Ι. Η συμφωνία των Πρεσπών είναι συμπαιγνία, μια συμπαιγνία με ενορχηστρωτή τον διεθνή παράγοντα και πρόθυμο εκτελεστή τον έλληνα υπουργό εξωτερικών, αυτόν που δημιούργησε την εντύπωση στον ελληνικό λαό, εκ του οποίου εκπορεύεται η άσκηση της εξουσίας και τον οποίο εκπροσωπούσε στο εξωτερικό, ότι θα διασφάλιζε και θα προωθούσε τις πάγιες ελληνικές θέσεις, όπως αυτές είχαν διαμορφωθεί από το διαχρονικό και δεσμευτικό ιστορικό, πολιτικό και νομικό εθνικό πλαίσιο (συσκέψεις πολιτικών αρχηγών, υπ’ αριθμ. 47/225/8-4-1993 απόφαση του ΟΗΕ, η ενδιάμεση συμφωνία του 1995, το «βέτο» της Ελλάδος την 3/4/2008 στο Βουκουρέστι και η αντίστοιχη απόφαση της Συνόδου κορυφής η απόφαση του Ευρωπαικού Συμβουλίου του Ιουνίου 2008 και η υπ’ αριθμ. 1448/2009 απόφαση του Δ΄ Πολιτικού Τμήματος του Αρείου Πάγου). Στην πραγματικότητα όμως όχι μόνο δεν διαπραγματεύτηκε οποιοδήποτε σημείο της συμφωνίας, αλλά αντίθετα είχε ήδη προσυμφωνήσει από την αρχή τους περισσότερους όρους της, αποδεχόμενος και παραχωρώντας όλα όσα οι Σκοπιανοί επιδίωκαν τουλάχιστον, κατά την τελευταία δεκαετία, όπως πρόσφατα αποκαλύφθηκε από το εμπιστευτικό έγγραφο της αμερικανικής πρεσβείας στα Σκόπια το 2008.
Γράφει ο Δημήτρης Γιάννος
Οι πάγιες ελληνικές θέσεις, όπως αυτές έχουν διατυπωθεί και ερμηνευτεί σε επίσημα πρακτικά, αποφάσεις ή έγγραφα, ήταν και παραμένουν σωρευτικά: α) η μη χρήση του ονόματος «Μακεδονία» ή παράγωγό του στην επίσημη ονομασία των Σκοπίων, β) η τροποποίηση όλων των συνταγματικών του άρθρων, ταμπελών, εγγράφων (χαρτών, βιβλίων κλπ) και εν γένει συμβόλων, που δηλώνουν ή τυχόν υποδηλώνουν, άμεσα ή έμμεσα, ή μπορούν να ερμηνευτούν ως αλυτρωτικές διαθέσεις ή υφαρπαγή και διαστρέβλωση της ιστορίας και του πολιτισμού μας και γ) η σαφής και ανεπιφύλακτη παραδοχή ότι δεν υπάρχουν μακεδονικό έθνος, μακεδονικός πολιτισμός και μακεδονική γλώσσα και η απαλειφή οποιασδήποτε σχετικής, άμεσης ή έμμεσης, διάταξης, διατύπωσης ή αναφοράς, σε οποιαδήποτε γλώσσα ή μορφή. Σε κάθε δε περίπτωση ουδέποτε το ονοματολογικό θέμα, ακόμη και ως έσχατη διαπραγματευτική «κόκκινη γραμμή» αποσυνδέθηκε από την παράλληλη και ταυτόχρονη διασφάλιση των λοιπών αδιαπραγμάτευτων ελληνικών θέσεων, περί μη ύπαρξης μακεδονικής γλώσσας και εθνότητας και απαλειφής κάθε σχετικής αλυτρωτικής θέσης από την γείτονα χώρα, αλλά αντίθετα όλες αυτές οι θέσεις αποτελούσαν προαπαιτούμενη προυπόθεση επίλυσης του ζητήματος της επίσημης ονομασίας των Σκοπίων. Για το λόγο αυτό, όλες οι κυβερνήσεις που διαχειρίστηκαν το εθνικό αυτό θέμα, σεβόμενες τα όρια διακριτικής πολιτικής και διπλωματικής τους ευχέρειας, που είχαν ήδη τεθεί από τα παραπάνω γεγονότα, καθώς και της γενικής πληρεξουσιότητας που κατείχαν από την εκπεφρασμένη βούληση του ελληνικού λαού, ουδέποτε δεσμεύτηκαν με συμβατικούς όρους που θα έρχονταν σε αντίθεση με το σύνολο ή μέρος των παγίων ελληνικών θέσεων ή θα μπορούσαν να διακινδυνεύσουν αντίθετη ερμηνευτική εκδοχή, χωρίς την απαιτούμενη προηγουμένως απαραίτητη διαδικασία, άμεσης ή έμμεσης, τροποποίησης ή έγκρισής τους.
ΙΙ. Ο κ Κοτζιάς στις αιφνιδιαστικές, αναίτιες και εν κρυπτώ διπλωματικές διαπραγματεύσεις που ξεκίνησε τον Νοέμβριο 2017, δεν ενημέρωσε τους έλληνες πολίτες και τα πολιτικά κόμματα για το ακριβές περιεχόμενο των συζητήσεων και τους ειδικότερους όρους της συμφωνίας, παρά μόνο μετά την υπογραφή της, προκειμένου έτσι να μην αποκαλυφθεί το μέγεθος της εθνικής υποχώρησής του και να μην επέλθει οποιαδήποτε ουσιαστική συζήτηση επί του περιεχομένου της, αφού οι όροι της ήταν αμετάκλητοι και ανεπίδεκτοι τροποποίησης, με αποτέλεσμα να αποκλειστεί – περιοριστεί η πολιτική και λαική πίεση για ουσιώδεις μεταβολές και να επιβληθούν ανεπίτρεπτα πολιτικά, νομικά και διπλωματικά τετελεσμένα.
Δηλαδή το πλαίσιο της συμφωνίας δεν αποτέλεσε αντικείμενο πολιτικής διαβούλευσης, όπως άλλωστε συνέβη στο αντισυμβαλλόμενο μέρος, δεν ζητήθηκε η γνώμη και η αποδοχή του, έστω και εκ των υστέρων, από τις πολιτικές δυνάμεις ή τον ελληνικό λαό, δεν συζητήθηκε – διαμορφώθηκε σε συμβούλιο πολιτικών αρχηγών, στη βουλή, στο εθνικό συμβούλιο εξωτερικής πολιτικής, ούτε καν στο υπουργικό συμβούλιο, ώστε να οριοθετηθεί εκ νέου ή να μεταβληθεί οριστικά η προυπάρχουσα «εθνική γραμμή», ενέργειες που ήταν δυνατές, πολιτικά απαραίτητες και νομικά αναγκαίες για να διασφαλιστεί και να μην αμφισβητηθεί το εθνικό πλαίσιο διαπραγμάτευσης και να καταστεί ευχερής ο έλεγχος της διακριτικής ευχέρειας του αντιπροσώπου της ελληνικής δημοκρατίας. Εξάλλου η ελληνική κυβέρνηση αυτή την τακτική ακολούθησε πριν την υπογραφή της δανειακής σύμβασης το 2015, όπου αφενός έθεσε το προηγούμενο σχέδιο «Γιούνκερ» στην κρίση του ελληνικού λαού και αφετέρου έλαβε μετέπειτα έγκριση και νομιμοποίηση για την υπογραφή της από την Βουλή των Ελλήνων.
Εν ολίγοις ο αρμόδιος υπουργός εκμεταλλεύτηκε την ιδιότητά του και την εξ’ αυτής αρμοδιότητα που κατείχε για να υπογράψει μία διεθνή σύμβαση, χωρίς να ρωτήσει κανέναν. Κατ’ αυτό τον τρόπο όμως δεν υποστήριξε, προστάτεψε, ούτε προώθησε τα εθνικά συμφέροντα και δεν προέβη, όπως φαινομενικά επιδίωκε και δήλωνε, σε έναν αμοιβαία επωφελή και ισομερή συμβιβασμό, αφού υπέγραψε μία συμφωνία με την οποία η Ελλάδα αποδέχεται σύνθετη ονομασία που περιέχει τον όρο «Μακεδονία» και παράλληλα ανακριβείς και εσφαλμένους χαρακτηρισμούς ως προς κρίσιμα ζητήματα υψηλού συμβολισμού, δηλ τη γλώσσα, την ταυτότητα (εθνικότητα – ιθαγένεια) και την εν γένει μη εξάλειψη όλων των πάσης φύσεως αλυτρωτικών θέσεων των Σκοπίων. Όπως μάλιστα προκύπτει από τα πρακτικά των 2 συσκέψεων των πολιτικών αρχηγών στην ΠΓΔΜ, στις 27/1/2018 και 19-5-2018 (βλ. ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 2/10/2018 αρ. φυλ., 29939), κατά το διάστημα δηλ που ο υπουργός εξωτερικών της Ελλάδας υποδύονταν το σκληρό διαπραγματευτή και βεβαίωνε δημόσια ότι η συμφωνία θα είναι εθνικά επωφελής και σύμφωνη με την εθνική γραμμή που χαράχτηκε το 2008, τα περισσότερα στοιχεία της τελικής συμφωνίας, πλην του ονόματος, ήταν ήδη προσυμφωνημένα από τον Ιανουάριο 2018 και δεν αποτέλεσαν κατ’ ουσία μέρος της διαπραγμάτευσης, αφού η ελληνική πλευρά εμφανίζονταν έτοιμη να αποδεχτεί τα πάντα.
Η ηγεσία των Σκοπίων ήξερε ότι δεν θα έβρισκε πιο βολικό συνομιλητή, αφού, σύμφωνα με τον κ Ντιμιτρόφ, η κυβέρνηση και ο κ Κοτζιάς είχαν αποδεχτεί ακόμη και την επιτομή του αλυτρωτισμού τους, δηλ. την ονομασία «Δημοκρατία της Μακεδονίας του Ίλιντεν», ενώ ήδη, από την πρώτη φάση της φερόμενης διαπραγμάτευσης, είχαν παραδώσει με ευκολία «μακεδονική γλώσσα», λίγο αργότερα δε και «μακεδονική υπηκοότητα». Και τούτο παρά την παραδοχή του ίδιου ξένου αξιωματούχου ότι «δεν υπάρχει καμία συμφωνία στην ΕΕ που να αναγνωρίζει την μακεδονική γλώσσα». Από τους αποκαλυπτικούς δε διαλόγους της ηγεσίας των Σκοπίων προκύπτει ότι η συνταγματική αναθεώρηση δεν αποτελούσε συνειδητή πολιτική επιλογή της, αλλά διπλωματική τακτική και πολιτικό «δώρο» στην ελληνική κυβέρνηση, «για να μπορέσει ο κ Τσίπρας να σχηματίσει την απαιτούμενη πλειοψηφία (για την οποία μάλιστα φέρεται να γνωρίζει και πως θα επιτευχθεί) κύρωσης της συμφωνίας». Προς τούτο είχε διαμηνύσει στην ελληνική πλευρά το ενδεχόμενο να επανέλθει το Σύνταγμα στην αρχική του μορφή, αν τυχόν επέρχονταν αλλαγή στην εξουσία της ΠΓΔΜ, προοπτική που ουδόλως φρόντισε να αποτρέψει, με συμβατικό όρο, ο έλληνας υπουργός εξωτερικών. Τέλος χαρακτηριστική του πραγματικού ρόλου που διαδραμάτισε ο κ Κοτζιάς και των επιπτώσεων της επιζήμιας συμφωνίας είναι η αποστροφή – παραδοχή του Ζ. Ζάεφ, κατά την οποία «Από την ενδιάμεση συμφωνία και μετά, το αντικείμενο της διαπραγμάτευσης ήταν το όνομα. Τώρα προστίθενται γλώσσα και ταυτότητα».
Συνεπώς στις Πρέσπες συνομολογήσαμε περιεχόμενο με παραδοχές που βρίσκονται σε προφανή αντίθεση τόσο με τους διακηρυγμένους στόχους της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής όσο και με τη συντριπτική πλειοψηφία του ελληνικού λαού και από τις οποίες βλάπτονται σφόδρα τα ελληνικά συμφέροντα, αφού:
- Παραχωρούνται στη γείτονα χώρα όνομα, εθνότητα, γλώσσα και ταυτότητα, τα οποία ανήκουν στην ελληνική μακεδονική κληρονομιά.
- Δικαιώνεται, διατηρείται και επιστηρίζεται το τεχνικό «μακεδονικό έθνος», το οποίο κατασκευάστηκε, ως αλυτρωτικό όχημα, το 1943-44.
- Δίνεται το δικαίωμα στα Σκόπια να παρεμβαίνουν στα σχολικά μας βιβλία, στις αρχαιολογικές μας ανασκαφές και στον τρόπο διδασκαλίας και προβολής της ιστορίας μας.
- Αφήνονται απροστάτευτα χιλιάδες εμπορικά προιόντα, επωνυμίες και σήματα, που φέρουν την ονομασία μακεδονικός – ή –ό.
- Δίνονται νομικά και πολιτικά επιχειρήματα σε σωματεία και οργανώσεις (βλ. Ουράνιο Τόξο) που αυτοχαρακτηρίζονται «μειονοτικά» και επιδιώκουν νομιμοποίηση και ρόλο στην ελληνική επικράτεια.
- Βοηθούνται και διευκολύνονται τα σχέδια όσων προωθούν την ανταλλαγή εδαφών στα βαλκάνια (βλ. σχετικό δημοσίευμα στη Wall Street Journal).
- Ενισχύεται κάθε άλλος εθνικός υπαρκτός ή μελλοντικός κίνδυνος στα βόρεια ή ανατολικά μας σύνορα, όπως το αλυτρωτικό αφήγημα της «Μεγάλης Αλβανίας», ή ο παρεμβατικός ρόλος της Τουρκίας στην περιοχή, η οποία διατηρεί προνομιακές σχέσεις με τα Σκόπια, με τα οποία έχει συνάψει στρατιωτική και πολιτική συμμαχία. Χαρακτηριστική είναι η δήλωση του προέδρου της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν, στις 5/2/2018, την επομένη δηλ. του γιγάντιου συλλαλητηρίου της Αθήνας, ότι «οι «Μακεδόνες», των Σκοπίων είναι αδέλφια του και ότι υπάρχουν 6.000.000 τέτοιοι Μακεδόνες στην Τουρκία».
- Διαταράσσονται και τίθενται σε κίνδυνο οι σχέσεις των 2 χώρων και το γενικότερο κλίμα ειρηνικής συνύπαρξης και ασφάλειας στην περιοχή, αφού η συντριπτική πλειοψηφία και των 2 λαών απορρίπτει, άμεσα ή έμμεσα, την ένδικη συμφωνία, γεγονός που δημιουργεί εξ’ αντικειμένου ένταση στις σχέσεις τους, αναζοπυρώνει τον εθνικισμό και ανατροφοδοτεί την εμπλοκή τρίτων χωρών (Βουλγαρία, Αλβανία) στην εν λόγω διαφορά.
- Παγιώνεται στο διεθνές στερέωμα, ως διεθνώς αποδεκτή συμπεριφορά και ερμηνευτικό έθιμο, η δυνατότητα συλλογικού εθνοτικού αυτοπροσδιορισμού, γεγονός που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την δημιουργία αντίστοιχου προβλήματος στη Θράκη μας.
- Παραχωρείται αναίτια και συμβατικά η αναγνώριση των Σκοπίων σε περίκλειστο ηπειρωτικό κράτος, με δικαίωμα πρόσβασης στην Ελληνική Θάλασσα.
ΙΙΙ. Τα όρια της πληρεξουσιότητας και αρμοδιότητας του υπουργού εξωτερικών περιγράφονται και καθορίζονται από τα άρθρα 2 και 5β ν. 3566 (ΦΕΚ Α΄ 117/05.06.2007) «Κύρωση ως Κώδικα του «Οργανισµού του Υπουργείου Εξωτερικών» και την παρ. 2α του άρθρου 7 του ν.δ. 402 της 2/23 Μαΐου 1974 «Περί Κυρώσεως της από 23 Μαΐου 1969 Συμβάσεως της Βιέννης περί Δικαίου των Συνθηκών. Από την διατύπωση και ερμηνεία του παραπάνω πλαισίου συνάγεται οτι, σε κάθε περίπτωση, η πληρεξουσιότητα και η εξ’ αυτής αρμοδιότητα, εσωτερική ή διεθνής, που ο τελευταίος κατέχει, ακόμη και αυτή που τεκμαίρεται εκ της ιδιότητάς του, δεν είναι ανέλεγκτη, ούτε μπορεί να ασκείται κατά πρόδηλη αντίθεση της βούλησης του εντολέα του ή προς βλάβη των συμφερόντων του.
Για το λόγο αυτό θεσπίστηκε: α) για την εσωτερική έννομη τάξη, το άρθρο 151 του Ποινικού Κώδικα, υπό το θεμελιώδους σημασίας κεφάλαιο «Προδοσία της χώρας» και τον τίτλο: «Κατάχρηση πληρεξουσιότητας», συναφές αδίκημα, σύμφωνα με το οποίο : «Όποιος ως πληρεξούσιος του ελληνικού κράτους, ή συμμάχου του, διεξάγει με κάποια άλλη κυβέρνηση υποθέσεις του εντολέα του με πρόθεση κατά τέτοιο τρόπο που μπορεί να προκύψει βλάβη για τον εντολέα τιμωρείται με κάθειρξη», και β) για την διεθνή έννομη τάξη το άρθρο 46 της Σύμβασης της Βιέννης, περί του Δικαίου των Συνθηκών (που κυρώθηκε με το νδ 402/2/23-5-1974 – ΦΕΚ Α 141), από το οποίο, σε συνδυασμό με τα άρθρα 6, 7, 26 και 27, προκύπτει οτι ένα κράτος μπορεί, κατ’ εξαίρεση, να επικαλεσθεί, για την ακυρότητα μίας σύμβασης, διάταξη εσωτερικού του δικαίου, όταν τυγχάνει παραβίαση, ως προς την αρμοδιότητα συνομολόγησής της, η οποία είναι έκδηλη και ο σχετικός κανόνας θεμελιώδους σημασίας. Έκδηλη δε είναι η παραβίαση, εφόσον τυγχάνει αντικειμενικά προφανής για οποιοδήποτε κράτος κατά τη συνήθη πρακτική και την καλή πίστη. Συνεπώς απο τα παραπάνω πιθανολογείται βάσιμα η υποκειμενική και αντικειμενική υπόσταση της ποινικής διάταξης του άρθρου 151 ΠΚ, θεμελιώδους σημασίας, η οποία μπορεί και πρέπει να δημιουργήσει πεδίο ακυρότητας της συμφωνίας των Πρεσπών και απεμπλοκής της Ελλάδας από τις δυσμενέστατες συνέπειές της.
Τέλος τα Σκόπια, παρά την ύπαρξη της συμφωνίας, εξακολουθούν πεισματικά να πλαστογραφούν την ελληνική ιστορία, αφού, με πολλαπλές δηλώσεις αξιωματούχων τους, κατά το διάστημα αυτό, χρησιμοποιούν σε κάθε ευκαιρία, τον όρο «Μακεδονία», τόσο για τον χαρακτηρισμό της κρατικής τους οντότητας, όσο και για συναφείς ιστορικές, εμπορικές, πολιτιστικές, ή γλωσσικές έννοιες, παραβιάζοντας συστηματικά και ρητά το συμφωνηθέν πλαίσιό της. Χαρακτηριστική όσο και ενδεικτική είναι η δήλωση του Ζ. Ζάεφ (24-9-18), σε ομιλία του στη Γευγελή, σύμφωνα με την οποία «Φτάσαμε σε μία συμφωνία αλλά ξέραμε τι έπρεπε να διαφυλάξουμε, τη γλώσσα και την ταυτότητα. Και η Ελλάδα τα αναγνώρισε αυτά. Υπάρχει «μακεδονική» γλώσσα στη συμφωνία. Είμαστε «Μακεδόνες» με «μακεδονική» γλώσσα. Πετύχαμε τους στόχους των πατέρων και των παππούδων μας». Ώστε η ελληνική κυβέρνηση είχε και διατηρεί το δικαίωμα να απεμπλακεί και κατ’ αυτόν τον τρόπο από τη συμφωνία, διότι, κατά το διεθνές δίκαιο (άρθρο 18 Σύμβασης Βιέννης περί του Δικαίου των Συνθηκών), όταν συνάπτεται μία διεθνής συμφωνία, ακόμη και αν δεν έχει ολοκληρωθεί η κύρωσή της ώστε να τεθεί σε εφαρμογή, οι συμβαλλόμενοι οφείλουν να κινούνται στο πλαίσιο αυτής.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Ο υπουργός εξωτερικών συνομολόγησε και υπέγραψε μία κακή συμφωνία, η οποία αποσκοπεί αποκλειστικά στο να «κλείσει», με κάθε τρόπο, εδώ και τώρα και όχι να λύσει ένα κεφαλαιώδες εθνικό θέμα. Σε κάθε περίπτωση, κατά τη γνώμη μου, ακόμη και αν δεν επικυρωθεί η εν λόγω συμφωνία, η Ελλάδα έχει οπισθοχωρήσει δραματικά ως προς τα πολιτικά, ιστορικά και νομικά της επιχειρήματα, αφού οι παραδοχές που έχει συνομολογήσει στη διεθνή σύμβαση παράγουν αποτελέσματα και θα αποτελέσουν, σε κάθε μελλοντική ευκαιρία, το ελάχιστο σημείο εκκίνησης τυχόν νέων διαπραγματεύσεων και την κοινή συνισταμένη των θέσεων των συμβαλλομένων μερών.
Αυτή δεν είναι συμφωνία αλλά συμπαιγνία… Δεν λύνει προβλήματα, αλλά τα οξύνει και προσθέτει νέα…. Είναι «Συμβατικός Δεσμός»…
Γι’ αυτό «ό,τι δεν μπορεί να λυθεί, μπορεί να ακυρωθεί» !!!
