Τον Σεπτέμβριο του 1972 το Μόναχο φιλοξενούσε τους Αγώνες της 20ης σύγχρονης Ολυμπιάδας. Η προηγούμενη διετία έχει σημαδευθεί από γεγονότα που έχουν βάλει εκ νέου «φωτιά» στην Μέση Ανατολή, με επίκεντρο αυτή την φορά την Ιορδανία. Στον απόηχο εκείνου του πολέμου, θα φουντώσει ένα εξτρεμιστικό κίνημα και μέσα από εκεί το 1971 θα ξεπεταχτεί μια οργάνωση, που θα αποτελέσει μυστικό βραχίονα της παλαιστινιακής Φατάχ. Το όνομά της οργάνωσης ήταν «Μαύρος Σεπτέμβρης» και θα ενεργήσει μια σειρά από τρομοκρατικές επιθέσεις με αποκορύφωμα το χτύπημα στην «καρδιά» των Ολυμπιακών Αγώνων του Μονάχου, όταν μία ημέρα σαν σήμερα θα επιτεθεί στην αποστολή του Ισραήλ και η επιχείρηση, που για ένα 24ωρο καθήλωσε ολόκληρο τον πλανήτη, θα εξελιχθεί σε μακελειό!
Ο τραγικός απολογισμός ήταν εννιά Ισραηλινοί αθλητές, δύο ακόμη μέλη της αποστολής τους και ένας Γερμανός αστυνομικός νεκροί, αλλά και πέντε από τους οκτώ τρομοκράτες, σε μια μαύρη ημέρα, που θα μείνει στην Ιστορία ως «Η σφαγή του Μονάχου» και θα σημαδέψει για πάντα το Ολυμπιακό Κίνημα.
Η εισβολή
Η πρώτη εβδομάδα των Ολυμπιακών Αγώνων έχει κυλήσει ομαλά και το κοινό απολαμβάνει σπουδαίους αθλητές στην καλύτερη στιγμή της καριέρας τους. Ο Μαρκ Σπιτς είναι η αναμφισβήτητη μορφή της διοργάνωσης με τα επτά χρυσά μετάλλια στην κολύμβηση, που συνοδεύονται από ισάριθμα παγκόσμια ρεκόρ, η Όλγα Κόρμπουτ γοητεύει τους πάντες με την χάρη που εκτελεί τις ασκήσεις της στην ενόργανη γυμναστική, ο πυγμάχος Τεόφιλο Στίβενσον και ο αρσιβαρίστας Βασίλι Αλεξέγιεφ «χτίζουν» τον δικό τους θρύλο, ενώ ο Βαλερί Μπορζόφ σπάει την αμερικανική κυριαρχία στους δρόμους ταχύτητας, ο Λάσε Βίρεν αποδεικνύεται ανίκητος στους δρόμους αντοχής και ένας Αφρικανός, ο Άκι Μπούα, «σπάει» τα χρονόμετρα στα χαμηλά εμπόδια. Κι όμως όλα αυτά θα επισκιαστούν τα ξημερώματα της 5ης Σεπτεμβρίου…
Οι Γερμανοί, πράγμα σπάνιο για την ιδιοσυγκρασία τους, δεν έχουν πάρει και πολύ σοβαρά τις προειδοποιήσεις για πιθανό τρομοκρατικό χτύπημα, με αποτέλεσμα τα μέτρα ασφαλείας να είναι χαλαρά. Ειδικά στο Ολυμπιακό Χωριό, η φύλαξη χαρακτηρίζεται «αστεία» από τους ίδιους τους αθλητές, που μπαινοβγαίνουν χωρίς οι φύλακες να ελέγχουν τις διαπιστεύσεις και την ταυτότητά τους.
Στις 4:10 το πρωί, οκτώ Παλαιστίνιοι κουκουλοφόροι, μέλη του «Μαύρου Σεπτέμβρη», διεισδύουν οπλισμένοι στο Ολυμπιακό Χωριό, μπαίνουν στο κτίριο 31, όπου βρίσκεται η αποστολή του Ισραήλ και εισβάλλουν στο διαμέρισμά τους.
Δύο από τα μέλη της αποστολής, που αντιλαμβάνονται τι γίνεται και προσπαθούν να αντιδράσουν, εκτελούνται επί τόπου, άλλοι δύο προλαβαίνουν να διαφύγουν από το μπαλκόνι και εννιά πιάνονται όμηροι.
Μία ώρα μετά την εισβολή, η Αστυνομία ειδοποιείται για την ομηρία των Ισραηλινών και με ένα χαρτί που πετάχτηκε από το μπαλκόνι, ενημερώνεται για το αίτημα των τρομοκρατών, που είναι η άμεση απελευθέρωση 234 Παλαιστινίων από τις ισραηλινές φυλακές και ακόμη δύο από τις γερμανικές φυλακές, με διορία έως τις 9 το πρωί.
Η ομηρία
Μοιραία ξεκινάει μια σειρά διαβουλεύσεων και διαπραγματεύσεων, αλλά το μόνο που πετυχαίνουν είναι η διορία να μετακινηθεί, αρχικά έως τη 1 το μεσημέρι και στη συνέχεια έως τις 5 το απόγευμα. Ακόμη και η πρόταση για ανταλλαγή των ομήρων με ένα μεγάλο χρηματικό ποσό, απορρίφθηκε από τους τρομοκράτες. Τα διεθνή πρακτορεία μεταδίδουν την είδηση παντού και όλος ο πλανήτης καθηλώνεται με αγωνία στους δέκτες της τηλεόρασης.
Ωστόσο, τόσο η ισραηλινή κυβέρνηση όσο και η γερμανική, εμφανίζονται αποφασισμένες να μην υποκύψουν στον εκβιασμό των τρομοκρατών. Γύρω στις 5 το απόγευμα, όταν οι εισβολείς συνειδητοποιούν πως τα αιτήματά τους δεν γίνονται αποδεκτά, απαιτούν αεροπλάνο που θα μεταφέρει τους ίδιους και τους ομήρους στο Κάιρο. Και πάνω σε αυτό στήνεται από τις γερμανικές Αρχές μια επιχείρηση με πολύ πρόχειρο -όπως αποδείχθηκε- σχεδιασμό, που επέφερε μια σειρά από τραγικά λάθη, τα οποία οδήγησαν σε φιάσκο και σε αιματοκύλισμα.
Στην αρχή σχεδιάστηκε έφοδος ειδικών αστυνομικών δυνάμεων στο κτίριο, όμως παράβλεψαν το ότι οι κάμερες των διαφόρων τηλεοπτικών συνεργείων κάλυπταν τα γεγονότα σε ζωντανή μετάδοση κι έτσι οι τρομοκράτες είδαν από την τηλεόραση τις κινήσεις των Γερμανών έξω από το κτίριο και στα γύρω μπαλκόνια.
Η επιχείρηση αυτή σταμάτησε και αποφασίστηκε το νέο επιχειρησιακό πεδίο να είναι το αεροδρόμιο.
Το μακελειό
Στις 10:30 το βράδυ, οι οπλισμένοι τρομοκράτες και οι όμηροι, επιβαίνουν σε δύο ελικόπτερα και φτάνουν στο αεροδρόμιο, όπου έχουν διασκορπιστεί ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις και έχουν ακροβολιστεί ελεύθεροι σκοπευτές. Όμως με το που προσγειώνονται τα ελικόπτερα, οι τρομοκράτες βλέπουν ύποπτες κινήσεις μέσα στο αεροπλάνο, που περίμενε για να τους παραλάβει. Πρόκειται για αστυνομικούς που είχαν πάρει εντολή να κρυφτούν μέσα στο Μπόινγκ 727 και κάποιους άλλους που μεταμφιέστηκαν σε κυβερνήτη και πλήρωμα. Αμέσως τα μέλη του «Μαύρου Σεπτέμβρη» αντιλαμβάνονται ότι έχει στηθεί παγίδα. Και τότε ακριβώς αρχίζει το αιματοκύλισμα.
Στις πρώτες ανταλλαγές πυροβολισμών σκοτώνονται δύο τρομοκράτες κι ένας αστυνομικός. Οι ενισχύσεις της Αστυνομίας καθυστερούν να αναπτυχθούν κι έτσι βρίσκουν την ευκαιρία τα μέλη του «Μαύρου Σεπτέμβρη» να «ταμπουρωθούν». Ο αιφνιδιασμός, που είχαν στήσει οι γερμανικές Αρχές, έχει αποτύχει παταγωδώς.
Όταν πλέον καταφτάνουν τα θωρακισμένα οχήματα της Αστυνομίας και οι τρομοκράτες καταλαβαίνουν πως όλα θα τελειώσουν, επιχειρούν να δώσουν αυτοί το τέλος της δικής τους επιλογής. Ο ένας ορμάει στο πρώτο ελικόπτερο και γαζώνει τους τέσσερις ομήρους και αμέσως μετά πετά μια χειροβομβίδα στο εσωτερικό του. Ο άλλος μπαίνει στο δεύτερο ελικόπτερο και εκτελεί τους υπόλοιπους πέντε Ισραηλινούς. Από την δική της μεριά η Αστυνομία απαντάει με καταιγισμό πυρών, σκοτώνει τρεις τρομοκράτες και συλλαμβάνει τους άλλους τρεις. Κάπου εκεί το μακελειό έφτασε στο τραγικό τέλος του, με 17 νεκρούς συνολικά και η μέρα αυτή θα περάσει στην ιστορία ως «Η σφαγή του Μονάχου».
Η συνέχεια
Παρά το σοκ που προκάλεσε αυτή η «σφαγή» και το πένθος στο οποίο βυθίστηκε η παγκόσμια αθλητική κοινότητα, η ΔΟΕ αποφάσισε να συνεχιστούν κανονικά οι Αγώνες, γεγονός που επέφερε πολλά αρνητικά σχόλια και διεθνείς αντιδράσεις.
Σε λιγότερο από δύο μήνες, ένα νέο «χτύπημα» ανάγκασε τις γερμανικές Αρχές να οδηγηθούν στην απελευθέρωση των τριών τρομοκρατών. Μέλη του «Μαύρου Σεπτέμβρη» κατάφεραν να κάνουν αεροπειρατεία σε αεροσκάφος της Λουφτχάνσα και απείλησαν να το τινάξουν στο αέρα μαζί με τους επιβάτες, αν δεν ελευθερώνονταν οι συλληφθέντες του Μονάχου. Η γερμανική κυβέρνηση βρέθηκε σε αδιέξοδο και με τον χρόνο να πιέζει ασφυκτικά, αποδέχθηκε το αίτημά τους.
Όμως αρκετό καιρό αργότερα, οι δύο από τους τρεις θα δολοφονηθούν από αγνώστους, όπως και κάποια ηγετικά στελέχη του «Μαύρου Σεπτέμβρη», που φέρονται να σχεδίασαν το τρομοκρατικό χτύπημα στο Ολυμπιακό Χωριό. Αυτό που διαδόθηκε τότε ήταν πως το Ισραήλ οργάνωσε επιχείρηση με την ονομασία «Οργή του Θεού», με στελέχη των μυστικών υπηρεσιών της και με αποστολή να βρεθούν οι ένοχοι και να εκλείψει η δράση του «Μαύρου Σεπτέμβρη». Ακριβώς αυτό υποστήριξε με λεπτομέρειες και ο Τζορτζ Τζόνας στο βιβλίο του «Vengeance: The True Story of an Israeli Counter-Terrorist Team» (το οποίο μάλιστα γύρισε ταινία ο Στίβεν Σπίλμπεργκ το 2005), ωστόσο από την πρώτη στιγμή η ισραηλινή κυβέρνηση διέψευσε κατηγορηματικά αυτή την φημολογία και ουδέποτε αναγνώρισε ή παραδέχθηκε κάποια εμπλοκή σε σχετική μυστική επιχείρηση.
Και μια… λεπτομέρεια. Στον απόηχο του τρομοκρατικού χτυπήματος στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Μονάχου, έγινε αργότερα γνωστό πως πριν την έναρξη της διοργάνωσης και για λόγους Ασφαλείας, είχε παραδοθεί στους διοργανωτές μια έκθεση ενός Τζορτζ Σίμπερ, με 26 πιθανά σενάρια τρομοκρατίας, που θα έπρεπε να προβλεφθούν, να μελετηθούν και να εκπονηθούν αντίστοιχα σχέδια αντιμετώπισης. Οι διοργανωτές δεν έδωσαν και ιδιαίτερη σημασία, καθώς η αμετάκλητη θέση τους ήταν πως οι Αγώνες δεν θα έπρεπε να χαρακτηριστούν από την έντονη αστυνομική παρουσία. Το «πιθανό σενάριο νο 21» αυτής της έκθεσης, προέβλεπε εισβολή ενόπλων στο Ολυμπιακό Χωριό, με στόχο τα μέλη της αποστολής του Ισραήλ!
