Η εβδομάδα που πέρασε ήταν εξαιρετικά ενδιαφέρουσα για το σκληρό και πολύπλοκο γεωστρατηγικό παιχνίδι, στην ευρύτερη περιοχή μας. Τα γεγονότα γύρω από την Τουρκία και την κόντρα της με τις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά και οι εξελίξεις στις σχέσεις της Ρωσίας με την Ελλάδα, βρίσκονται στην κορυφή της λίστας των σημαντικών αυτών εξελίξεων.
Του Δημήτρη Γ. Απόκη*
Τα γεγονότα σε αυτά τα δύο βαρύνουσας σημασίας μέτωπα, δείχνουν την πραγματικά τραγική κατάσταση στην οποία έχει οδηγηθεί η ελληνική εξωτερική πολιτική στην παρούσα φάση, αλλά και το πόσο πραγματικά ρηχή είναι η ανάλυση στο εσωτερικό της χώρας αναφορικά με τις κοσμογονικές εξελίξεις στην περιοχή μας και όχι μόνο. Στο κάδρο της προχειρότητας μπαίνει και ο Σουλτάνος της Τουρκίας, Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος φαίνεται να υπερεκτιμά το μπόι του, και παίζει με τη φωτιά.
Όντας άτομο παλιάς κοπής, θα ήθελα να παραθέσω τους στίχους ενός παλιού ρεμπέτικου που είναι από τα αγαπημένα μου και τραγουδούσε ο αείμνηστος Σερ του ελληνικού, Γρηγόρης Μπιθικώτσης. Ο λόγος της παράθεσης αυτών των στοίχων από το τραγούδι, “Της Γειτονιάς ο Κόκορας”, θα γίνει κατανοητός στη ροή του άρθρου μου.
Λέει λοιπόν το παλιό ρεμπέτικο άσμα,“της γειτονιάς ο κόκορας περνιότανε για μάγκας μα τώρα τον κατάλαβαν, πως ήταν ματσαράγκας. Γιατί τα έκανε όλα ρόιδο και αποδείχθηκε κορόιδο. Ενόμιζε πως ήτανε Σουλτάνος με χαρέμι, την κάθε κότα ήθελε μπροστά του να τον τρέμει. Και στις γειτονιές γυρνούσε και με πόζα κελαηδούσε. Και μια μικρή που ήτανε στο έρωτα δασκάλα αφού τρελά τον μάδησε τον άφησε μπουκάλα. Τώρα του έφυγε η μαγκιά του και του πέσανε τα φτερά του.”
Αυτό λοιπόν το σύντομο αλλά πολύ σοφό τραγούδι, εάν καθίσει κανείς να το σκεφτεί, μέσα από τους στίχους περιγράφει με γλαφυρό τρόπο την κατάσταση που επικράτησε και επικρατεί εδώ και καιρό σε Άγκυρα και Αθήνα. Ο Σουλτάνος Ερντογάν και η κυβέρνησή του στο θέμα της κόντρας με την Ουάσιγκτον, νομίζει πως είναι κόκορας και τον παίρνει να κάνει τον μάγκα. Δυστυχώς για αυτόν, σε αντίθεση με τον προηγούμενο Πρόεδρο των ΗΠΑ, που του έπιανε το μαγουλάκι σε φωτογραφία από συνάντησή τους στο περιθώριο διεθνούς συνάντησης, ο σημερινός Πρόεδρος, είναι πολύ πιο περπατημένος στην πιάτσα, καθότι οικοδόμος από το Κουήνς της Νέας Υόρκης, και δεν έχει κανένα πρόβλημα να τραβήξει χαρτί στην μπλόφα του τσάμπα μάγκα Ερντογάν, και να το πάει στα άκρα.
Επίσης, μπορεί ο Ερντογάν να νομίζει ότι η πρόσκαιρη ερωμένη του, ο Βλαδίμηρος της Μόσχας, είναι το γερό χαρτί στην παρτίδα, μόνο που τα ιστορικά γεγονότα, αποδεικνύουν, ότι είναι η στον έρωτα δασκάλα που αφού τρελά τον μάδησε τον άφησε μπουκάλα. Ο Πούτιν, το διασκεδάζει αφάνταστα το μαλλιοτράβηγμα του Ερντογάν, με την Ουάσιγκτον, και τσιμπάει στο μεσοδιάστημα και κάτι ψηλά. Όσοι όμως κάνουν πραγματικά σοβαρή ανάλυση και δεν ακολουθούν απλώς τους τίτλους της ημέρας, γνωρίζουν, ότι στο τέλος θα τα βρει με τον Τράμπ, και ο μόνος μαδημένος θα είναι ο Ταγίπ, που είναι καταδικασμένος να του φύγει η τσάμπα μαγκιά του και να του πέσουν και τα φτερά του.
Εάν πραγματικά ο Σουλτάνος, πιστεύει ότι η Ρωσία θα γίνει μπίλιες με την Ουάσιγκτον, για τα μάτια της Άγκυρας, πλανάται, πλάνη, οικτρά. Ούτε το περιστασιακό φλερτ με το Ιράν, θα του βγει σε καλό. Η πλειοψηφία των Αραβικών χωρών θα βρεθεί απέναντί του, και το Ισραήλ τον περιμένει στη γωνία.
Παρόλα αυτά, πριν περάσω στον άλλο ματσαράγκα που περνιότανε για μάγκας, ορισμένες χρήσιμες για τα παρακάτω επισημάνσεις. Η Τουρκία είναι πολύ μεγάλο και γωνία μαγαζί. Έχει πλουτοπαραγωγικές πηγές, νεαρό πληθυσμό, και βιομηχανία. Η οικονομία της είναι σε κακό χάλι, αλλά το ποσοστό εξωτερικού και εσωτερικού χρέους είναι σχεδόν μοιρασμένο. Δεν έχει δυσθεώρητο εξωτερικό χρέος σαν κάποιους γείτονές της ονόματα να μη λέμε. Ας τα κρατήσουμε, λοιπόν αυτά, για τα παρακάτω.
Ερχόμενοι στην Αθήνα κα τους εδώ κυβερνώντες, το τελευταίο διάστημα, παίζεται ένα ερασιτεχνικό και εξόχως επικίνδυνο, υπό οποιοδήποτε διπλωματικό στάνταρ, παιχνίδι με τη Ρωσία, που ξεπερνά τα όρια του τραγικού. Μπορεί στην ουσία του πράγματος, η Ελλάδα να έχει δίκιο. Ο τρόπος που επέλεξε να το διεκδικήσει είναι τραγικός και επικίνδυνος.
Σε μια στιγμή μάλιστα που ο Σουλτάνος της Άγκυρας, πιέζεται σθεναρά, και η Μόσχα, για τους δικούς της λόγους, του κάνει τα γλυκά μάτια, οι κυβερνώντες στην Αθήνα παίζουν με τη φωτιά, και όπως απέδειξε η πρόσφατη εθνική τραγωδία δεν είναι καθόλου ικανοί για κάτι τέτοιο. Επίσης, τα ιστορικά γεγονότα έχουν αποδείξει ότι εάν πάρει φωτιά το πράγμα, κανείς δεν θα βάλει πλάτη, παρά μόνο κατόπιν εορτής και όταν η ζημιά θα είναι ανεπανόρθωτη. Αυτά περί συνόρων Ευρώπης, ΝΑΤΟ, οι σχέσεις με την Ουάσιγκτον είναι οι καλύτερες από ποτέ, είναι όμορφα για happy hour με μπύρες, αλλά για σοβαρή εξωτερική πολιτική είναι αστεία.
Ας κατανοήσουν λοιπόν κάποια κοκόρια στην Αθήνα, που περνούν τους εαυτούς τους για μάγκες, αλλά στην ουσία όπως λέει και το σοφό άσμα, είναι ματσαράγκες, ότι δεν είναι η στιγμή για άνευ ουσίας κοκορομαχίες και τσάμπα μαγκιές. Όταν παίζεις με τα σπίρτα, παίρνει ξαφνικά φωτιά και μετά τρέχεις και δεν φτάνεις.
Όσο για τους αναλυτές των σλόγκαν, που έχουν μπει σε ένα διαγωνισμό για το ποιος θα κάνει την πιο εντυπωσιακή κηδεία της Τουρκίας, καλό θα είναι να προσγειωθούν στην πραγματικότητα. Οι επισημάνσεις που έκανα πιο πάνω θα τους φανούν χρήσιμες.
Θεμιτό και κατανοητό να χαιρόμαστε με τις ανοησίες του Ερντογάν και την κόντρα του με την Ουάσιγκτον, εάν είχαμε τη στοιχειώδη σοβαρότητα να αποκομίσουμε κάτι από αυτή. Να πανηγυρίζεις όμως, για την κατάρρευση της τουρκικής οικονομίας, τη στιγμή που δεν παράγεις τίποτα, η βιομηχανία σου είναι ανύπαρκτη, ο πληθυσμός σου υπέργηρος, έχει διαλύσει τη χώρα και κατάφερες να χρωστάς και της Μιχαλούς για τα επόμενα 60 χρόνια, ξεπερνά τα όρια της ανοησίας.
Και τι έχεις να κερδίσεις εσύ από την Ουάσιγκτον, την ώρα που μαστιγώνει τον Ερντογάν. Ποιο είναι το στρατηγικό σου αφήγημα με το οποίο θα πας στην αμερικανική πρωτεύουσα; Η ψήφος στο πλευρό του Ερντογάν και εναντίον των ΗΠΑ και του Ισραήλ, για την Ιερουσαλήμ, στα Ηνωμένα Έθνη ή ο αγρότης πολυτελείας, κατά συρροή δολοφόνος και τρομοκράτης Κουφοντίνας;
Και αντί να έχεις μια σοβαρή ουσιαστική συζήτηση στο εσωτερικό σου, για τη διαμόρφωση μιας σοβαρής και ρεαλιστικής στρατηγικής αυτές τις κρίσιμες ώρες ξεκατινιάζεσαι για το εάν ανήκουμε στη Δύση.
Ας σοβαρευτούμε λοιπόν πριν μπούμε σε περιπέτειες της οποίας η τραγική κατάσταση στην οποία κάποιοι έχουν οδηγήσει τη χώρα δεν δύναται να αντιμετωπίσει.
Και στις δύο πλευρές του Αιγαίου, έχουμε κοκόρια που περνούν τους εαυτούς τους για μάγκες, αλλά και οι πέτρες έχουν πάρει χαμπάρι ότι είναι ματσαράγκες.
*Ο Δημήτρης Απόκης, είναι Διεθνολόγος και Δημοσιογράφος, Απόφοιτος του The Paul H. Nitze, School of Advanced International Studies, The Johns Hopkins University, μέλος του The International Institute of Strategic Studies, και διετέλεσε επί σειρά ετών διαπιστευμένος ανταποκριτής στο Λευκό Οίκο, το Στέητ Ντιπάρτμεντ, και το Πεντάγωνο, στην Ουάσιγκτον.
