Κόλαφος για την κυβέρνηση η απάντηση της Κομισιόν σε ερώτηση του ευρωβουλευτή της Λαϊκής Ενότητας, Νίκου Χουντή, για τις περικοπές στις συντάξεις χηρείας, αλλά και τον ρόλο του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), στην μεταμνημονιακή εποπτεία .
Σύμφωνα με την Κομισιόν «ο νόμος για τις συντάξεις χηρείας (Ν.4387/2016), όπως αυτός θεσπίστηκε, δεν εφαρμόζει το δίκαιο της Ένωσης», ενώ αναφορικά με τον ESM επισημαίνεται ότι «ο ESM και οι πράξεις του βρίσκονται εκτός έννομης τάξης της ΕΕ»
Η απάντηση της Κομισιόν στην ερώτηση του ευρωβουλευτή της ΛΑΕ, επιβεβαιώνει, σύμφωνα με τον Νίκο Χουντή, το έωλο επιχείρημα της κυβέρνησης περί επιστροφής της Ελλάδας στην κανονικότητα, αφού «καθίσταται απολύτως σαφές ότι στην Ελλάδα των μνημονίων υπάρχει ειδικό καθεστώς, όπου ο ESM, ως μηχανισμός εκτός κοινοτικού δικαίου και της έννομης τάξης της ΕΕ, έχει το δικαίωμα να δρα ανεξέλεγκτα». Έτσι, ο ESM, ο μηχανισμός που έδωσε το τρίτο δάνειο -συνοδευόμενο από τρίτο μνημόνιο, εποπτεύει και επί της ουσίας την πολυδιαφημισμένη από την κυβέρνηση «μεταμνημονιακή περίοδο».
Στην ερώτησή του, ο Νίκος Χουντής, ζήτησε την κατάργηση του σχετικού νόμου(Ν.4387/206), επικαλούμενος και τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, ο οποίος, όμως, σύμφωνα με τον ευρωβουλευτή της ΛΑΕ «δεν έχει εφαρμογή στην μνημιονιακή Ελλάδα, με αποτέλεσμα να πλήττονται η κοινωνική συνοχή, ο θεσμό της οικογένειας και τα δικαιώματα των ασφαλισμένων.
Η πλήρης απάντηση της Κομισιόν έχει ως εξής:
Απάντηση της κ. Thyssen
εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
(22.10.2018)
Ο νόμος 4387/2016 αποσκοπούσε στην εξασφάλιση της μακροπρόθεσμης δημοσιονομικής βιωσιμότητας του συνταξιοδοτικού συστήματος, η οποία είχε υπονομευθεί σοβαρά, βελτιώνοντας την αναλογιστική δικαιοσύνη και ενισχύοντας τα κίνητρα για εργασία στην επίσημη οικονομία και παράταση του επαγγελματικού βίου. Εισήγαγε ένα ενιαίο καθεστώς κοινωνικής προστασίας γήρατος, θεσπίζοντας μια ομοιογενή δέσμη κανόνων για όλους τους εργαζομένους. Οι νέοι κανόνες που αφορούν τις συντάξεις επιζώντων συζύγων παρέχουν μεγαλύτερη προστασία στα πλέον ευάλωτα άτομα, όπως σε χήρους και χήρες ηλικίας άνω των 67 ετών ή που έχουν προστατευόμενα τέκνα, ή σε όσους δεν βρίσκονται σε θέση να ασκήσουν βιοποριστικό επάγγελμα.
Όσον αφορά τα ζητήματα θεμελιωδών δικαιωμάτων που έθεσε ο κ. βουλευτής, σύμφωνα με το άρθρο 51 παράγραφος 1 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, οι διατάξεις του Χάρτη απευθύνονται στα κράτη μέλη μόνον όταν αυτά εφαρμόζουν το δίκαιο της Ένωσης. Στο προκείμενο ζήτημα, ο νόμος 4387/2016, όπως αυτός θεσπίστηκε, δεν εφαρμόζει το δίκαιο της Ένωσης[1]. Η οδηγία 2000/78/ΕΚ δεν εφαρμόζεται στην περίπτωση πληρωμών που πραγματοποιούνται από κρατικά συστήματα κοινωνικής ασφάλισης[2].
Ο σχεδιασμός και η διαχείριση των συντάξεων επιζόντος συζύγου αποτελεί ζήτημα εθνικής αρμοδιότητας. Τα κράτη μέλη ακολουθούν αρκετά διαφορετικές προσεγγίσεις. Η επιλεξιμότητα ενός επιζώντος συζύγου για σύνταξη, καθώς και το ύψος αυτής, ενδέχεται να εξαρτώνται από προϋποθέσεις όπως η ηλικία, η ανικανότητα για εργασία ή η μη σύναψη νέου γάμου, ενώ ορισμένα κράτη μέλη δεν παρέχουν σύνταξη χηρείας στους επιζώντες συζύγους. Η χρηματοδότηση συνταξιοδοτικών συστημάτων μέσω εισφορών κοινωνικής ασφάλισης δεν προδικάζει την ύπαρξη συντάξεων επιζώντος συζύγου και τις προϋποθέσεις επιλεξιμότητας για την παροχή τους. Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις συντάξεις επιζώντος συζύγου στα κράτη μέλη διατίθενται στη βάση δεδομένων MISSOC[3] ή στην έκθεση του 2015 για την επάρκεια των συντάξεων[4].
[1] Ο νόμος 4378/2016 εκδόθηκε στο πλαίσιο της υλοποίησης του προγράμματος στήριξης της σταθερότητας για την Ελλάδα, του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ΕΜΣ). Ο ΕΜΣ δεν αποτελεί θεσμικό όργανο της ΕΕ και οι πράξεις του βρίσκονται εκτός της έννομης τάξης της ΕΕ.
