Εισαγγελέας της Σαουδικής Αραβίας ζήτησε να επιβληθεί η θανατική ποινή σε πέντε πρόσωπα από την Ανατολική Επαρχία του σουνιτικού βασιλείου, υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που έχουν προσαχθεί ενώπιον ενός ειδικού δικαστηρίου για υποθέσεις τρομοκρατίας, το οποίο περιβάλλεται από άκρα μυστικότητα, κατήγγειλαν μη κυβερνητικές οργανώσεις, συμπεριλαμβανομένου του αμερικανικού Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Human Rights Watch, HRW).
Ανάμεσα σε αυτά τα πέντε πρόσωπα είναι η σιίτισα Ίσρα αλ Γομγάμ, η πρώτη γυναίκα — σύμφωνα με σαουδάραβες ακτιβιστές — που κινδυνεύει να της επιβληθεί η θανατική ποινή εξαιτίας των πρωτοβουλιών της για την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο βασίλειο. Τη βαρύνουν κατηγορίες όπως η υποκίνηση διαδηλώσεων και η ηθική υποστήριξη προς ταραξίες.
«Κάθε εκτέλεση είναι φρικιαστική, αλλά το να ζητείται (να επιβληθεί) η θανατική ποινή σε ακτιβιστές και ακτιβίστριες όπως είναι η Ίσρα αλ Γομγάμ, η οποία δεν κατηγορείται καν για βίαιη συμπεριφορά, είναι τερατώδες», τόνισε η Σάρα Λία Ουίτσον, επικεφαλής της διεύθυνσης της HRW για τη Μέση Ανατολή, σε μια ανακοίνωση της ΜΚΟ που δόθηκε στη δημοσιότητα σήμερα.
Η ALQST, μια οργάνωση υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Σαουδική Αραβία που εδρεύει στο Λονδίνο (σ.σ. έλκει το όνομά της από έναν όρο του Κορανίου που μεταφράζεται «δικαιοσύνη»), αναφέρθηκε στην υπόθεση της Γομγάμ νωρίτερα αυτή την εβδομάδα.
Η γραμματεία τύπου και επικοινωνίας της κυβέρνησης της Σαουδικής Αραβίας δεν απάντησε αμέσως όταν το πρακτορείο ειδήσεων Ρόιτερς της ζήτησε να σχολιάσει τις πληροφορίες αυτές.
Σύμφωνα με ακτιβιστές, η δίκη βρίσκεται σε εξέλιξη και οι αναρτήσεις σε ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης κατά τις οποίες οι πέντε κατηγορούμενοι έχουν ήδη εκτελεστεί δεν ευσταθούν.
Η Σαουδική Αραβία, απόλυτη μοναρχία όπου οι δημόσιες διαμαρτυρίες, οι διαδηλώσεις και τα πολιτικά κόμματα είναι εκτός νόμου, ανήγγειλε τα τελευταία χρόνια κοινωνικές και οικονομικές μεταρρυθμίσεις, αφότου ο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν έγινε πρίγκιπας διάδοχος αποκτώντας τεράστια δύναμη. Όμως οι αναγγελίες για μεταρρυθμίσεις συνοδεύτηκαν από μια εκστρατεία πάταξης κάθε διαφωνίας, με δεκάδες ιερωμένους, διανοούμενους και ακτιβιστές να συλλαμβάνονται πέρυσι, ανάμεσά τους γυναίκες που συμμετείχαν σε μια εκστρατεία υπέρ του δικαιώματος των γυναικών να οδηγούν στη βαθιά συντηρητική χώρα.
Εξάλλου, η ομαδική σύλληψη μελών της βασιλικής οικογένειας, υπουργών και επιχειρηματιών τον περασμένο Νοέμβριο με κατηγορίες για διαφθορά προκάλεσαν σοκ στο βασίλειο και άφησαν άναυδους συμμάχους του Ριάντ, όπως και ξένους επενδυτές. Οι περισσότεροι από τους συλληφθέντες αφέθηκαν έκτοτε ελεύθεροι, αφού έκλεισαν συμφωνίες για την καταβολή χρηματικών ποσών — στις περισσότερες περιπτώσεις το ύψος τους δεν έγινε γνωστό — με την κυβέρνηση.
Η Γομγάμ είναι γνωστή σιίτισα ακτιβίστρια, η οποία κατέγραφε τις μαζικές διαδηλώσεις στην Ανατολική Επαρχία, αρχής γενομένης το 2011. Συνελήφθη στο σπίτι της τον Δεκέμβριο του 2015 μαζί με τον σύζυγό της.
Τα περισσότερα μέλη της σιιτικής μειονότητας της Σαουδικής Αραβίας ζουν στην πετρελαιοπαραγωγική Ανατολική Επαρχία. Πολλοί μειονοτικοί καταγγέλλουν ότι τους απαγορεύεται να θρησκεύονται δημόσια ή ότι αντιμετωπίζουν παρεμβάσεις από τις σουνιτικές αρχές, καθώς και το ότι και δεν τους προσφέρονται ευκαιρίες ως προς την απασχόληση ή τη μόρφωση. Το Ριάντ αρνείται αυτές τις κατηγορίες.
Οι αρχές της Σαουδικής Αραβίας έχουν στο παρελθόν εκτελέσει σιίτες ακτιβιστές με κατηγορίες που οργανώσεις υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων χαρακτήρισαν πολιτικές, ή κατασκευασμένες. Οι αρχές εγγράφουν τις διαδηλώσεις των σιιτών στο πλαίσιο των εντάσεων με το Ιράν, τη σιιτική Ισλαμική Δημοκρατία που αποτελεί τον μεγάλο αντίπαλο του βασιλείου της Σαουδικής Αραβίας στον αγώνα για επιρροή στη Μέση Ανατολή. Το Ριάντ κατηγορεί την Τεχεράνη ότι προσπαθεί να υποκινήσει αναταραχή.
Οι υπηρεσίες ασφαλείας εξάλλου έχουν διεξαγάγει επανειλημμένα επιχειρήσεις εναντίον ενόπλων σιιτών στην Ανατολική Επαρχία, όπου καταγράφονται βίαια επεισόδια και σποραδικές επιθέσεις εδώ και χρόνια.
