Την πνευματική καλλιέργεια ενός λαού δεν τη φτιάχνει αποκλειστικά η μητρική γλώσσα, ούτε μόνον οι ξένες γλώσσες. Τη διαμορφώνουν, όμως. Οι λέξεις συμβάλλουν καταλυτικά, ανεξέλεγκτα, τολμώ να πω ασύδοτα στην καλλιέργεια ενός λαού. Η λατινική γλώσσα είναι κουφή. Είναι άλαλη. Αλλά δεν είναι νεκρή.
Της Βασιλικής Τζότζολα
Η εργαλειοθήκη του χειρουργού, έξω από το χειρουργείο είναι ακίνητη και άχρηστη. Στα χέρια του χειρουργού το νυστέρι μετουσιώνεται στο σπόρο που πατάσσει το θάνατο. Ο θάνατος ο αληθινός βρίσκεται εκεί που τα γράμματα και οι φθόγγοι, τα ρήματα και οι μετοχές μένουν στέρφα και ανήμπορα να γεννήσουν γλώσσα. Τα λατινικά είναι ο σπόρος που πατάσσει το θάνατο. Οι γλώσσες πατούν επί πτωμάτων για να μείνουν ζωντανές. Ενίοτε να ανα-γεννηθούν.
Η ηγεσία του ελληνικού (φεύ!) Υπουργείου Παιδείας επιλέγει τα τρία τελευταία χρόνια το ρόλο, όχι του χειρουργού ή, σαφέστερα, του πνευματικού καλλιεργητού των νέων Ελλήνων, αλλά το ρόλο του δήμιου. Του δήμιου. Υπερβάλλω; Μάλλον ακριβολογώ. Η καθ’ οιονδήποτε τρόπο υποσκαφή της κλασικής παιδείας, στο συγκεκριμένο, μάλιστα, χωρόχρονο της ρομποτικής από τα 6 και των Erasmus από τα 17, καθιστά την ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας δήμιο.
Πώς το παιδί θα αντικρίσει την «ξένη ανατροφή» αν δεν έχει εμποτιστεί ήδη με την «ντόπια του ανατροφή»; (Υποθέτω θα αποτελούσε πρόκληση στην φαριστερίζουσα καθεστηκυία τάξη ο όρος «εθνική ανατροφή», εξ ου και τον αποφεύγω). Πώς ο νέος Έλληνας θα εξέλθει ως «πολίτης του κόσμου», αν δεν έχει λάβει στον τόπο του τα αναγκαία θεμέλια; Και έτσι διαμορφώνονται τα «εθνικά συμπλέγματα κατωτερότητας» έναντι των πνευματικώς νεόπλουτων όπως – κάπως – θα έλεγε ο Σεφέρης.
Από τον κ. Φίλη δεν είχα απαιτήσεις. Ο άνθρωπος ξεκίνησε τα νομικά και το βιολί, αλλά ως εκεί έφθασε. Αντιθέτως, οι κ.κ. Μπαλτάς και ο Γαβρόγλου έλαβαν κλασική παιδεία, εμφανώς δια του curriculum vitae τους εδόμησαν τις γνώσεις και τους ακαδημαϊκούς τους τίτλους λατινογενώς, διδάχθηκαν ως λατινοτραφέντες και τώρα καταργούν ό,τι αρχαιοελληνικό, ό,τι λατινικό, ό,τι κλασικό. Και «διδάσκουν» υπουργιλίκι ως δήμιοι της πνευματικής καλλιέργειας των παιδιών μας. Κατήντησαν αρχοντοχωριάτες μιας παράδοσης την οποία μόνο ως τουρίστες μπορούν να παρακολουθήσουν. Προτάσσουν, με την κάθε διοικητική πράξη που υπογράφουν, την πλαδαρότητα του φαριστερίζοντος ιδεολογήματός τους, έναντι της πνευματικής ευημερίας ενός λαού.
Πώς μας έλαχαν τούτοι οι Υπουργοί; Ανταγωνίζονται αλλήλους ποιος θα αποδυναμώσει περισσότερο την ελληνικότητά μας, πώς θα από-εθνικοποιηθούν περαιτέρω εκείνα τα στοιχεία που μας συνέχουν και μας διασώζουν τρεις χιλιετηρίδες. Όχι κύριοι! Non Finis Greciae. Και δε θα σας περάσει! Όχι γιατί «η Ελλαδάρα κατοικείται από τον περιούσιο λαό». Ούτε γιατί αυτή γέννησε την Ευρώπη και η Ευρώπη είναι κόρη της, όχι μάνα της. Άλλωστε, ούτε το «ευρωπαϊκό» το λιγουρεύεστε, πολλώ μάλλον, το τιμάτε. Αυτά είναι επιχειρήματα που ντομπάρουν το ιδεολόγημά σας και δεν τα επικαλούμαι.
«Μιλώ για μιάν αριστοκρατική αντίληψη, που συμβαίνει να μην έχουν διόλου οι αριστοκράτες και να την έχουν οι κυρ Γιάννηδες και οι κυρα –Μαρίες, που εμείς προφτάσαμε να τους γνωρίσουμε με την υλική παράσταση της ιδέας τους, τον ασβέστη, και με τον φωτοτροπισμό της ψυχής τους, ένα λιοτρόπι στον τενεκέ. Αμέτε να βρείτε σ’ οποιοδήποτε πλάτος της γης άλλους κατοίκους που η φαντασία τους να μην αποτελεί την πιο κατηγορηματική άρνηση της ασχήμιας»[1].
Κύριε Γαβρόγλου, όσοι γοητευτήκαμε από τα Λατινικά, όσοι κρατήσαμε ημερολόγιο στα Λατινικά -ως τον πιο συναρπαστικό τρόπο να κρύβουμε τα εφηβικά μας μυστικά «ες το φανερόν»-, όσοι χάρη στα Λατινικά αγαπήσαμε τη νομική επιστήμη βαθύτερα, σας προτρέπουμε να επιλέξετε το arbitrium boni viri. Είναι η «κρίση του αγαθού ανδρός». Προλάβετε!
[1] «Αναφορά στον Ανδρέα Εμπειρίκο», Οδ. Ελύτης