του Γιάννη Τριανταφύλλου
Όταν το 2010, για τις ανάγκες μιας συνέντευξης, είχα μιλήσει με έναν ουρουγουανό μουσικό που ζούσε στην Ελλάδα ( και ο οποίος μιλούσε, παρεμπιπτόντως; τέλεια ελληνικά ), έχοντας φύγει από την πατρίδα του λόγω της οικονομικής κρίσης, μού είχε πει ότι όταν ξαναγύρισε σε αυτήν, ως επισκέπτης, μετά από κάποιοα χρόνια, είχε βρει να την κατοικούν γέροι και παιδιά. Σχεδόν άπαντες οι νέοι, ευρισκόμενοι σε παραγωγική ηλικία Ουρουγουανοί, είχαν φύγει για άλλες πολιτείες. Η Ουρουγουάη έφθινε και ουδείς μπορούσε να κάνει κάτι για αυτό.
Τώρα, αναφροικά με την δική μας χώρα:
Κάποτε η Ελλάδα είχε πολλούς Ελληνες και λίγους μετανάστες. Συνιστούσε ένα σύνολο από πολίτες που μοιράζονταν καταγωγή, ιστορία, θρησκεία και παιδεία. Στην κοινωνία υπήρχε συνεκτικός ιστός που προσδιοριζόταν από την “ελληνική ταυτότητα”, όπως αυτήν όριζαν οι προαναφερθέντες παράγοντες. Αλλά όχι πια.
Εδώ και περίπου τέσσερις δεκαετίες η αντίστροφη μέτρηση έχει αρχίσει. Οι γεννήσεις στις ελληνικές οικογένειες μειώνονται συνεχώς, με αποτέλεσμα το 2015, ο ελληνικός πληθυσμός να είναι ο έκτος πιο γηρασμένος στον κόσμο.
Κι αν ο συνολικός πληθυσμός της χώρας παρέμενε περίπου σταθερός σε απόλυτα νούμερα, αυτό οφειλόταν στις γεννήσεις των οικογενειών των μεταναστών.
Μετά ήρθε η κρίση. Και η κουρτίνα τραβήχτηκε με βίαιο τρόπο. Μπροστά στα μάτια όλων φάνηκε η πραγματική και ταυτοχρόνως άκρως απογοητευτική εικόνα.
Η οποία ενισχύθηκε τόσο από την περαιτέρω μείωση των γεννήσεων, λόγω οικονομικής κρίσης, όσο και από τις συνέπεις του brain drain, τής “διαρροής εγκεφάλων”, αφού χιλιάδες οικογένειες ( που θα έφερναν στον κόσμο παιδιά ) έφυγαν προς εύρεση εργασίας και νέας ζωής στο εξωτερικό.
Διπλό το κτύπημα.
Οι δημογραφικές προβολές τής Eurostat δίνουν ανάγλυφα την εικόνα: κάπου στα μέσα του 21ου αιώνα, δηλαδή σε καμιά…τριανταριά χρόνια από τώρα ( δεν το λες και πολύ μακριά ), ο πληθυσμός της Ελλάδας θα είναι κάπου στα 9 εκατομμύρια, με τα 3 εξ’αυτών να είναι άνω των 65 ετών. Δηλαδή κάπως όπως η Ουρουγουάη του φιλέλληνα μουσικού στην εισαγωγή του άρθρου…
Μια συρρικνωμένη Ελλάδα, γέρων και παιδιών.
Κάποιοι διαλαλούν ότι λύση υπάρχει. Και ακούει στο όνομα “μετανάστες”. Αφού με βάση τις διευκολύνσεις του κ.Τσίπρα προς Γερμανία και όλα τα κράτη που δεν δέχονται μετανάστες στο έδαφός τους, η Ελλάδα είναι πρόθυμη να το κάνει. Να τους δεχθεί. Και, κάπως έτσι, να λύσει το δημογραφικό της πρόβλημα.
Αλλά, όσο κι αν δεν μας αρέσει, τότε πια δεν θα μιλάμε για “Ελλάδα”. Αλλά για μια χώρα σύνολο – άθροισμα υποσυνόλων, διαφορετικής προέλευσης, εθνότητας, γλώσσας και ιστορίας. Θα μιλάμε για μια…σφύζουσα ελληνική νεολαία Πακιστανών, Τούρκων, Μπαγκλαντεσιανών, Λίβυων, Τυνήσιων, Αφγανών κ.ο.κ. Α, παρολίγον να μου διαφύγει. Και Ελλήνων…