Σε άρθρο του με τίτλο ‘What’s in a name: the Macedonian question and the social question,’ το οποίο φιλοξενείται στο Open Democracy, ο Vassilis K. Fouskas, καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής και Οικονομίας στο Πανεπιστήμιο East London, επικρίνει τη συμφωνία Ελλάδας-πΓΔΜ υποστηρίζοντας ότι αυξάνει την επιρροή της Γερμανίας και του ΝΑΤΟ στην περιοχή και προωθεί την περαιτέρω στρατιωτικοποίηση των Βαλκανίων. Από την άλλη πλευρά, ωστόσο, αναγνωρίζει ως θετικό στοιχείο την προοπτική υπονόμευσης των εθνικισμών στα νότια Βαλκάνια δίνοντας τη δυνατότητα στους λαούς των Βαλκανίων να επικεντρωθούν στα κοινωνικά, ταξικά ζητήματα. Ο ίδιος προβλέπει, ωστόσο, ότι απουσία ριζοσπαστικών και προοδευτικών πολιτικών υποκειμένων στην περιοχή το μακεδονικό ζήτημα θα εξακολουθήσει να αποτελεί πρόβλημα για πολλά χρόνια και θα γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσης από ιμπεριαλισμούς και εθνικισμούς όλων των ειδών.
Σύμφωνα με τον συντάκτη τα γεγονότα που ευνόησαν τη σύναψη της συμφωνίας Ελλάδας-πΓΔΜ για το όνομα είναι τα εξής:
– Η στρατηγική του Υπουργείου Εξωτερικών υπό την ηγεσία του Νίκου Κοτζιά για δημιουργία ρηγμάτων εντός της Νέας Δημοκρατίας – στρατηγική που, κατά τον συντάκτη απέδωσε.
– Η κρίση του πολιτικού συστήματος στην πΓΔΜ, όπου ο πρώην εθνικιστής πρωθυπουργός Nikola Gruevski και άλλοι κινδυνεύουν με φυλάκιση.
– Η έντονη πίεση και στις δυο χώρες από την πλευρά των ΗΠΑ και Γερμανίας, οι οποίες θέλουν να ενταχθεί η πΓΔΜ στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ.
Ο Fouskas εκτιμά ότι γερμανικά και αυστριακά συμφέροντα φαίνεται να έχουν αναλάβει εξ ολοκλήρου τον αποκαλούμενο εκσυγχρονισμό των δυτικών Βαλκανίων, ενώ το ΝΑΤΟ έχει αναλάβει την πλευρά της ασφάλειας. Στο πλαίσιο αυτό η Ελλάδα από τα τέλη της δεκαετίας του 1980 έχει επιλεγεί να αναλάβει έναν συγκεκριμένο ρόλο στα Βαλκάνια, ως άλλο «Αφγανιστάν των Βαλκανίων». Την πολιτική αυτή φαίνεται να υιοθετεί, κατά τον συντάκτη, ο ΣΥΡΙΖΑ, εντασσόμενος πλήρως στο φιλονατοϊκό στρατόπεδο και υπακούοντας στη γερμανική δημοσιονομική πειθαρχία των μνημονίων.
Αναφερόμενος στο όνομα «Βόρεια Μακεδονία» ο συντάκτης εκτιμά ότι αφήνει ανοιχτή τη δυνατότητα μελλοντικών αλυτρωτικών βλέψεων από την πλευρά της Ελλάδας και της Βουλγαρίας. Και από την άλλη πλευρά δε διασφαλίζει ότι η πΓΔΜ δε θα ακυρώσει τη συμφωνία και δε θα επαναφέρει το όνομα «Δημοκρατία της Μακεδονίας».
Από την ελληνική πλευρά, το γενικότερο πλαίσιο της συμφωνίας συνδέεται με τη στροφή της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής από μια φιλοαραβική προς μια φιλοϊσραηλινή στάση. Όσο η Τουρκία εμπλέκεται στη Μέση Ανατολή, τόσο το ΝΑΤΟ, η Γερμανία και το Ισραήλ, μέσω Ελλάδας και Κύπρου, επιδιώκουν να εμπλακούν στα Βαλκάνια, σημειώνει ο Fouskas.
