Αφορμή για την σημερινή λέξη πήραμε από την ανακοίνωση στις εφημερίδες ότι κάποιοι πλαστογράφησαν την υπογραφή της ιατρού σε μια από τις γνωματεύσεις που χρησιμοποιήθηκαν με σκοπό την αποφυλάκιση του Αριστείδη Φλώρου. Και παρόλο που τέτοιες ειδήσεις μας γεμίζουν οργή, εμείς εδώ θα πλαστολεξιλογήσουμε.
Γράφει η Σοφία Μουρούτη Γεωργάνα
Πλαστός είναι ο ψεύτικος, ο κίβδηλος και το επίθετο παράγεται από το ρήμα πλάσσ-ω ή πλάττ-ω, που σημαίνει διαμορφώνω, δημιουργώ, δουλεύω ένα υλικό που έχω. Στο θέμα του ρήματος πλάσσ– ή πλάττ –προσθέσαμε την παραγωγική κατάληξη -τος, που δηλώνει αυτόν που μπορεί να…
Πλαστός, λοιπόν, όποιος μπορεί να πλασθεί, να διαμορφωθεί, να γίνει. Και γιατί αυτό; Γιατί η πρώτη σημασία του λεκτικού τύπου ήταν ο πλασμένος σε καλούπι.
Πρώτος την χρησιμοποιεί ο επικός ποιητής Ησίοδος, στην Θεογονία του, τον 8ο αιώνα π. Χ. Στο μοναδικής αξίας ποίημα των 1022 στίχων παρουσιάζει το πώς γεννήθηκαν οι Θεοί. Και προκειμένου για την Ήρα, την ονομάζει Διός πλαστήν γυναῖκα, σύζυγο του Δία, φτιαγμένη σύμφωνα με ένα πρότυπο. Από την πρώτη έννοια της επί μέτρω κατασκευής, έφτασε να εκφράζει καθετί που γίνεται, ενώ μιμείται κάτι άλλο, άρα είναι όχι γνήσιο, ψευδές.
Ο επικός ποιητής Ησίοδος που πρώτος χρησιμοποίησε την λέξη στην Θεογονία του.
Η φωτογραφία προέρχεται από τον παρακάτω ιστότοπο. http://www.messiniaki-mani.gr/images/history/meli/is2.jpg
Στο παρελθόν είχαμε δει να καταθέτουν πλαστά πτυχία ως γνήσια. Για να αποδείξουν τη γνησιότητά τους, είχαν προσκομίσει και πλαστα έγγραφα, πλαστογραφήματα, που σίγουρα περιείχαν και αυτά πλαστές υπογραφές, πλαστογραφίες. Κι όταν τα κατέθεσαν, θα είπαν ασφαλώς ένα σωρό πλαστές ιστορίες, πλαστουργήματα, μυθεύματα.
Υπάρχουν και πλαστές διαθήκες, που απαιτούν πλαστοπροσωπία, γιατί εκείνοι που τις συνέταξαν παρουσιάστηκαν με στοιχεία άλλων. Ίσως εμφανίσθηκαν πλαστεπώνυμοι, με επίθετα που δεν ήταν τα δικά τους.
Εκτός από τα πλαστά πτυχία υπάρχουν και τα πλαστά χαμόγελα, τα προσποιητά, που επιδιώκουν να προκαλέσουν πλαστές εντυπώσεις.
Τι θα έλεγε για όλα αυτά, ο Πλαστουργός μας, Πλάστης και Δημιουργός μας; Επειδή δεν μπορεί να μάς κυνηγήσει με τον πλάστη, ίσως μάς εμπνεύσει με τα αντώνυμα του λήμματος: γνήσιος, αυθεντικός, νομότυπος, αληθινός, πραγματικός, αντικειμενικός, ειλικρινής, ανεπιτήδευτος.
*Η Σοφία Μουρούτη – Γεωργάνα είναι φιλόλογος και διδάσκει στο Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδας
