Διαβάζω και πάλι το μύθο του Σπηλαίου. Αλληγορικά ο Πλάτων θέλησε να τον καταγράψει στο 7ο βιβλίο της «Πολιτείας» του: Δεσμώτες αλυσοδεμένοι ζουν σε ένα σπήλαιο, μες στο σκοτάδι, με μόνο φως μια φλόγα που αναδεικνύει την σκιά των αντικειμένων.
Οι δέσμιοι αρχίζουν να πιστεύουν ότι οι σκιές είναι η πραγματικότητα. Αλλά ο έξω κόσμος είναι υπαρκτός κι ας μην τον βλέπουν.
*Της Βασιλικής Τζότζολα
Αν κατορθώσουν να σπάσουν τα δεσμά και βγουν από το σπήλαιο, θα τυφλωθούν από τη λάμψη του Ήλιου. Αν, ωστόσο, συνηθίσουν το Φως, θα δουν διαυγή τον Ήλιο, που συμβολίζει το Αγαθό και θα καταλάβουν ότι, όσα έβλεπαν μες στο σπήλαιο, ήταν «ωχρά απεικάσματα» της Αλήθειας.
Κι αν επέστρεφαν στο σπήλαιο, αλληλέγγυοι των δεσμωτών που δεν έσπασαν τις αλυσίδες τους; Θα μπορούν εκ νέου να συνηθίσουν το σκοτάδι; Κι αν η διδαχή της αλήθειας ακουστεί στους ες αεί δεσμώτες ως παραδοξολογία, πώς οι «απελεύθεροι» θα διαφύγουν του μίσους τους; Ο Πλάτων καταλήγει ότι οι «απελεύθεροι» οφείλουν να επιστρέψουν στο σκοτάδι των δεσμωτών για να τους διδάξουν το Φως, δηλαδή, το Αγαθό και, τελικά, την Αλήθεια. Το σκοτάδι -κατά Πλάτωνα- αντιπροσωπεύει την Εικασία. Ενώ το Φως είναι το Αγαθό, που σε καλωσορίζει στη Νόηση.
Η τρέχουσα επικαιρότητα – στην πιο ευτελή της μορφή – παραπέμπει ευθέως στον πλατωνικό μύθο. Ο μαζικός σχολιασμός της κοινωνικής δικτύωσης ασχολήθηκε με την φτηνιάρικη δερματίνη και τις trouks απολήξεις της Υφυπουργού Προστασίας του. Ωσαύτως, με την baby doll φουστανέλα εμπνεύσεως Jessika Parker της Αντιπεριφερειάρχου «Νοτίου Μακεδονίας». Για να μην αναφερθούμε στο εκπάγλου καλλονής πολιτιστικό σφάλμα η Υπουργός Βορείου Ελλάδος να προϊσταται, υπερίσταται και, ενδεχομένως, κατ’ ιδίαν αφίσταται των Στρατηγών και λοιπών άλλων επισήμων της πολιτειακής και στρατιωτικής ηγεσίας του τόπου. Θα μού πείτε: «πρωτόκολλο»! Ε, βέβαια! Όπου και όπως μας συμφέρει!
Και κάπου εδώ έρχεται δριμύς ο κινέζος στρατηγός Sun Tzu να υπενθυμίσει ότι: «η διοίκηση του στρατού χωρίς στρατιωτικές γνώσεις προκαλεί σύγχυση στους αξιωματικούς. Η σύγχυση σε ένα στράτευμα προετοιμάζει τη νίκη άλλων (γειτονικών ηγεμόνων)». Προφανώς, δεν αναφέρομαι στην κα Νοτοπούλου με αυτή την παραπομπή, ούτε στα ανθελληνικά που «διασχίζουν» ως σκέψεις το καθ’ όλα συμπαθητικό μυαλουδάκι της κας Αχτσιόγλου. Ίσως, σε «συμμαχικές κυβερνητικές δυνάμεις» που παίζουν με τρενάκια, F16 και ενδύονται τη μασκαράτα εκτός Halloween ημερών, όταν δεν βγάζουν το λαιμοδέτη τους στο Ζάππειο, αντί να τον κάνουν αγχόνη για τις Πρέσπες!
Η ως ανωτέρω επικοινωνιακή τακτική και η λαϊκή παραπλάνηση των προσφάτων ετών στη χώρα μας επιτυγχάνει τους σκοτεινούς στόχους της:
- Παρέχει δωρεάν και ευρεία διασκέδαση – έστω και υπό μορφήν κουτσομπολιού – ώστε η προσοχή των πολιτών να στραφεί στις καταιγιστικά ασήμαντες, αλλά διασκεδαστικές λεπτομέρειες ειδήσεων, που τους απομακρύνουν από τα σημαντικά προβλήματα και τις σοβαρές πολιτικές αποφάσεις. Κι αυτό συνιστά κοινωνικό έλεγχο.
- Υποδαυλίζει την ενοχή του λαού, ώστε να αποτραπεί η όποια αντίδραση. Η υπόθαλψη της ελληνικής ενοχής στη πρόσφατη ιστορία του τόπου άρχεται από τον αλήστου μνήμης Γιωργάκη Παπανδρέου, με τις διεθνείς δηλώσεις του περί «διεφθαρμένου κράτους». Kαι κορυφούται με την Πάγκαλη φρασάρα ολκής «όλοι μαζί τα φάγαμε». Ενοχή βαρειά, ικανή να καθίσει στον καναπέ με τύψεις σύμπαντες τους Έλληνες «νοικοκυραίους».
- Αποσυνθέτει την καλλιέργεια ενός λαού, ενισχύοντας την άγνοια και την ανοησία μέσω μιας διαμελισμένης παιδείας. Χωρίς αρχαία και λατινικά, πασπαλισμένη με μπόλικη κατάληψη και αργοπορημένα ξυπνήματα. Αποσυνθέτει την καλλιέργεια ενός λαού, που μες στους αιώνες διαμόρφωσε, όχι γιατί φοίτησε στα σχολειά της Εσπερίας, αλλά γιατί μεγάλωσε με τα Κυριακά εκκλησιαστικά αναγνώσματα, με τον ιαμβικό δεκαπεντασύλλαβο του παραδοσιακού τραγουδιού, στις κατωφέρειες και στους κολπίσκους μιας μονάκριβης γεωμορφολογίας.
Είμαστε ο μύθος του Σπηλαίου από την ανάποδη. Γεννηθήκαμε στο Φως και μεγαλώσαμε μες στην Αλήθεια. Μιάν Αλήθεια με ψέματα, αναμφίβολα. Άλλωστε, απόγονοι του Μακρυγιάννη είμαστε και του Διός: «Έχω δυο τζέπες. Η μια με αλήθειες. Η άλλη με ψέματα. Ποιάν προτιμάς, βασιλιά μου»; Και «ο Ζευς αμείξας κακών τε εάων». Αναμεμειγμένα στον Τρόπο μας τα καλά και τα κακά. Αλλά, αληθινά.
Είναι, άραγε, αρκετά ισχυρό το Φως, δηλαδή, το Αγαθό, που αποκαλύπτει την Αλήθεια, να αποτινάξει την εμμονή μας στις σκιές και να μας τραβήξει έξω από την εγκατάστασή μας στη σκοτεινή σπηλιά; Οι αλυσίδες και τα απεικάσματα, όταν υπάρχει Νόηση, δε μας πρέπουν!
