Ο διαβόητος και ο περιβόητος έχουν και οι δύο μέσα τους βοή, τη βοή του πλήθους, γιατί μέσα σε αυτό βρίσκονται και από αυτό προέρχεται η φήμη τους.
Γράφει η Σοφία Μουρούτη Γεωργάνα
Το διαβοῶ στα αρχαία μας κείμενα είχε τη σημασία του ανακοινώνω δημόσια, αναγγέλλω, δημοσιοποιώ. Επομένως ο διαβόητος δεν είχε αρνητική σημασία, ήταν ο ξακουστός και ο φημισμένος. Πολύ γρήγορα, όμως, ο διαβόητος έγινε διάσημος όχι για τις αρετές του, αλλά για τις κακίες του και τα αρνητικά του. Διαβόητος ἐπὶ πονηρίᾳ ή ἐπὶ κακίᾳ ήταν δυο από όσα μπορούσαμε να καταλογίσουμε στην αρνητική φήμη του διαβόητου.
Ο περιβόητος, παρόλο που προέρχεται από το περιβοῶ, που σημαίνει δυσφημώ, χρησιμοποιήθηκε, για να αποτυπώσει τον θρυλικό και ονομαστό όχι μόνο για αρνητικά, μα και για πράγματα θετικά.
Σήμερα τόσο ο διαβόητος όσο και ο περιβόητος είναι ξακουστοί. Ο πρώτος για τα κακά του και ο δεύτερος για τα καλά του. Έχουμε διαβόητους εγκληματίες, δραπέτες, κακοποιούς, τρομοκράτες, ληστές, διαβόητες συμμορίες, υποθέσεις, διαβόητα άρθρα, βιβλία. Όλα αυτά τα συνοδεύει μια αρνητική φήμη.
Οι περιβόητοι ωστόσο είναι πολυσυζητημένοι, κυρίως για τα καλά τους, αλλά ενίοτε και για τα δυσάρεστά τους. Συνεπώς πάλι οι κακοποιοί μπορεί να είναι περιβόητοι, αλλά και οι δηλώσεις, οι συναντήσεις, οι συνεντεύξεις, για τις οποίες όλοι μιλούν είναι και αυτές διαβόητες ή περιλάλητες.
Βέβαια, όπως γίνεται αντιληπτό, όταν συζητά κανείς πολύ κάτι, το φθείρει, το χαλά και του δίνει μια χροιά άσχημη. Γι’ αυτό ο περιβόητος και ο διαβόητος έχουν μέσα τους την ασχήμια της έκθεσης στην πολλή συνάφεια του κόσμου.
Αντώνυμα και για τα δυο: άγνωστος, άσημος, αφανής, ανώνυμος.
*Η Σοφία Μουρούτη – Γεωργάνα είναι φιλόλογος και διδάσκει στο Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδας
