Η κυβέρνηση, οδεύοντας σιγά- σιγά προς τις εκλογές, ανασύρει και πάλι από το πρωθυπουργικό συρτάρι το τελευταίο και μοναδικό πολιτικό χαρτί που της έχει απομείνει: αυτό του διχασμού. Το αφήγημα για την «καθαρή έξοδο» που είναι έτοιμο από καιρό να «σερβιριστεί» στο κομματικό κοινό και ακροατήριο δεν πείθει πλέον ούτε τους ίδιους τους ευφάνταστους εμπνευστές του, πολλώ δε μάλλον τις αγορές.
Του τρύφωνα Μουζακιώτη
Οι ινστρούχτορες του Μαξίμου, γνωρίζουν πολύ καλά, ότι δεν μπορούν να επιδείξουν καμία επιτυχία ούτε να επικαλεστούν κάποιο επίτευγμα. Βρίσκονται σε αποδρομή και στο μόνο που μπορούν να επενδύσουν είναι η εφεύρεση ενός βολικού αφηγήματος, κατάλληλου για τέτοιες περιπτώσεις πλήρους αποτυχίας.
Η συνταγή είναι απλή και δοκιμασμένη. Τη συναντά κανείς συχνά στην πολιτική ιστορία και δεν είναι άλλη από εκείνη της «σύγκρουσης» και των μανιχαϊστικών διλημμάτων, πασπαλισμένων με αριστερίστικα ψιμύθια στη συγκεκριμένη περίπτωση, προκειμένου να είναι πιο ελκυστικά στο ακροατήριο που απευθύνονται.
Προς αυτήν την κατεύθυνση, ο μηχανισμός της προπαγάνδας, εργαλειοποιεί και τον (έμφυτο σε πολλές περιπτώσεις) χυδαίο λόγο στελεχών του, προκειμένου να διεγείρει τα πιο χαμηλά ένστικτα και να προετοιμάσει την «αρένα» στην οποία έχει επιλέξει να δώσει την πολιτική μάχη: αυτή, της σκανδαλολογίας, των προσωπικών επιθέσεων και του κυνισμού.
Δημιουργεί φανταστικούς κόσμους, στους οποίους κατατάσσει εαυτόν και αντιπάλους. Πρεσβεύει την αναπόφευκτη και μοιραία σύγκρουση των κόσμων αυτών, καλώντας τους ψηφοφόρους να επιλέξουν στρατόπεδο «προ της τελικής κρίσης». Εν ολίγοις, μετατρέπει πολιτικές – ιδεολογικές μάχες οι οποίες θα έπρεπε να δίνονται με γνώμονα τον ορθό λόγο σε δογματικές με μεταφυσικές προεκτάσεις, οι οποίες εν πάση περιπτώσει δεν αντέχουν σε καμία ορθολογική προσέγγιση και κριτική.
Το αφήγημα της «σύγκρουσης διαφορετικών κόσμων», αποτελεί ακριβώς μέρος αυτού του επικοινωνιακού παιχνιδιού της κυβέρνησης και του μηχανισμού προπαγάνδας που έχει στήσει. Μια προπαγάνδα, την οποία παρακολουθήσαμε να ξετυλίγεται εν μέρει και στην πρόσφατη τραγωδία στο Μάτι. Την ώρα που άνθρωποι έχαναν τη ζωή τους από τις φωτιές, η κυβέρνηση αντί να μεριμνήσει για την διάσωσή τους, εξαπέλυε επιθέσεις σε τηλεοπτικούς σταθμούς, εξυφαίνοντας σενάρια «αποσταθεροποίησης» και «ασύμμετρων απειλών».
Κάπως έτσι άλλωστε αντέδρασε και το καταρρέον σοβιετικό καθεστώς στην καταστροφή του Τσέρνομπιλ, το οποίο την ώρα της καταστροφής αντί να φροντίσει για την ενημέρωση και την ασφάλεια των πολιτών, επιδόθηκε στην προπαγάνδα, κάνοντας λόγο για «προσχεδιασμένη και καλά ενορχηστρωμένη εκστρατεία από ξένα μέσα ενημέρωσης, που είχε στόχο την ασφάλεια και την σταθερότητα στο εσωτερικό».
Σημαντικό κομμάτι, της προπαγάνδας ενός αποτυχημένους καθεστώτος ή κυβέρνησης (με καθεστωτικές αντιλήψεις ή τάσεις) είναι και η προσπάθεια δημιουργίας «μαρτύρων» οι οποίοι θα πρέπει να προέρχονται από το «στρατόπεδο» το οποίο εκπροσωπεί.
Η μαρτυρολαγνεία αυτή δεν ενδιαφέρεται στα αλήθεια, αν υπάρχουν πραγματικοί μάρτυρες και νεκροί. Αρκείται στην «κατασκευή τους» προκειμένου να προωθήσουν το αφήγημα της «σύγκρουσης» και να εμπεδώσουν τον διχασμό. Αρκεί να θυμηθούμε το μνημείο «πεσόντων» της ΕΡΤ.
Πέραν της απίστευτης γελοιότητας της επιγραφής και του ρητού που φέρει σε ακατάληπτη γλώσσα (μόνον οι οπαδοί του Σώρρα μπορούν να την αποκρυπτογραφήσουν, αφού είναι και οι εμπνευστές της), το εν λόγω μνημείο επιχειρεί ακριβώς αυτό, να δημιουργήσει δηλαδή «μάρτυρες» οι οποίοι έπεσαν από τους «αντιπάλους».
Όλα τα παραπάνω αποτελούν σημάδια ότι η κυβέρνηση ελλείψει μετρήσιμων επιτυχιών και επιτευγμάτων, έχει ανάγκη από ένα αφήγημα το οποίο να περιλαμβάνει τη σύγκρουση, τον διχασμό και τη μαρτυρολαγνεία.
Όσο περισσότερο δικαιωμένη νιώθει μια κυβέρνηση για το έργο της, τόσο περισσότερο επικαλείται τα πεπραγμένα της και το όραμα της. Στην αντίθετη περίπτωση, πρέπει για λόγους αυτοσυντήρησης και ελλείψει επιτευγμάτων να καλλιεργεί διαχωριστικές γραμμές, να ανασύρει πάθη και μίση του παρελθόντος, να κατασκευάζει «μάρτυρες» και να συντηρεί θεωρίες συνωμοσίας.
Η κυβέρνηση απέτυχε και αποδείχτηκε επικίνδυνη. Το αποτυχημένο και επικίνδυνο αφήγημα της, το επιβεβαιώνει, χωρίς καμία αμφιβολία.
- Ο Τρύφων Μουζακιώτης είναι πολιτικός επιστήμονας
