληπτό πως η Μόσχα `πιέζεται` να στραφεί εξαιτίας και των δυτικών κυρώσεων περισσότερο προς τη μεριά των αναδυόμενων ασιατικών οικονομιών.
Ο πόλεμος των πετροχημικών
Η Ρωσία στην προσπάθεια να καθιερωθεί στον νέο παγκόσμιο γεωπολιτικό – οικονομικό χάρτη προωθεί στην διεθνή αγορά τα πετροχημικά προϊόντα, τα οποία είναι αρκετά δημοφιλή στις ασιατικές αγορές.
Η παγκόσμια αγορά των πετροχημικών, των προϊόντων που παράγονται από το πετρέλαιο, θεωρείται ότι είναι η ταχύτερα αναπτυσσόμενη, παγκοσμίως, βιομηχανία.
Η συγκεκριμένη αγορά αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά τα επόμενα πέντε χρόνια και να δώσει παραγωγή άνω των 1, 464 εκατομμυρίων τόνων ετησίως, φθάνοντας , όπως εκτιμούν οι διεθνείς αναλυτές, τους 1.931,5 εκατομμύρια τόνους το έτος 2026.
Σύμφωνα με τις έρευνες του τρέχοντος έτους ,που έρχονται από τη βρετανική πολυεθνική εταιρία πετρελαίου και φυσικού αερίου «BP Energy Outlook» , αναμένεται στα επόμενα χρόνια να αυξηθεί η ζήτηση των πετροχημικών προϊόντων από τις δυτικές και ασιατικές αγορές.
Εν κατακλείδι
Η Ρωσία θα καταφέρει τελικά να κοιτάξει στα μάτια την δύση ;
Θα περιοριστεί ή όχι ο γεωπολιτικός ρόλος του Κρεμλίνου ;
Ας κατανοήσουμε πως η Ρωσία δεν είναι απλά ένας προμηθευτής πηγών ενέργειας καθώς, πλέον, λογίζεται ως ο απόλυτος ` παίχτης` του συγκεκριμένου παιχνιδιού, μάλιστα σε μια εποχή που μπορεί να κυριαρχήσει στο γεωπολιτικό `γίγνεσθαι` με συμμάχους, κυρίως εταίρους, χώρες που προέρχονται από τις λεγόμενες αναδυόμενες ασιατικές οικονομίες.
Ο πόλεμος του υγρού στοιχείου όχι μόνο άρχισε, αλλά βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη.
Ο κ. Ανδρέας Τσιλογιάννης είναι δημοσιογράφος – πολιτικός αναλυτής.
@mail: Andreas.tsilogiannis@gmail .com
Twitter: TsiloyannisAnd
Facebook: Andreas Tsiloyannis