Η συζήτηση δε λέει να κοπάσει. Δε θα μπορούσε άλλωστε. Ο τεράστιος αριθμός νεκρών για μια χώρα μικρή μα και προηγμένη, η εγγύτητα στην πρωτεύουσα, εκεί όπου κατοικεί σχεδόν ο μισός πληθυσμός και εδρεύει η κεφαλή της κρατικής μηχανής, και η γνώση ότι οι δυνατοί άνεμοι δεν αποτελούν ασυνήθιστη θεομηνία οδηγούν στο να φαίνεται η ολέθρια πυρκαγιά ακόμη και τώρα αδιανόητη.
Του Φάνη Ουγγρίνη*
Το γεγονός τούτο θα σημαδέψει για καιρό τον ψυχισμό μας, επειδή ακριβώς δεν έπρεπε να συμβεί. Στο Μάτι γκρεμίστηκε η ήδη κλονισμένη πίστη των πολιτών στην ικανότητα της κρατικής μηχανής να επιτελέσει το πιο στοιχειώδες καθήκον της: την προστασία μας.
Στον αυτονόητο αναβρασμό η κυβέρνηση απάντησε χυδαία, σα κακομαθημένα που τους χάλασαν οι διακοπές και οι φιέστες στο Καστελόριζο. Πρώτα ζήσαμε την live “επιχειρησιακή σύσκεψη”, ύστερα το αντιδημοκρατικό μποϊκοτάζ στον Σκάι, μετά προσπάθησαν να κουκουλώσουν τον αριθμό νεκρών και αγνοουμένων, και κατόπιν άρχισαν να λοιδορούν τα θύματα, επιρρίπτοντας τους την αποκλειστική ευθύνη για πασίγνωστες κακοδαιμονίες, που όμως ποτέ δεν είχαν κοστίσει τόσο βαριά. Όταν δε είδαν ότι ερέθισαν ακόμη περισσότερο την κοινή γνώμη υποτίμησαν και τη νοημοσύνη της, υιοθετώντας ανερυθρίαστα μια πιο συνεσταλμένη προσέγγιση, κι αποδεχόμενοι μια ανούσια “πολιτική ευθύνη”. Από κει και πέρα χάθηκε η μπάλα. Ο δια στόματος Βερναρδάκη εξωφρενικός ισχυρισμός ότι ο Τσίπρας θα πρέπει να τύχει ευνοϊκότερης αντιμετώπισης επειδή είναι μόνο… 44 ετών ακολουθήθηκε από μια νέα παράσταση, με τη συμμετοχή δύο διακεκριμένων επιστημόνων αυτή τη φορά• η αίτηση του Τσίπρα προς τους Ζερεφό και Λέκκα για ένα μνημόνιο ενημέρωσης περί την κλιματική αλλαγή μάλλον ενίσχυσε την θέση του υπουργού του πως ο πολιτικός του προϊστάμενος είναι άτομο μειωμένης ευθύνης. Η προσπάθεια αλλαγής ατζέντας μέσω της χαριστικής μεταγωγής Κουφοντίνα κατέρρευσε σε λίγες ώρες, με την -μάλλον απροσδόκητη σ’αυτή τη φάση- παραίτηση Τόσκα. Οι Σαββατιάτικες πρωτάκουστες χοντροκοπιές των Δούρου, Πολάκη και Σπίρτζη εκμηδένισαν τις κυβερνητικές προσπάθειες απόσεισης ευθυνών.
Ναι, είναι δικές τους οι ευθύνες γι αυτή την τραγωδία, άσχετα με όσα αστεία ισχυρίζονται τα τρολ και οι πληρωμένες πένες. Γνώριζαν τα προβλήματα της διαχείρισης του κράτους, συμμετείχαν άμεσα και έμμεσα στην διοίκηση του σε όλη την Μεταπολίτευση μέσω των ΟΤΑ και ποικίλων ΝΠΔΔ, ως μέλη επιτροπών της Βουλής και κυβερνήσεων του παρελθόντος, και φυσικά μέσω του ακτιβισμού τους. Άλλωστε οι Κουρουμπλής και Βούτσης είχαν οι ίδιοι ασκήσει την εξουσία τους για αναστολή των κατεδαφίσεων. Γνώριζαν οι κυβερνώντες τους τρόπους έστω πρόχειρης αντιμετώπισης των χρόνιων παθήσεων, ώστε η χώρα να πορεύεται με αξιοπρεπή ασφάλεια, παρά τις αντιξοότητες που προκάλεσαν οι υποχρεωτικές μνημονιακές μεταρρυθμίσεις. Παρά όμως όσα γνώριζαν, προτίμησαν την αυταπάτη ότι όλα θα πάνε πρίμα επειδή αυτή είναι η θέλησή τους. Ο… φοιτητικός βολονταρισμός τους ήταν και πάλι η πηγή της σιγουριάς τους πως θα μπορέσουν να επικεντρωθούν στον πολιτικαντισμό αντί στην κουραστική ρουτίνα της διακυβέρνησης. Έκαναν λοιπόν άνω κάτω τις επετηρίδες των σωμάτων ασφαλείας, κατέστησαν ακόμη πιο χαώδες το πλαίσιο λήψης αποφάσεων, περιέπλεξαν περαιτέρω τη διαδικασία απόδοσης ευθυνών, άφησαν θέσεις ευθύνης κενές για χάρη μετακλητών, παράτησαν χωρίς επαρκή συντήρηση τον πεπαλαιωμένο εξοπλισμό πολιτικής προστασίας, αδιαφόρησαν για παραληφθέντα σύγχρονα συστήματα επιτήρησης και ελέγχου, όπως η Ψηφιακή Υπηρεσία Ειδοποίησης και Αντιμετώπισης Πυρκαγιάς και τα drones της ΕΛΑΣ. Με άλλα λόγια, τα έκαναν σαλάτα (για να το πω ευγενικά).
Παρά τον πρωτοφανή κυνισμό και την αναισθησία της ομάδας του Μαξίμου, η τραγωδία δε θα ξεχαστεί τους επόμενους μήνες και χρόνια, όταν όσοι χτυπήθηκαν θα προσπαθούν να μαζέψουν τα κομμάτια τους. Ήταν ιδιαίτερα μεγάλο το αποτύπωμά της, ώστε εκτός των άμεσων θυμάτων της να έχει επηρεάσει έμμεσα και αμέτρητες χιλιάδες συγγενείς και φίλους τους. Τα ανακοινωθέντα φιλοδωρήματα, οι προσλήψεις και οι μπουλντόζες είναι χάντρες και καθρεφτάκια, που περισσότερο θα προκαλέσουν εξαγρίωση παρά ικανοποίηση. Όσο για την επικοινωνιακή διαχείριση, αυτή ως τώρα θυμίζει συνδυασμό εκείνης των πυρκαγιών του ‘07 με την συνέντευξη τύπου στην ΔΕΘ του ‘08. Κοινώς, συνταγή αυτοχειριασμού. Ο κόσμος απαιτεί τιμωρία υπευθύνων, κι αυτό δε μπορεί να αλλάξει με τρικ. Ο Τσίπρας και οι συν αυτώ είχαν ήδη αποδείξει ότι δε διαθέτουν χαρίσματα υψηλής πολιτικής και καθημερινής διαχείρισης. Τώρα έπεισαν πέραν πάσης αμφιβολίας ότι δεν είναι ικανοί να αντιμετωπίσουν ούτε καν συνηθισμένα φυσικά φαινόμενα. Για τους Έλληνες, οι κυβερνώντες κινούνται πλέον μεταξύ κωμωδίας και δράματος. Η παραμονή τους στις καρέκλες μόνο τους ίδιους εξυπηρετεί, ενώ θέτει τη χώρα σε περισσότερους κινδύνους.
*Ο Φάνης Ουγγρίνης είναι επιχειρηματίας
