Κυκεώνας δηλώσεων, κυκεώνας απαντήσεων σε δηλώσεις, κυκεώνας εξελίξεων στην πολιτική ζωή. Αλλά και κυκεώνας υποχρεώσεων για τον καθένα μας η φθινοπωρινή περίοδος. Αυτό σημαίνει ότι από την μια ακούμε και βιώνουμε πολλά και διαφορετικά πράγματα καθημερινά, ενώ από την άλλη έχουμε να αντιμετωπίσουμε ποικίλα προβλήματα και αρκετές προκλήσεις.
Της Σοφίας Μουρούτη Γεωργάνα
Ὁ κυκεών, τοῦ κυκεῶνος ο λεκτικός μας τύπος προκύπτει από το ρήμα κυκόω – κυκῶ, που σημαίνει αναμειγνύω, ανακατεύω.
Τι ήταν ὁ κυκεών ή κυκεώνας, όπως συνηθίζουμε να τον ονομάζουμε σήμερα; Ένα ποτό, που το έφτιαχναν με τυρί, κρίθινο αλεύρι και Πράμνειο οίνο, μια ποικιλία κρασιού, μαύρου και δυνατού. Η Κίρκη στην Ιλιάδα προσέθετε μέλι και μαγικά βοτάνια, ανακατεύοντάς τα με το κύκηθρον, την κουτάλα. Το έπιναν οι ομηρικοί ήρωες, για να δυναμώσουν ή να χωνεύσουν. Ήταν, παράλληλα, το βασικό ποτό των Ελευσινίων μυστηρίων. Επειδή νήστευαν οι μύστες για κάποιο διάστημα, όταν έληγε η νηστεία, ήταν το πρώτο πράγμα που έπιναν, για να διακόψουν την αποχή από το φαγητό και το ποτό.
Αγαπημένο αναψυκτικό των αγροτών και ανθρώπων της υπαίθρου. Το βρίσκαμε και σε παραλλαγές, ἐφ’ ὕδατι για παράδειγμα ή ἐπὶ μέλιτι, με νερό ή με μέλι. Το συνιστούσαν για τις θεραπευτικές του ιδιότητες μια που ανάλογα με την περιοχή έβαζαν και διαφορετικά βοτάνια σε αυτό. Βοηθούσε στην ανάρρωση από τραυματισμούς και ήταν ένα σπουδαίο δυναμωτικό.
Από την αρχαιότητα ο κυκεώνας δήλωνε επίσης το ανακάτεμα, τον συμφυρμό, μια που το ποτό αυτό προερχόταν από πολλά ανόμοια στοιχεία. Αυτήν την σημασία κρατήσαμε και εμείς. Μόνο το κύκηθρον δεν ήλθε στις μέρες μας ούτε ως κουτάλα ούτε ως ο άνθρωπος που χώνεται παντού και ανακατεύει καταστάσεις, βάζει λόγια, συνωμοτεί.
Για να καταλάβετε στην πράξη τι είναι ο νεοελληνικός κυκεώνας, μπορείτε να επιχειρήσετε να ανοίξετε μια επιχείρηση στην Ελλάδα. Θα διαπιστώσετε ιδίοις όμμασιν τον γραφειοκρατικό και νομικό κυκεώνα. Δηλαδή θα ζήσετε μια σύγχυση, θα γνωρίσετε πώς λειτουργούν τα γρανάζια του κρατικού αχταρμά, θα πάρετε μια γεύση από το χάος.
Καλή τύχη! Πιείτε κυκεώνα για να πάρετε δύναμη!
*Η Σοφία Μουρούτη – Γεωργάνα είναι φιλόλογος και διδάσκει στο Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδας
