Της Σοφίας Μουρούτη Γεωργάνα
Διαβάσαμε άρθρο με τίτλο «Στα άδυτα του Μεγάρου Μαξίμου» και μπήκαμε για τα καλά στα άδυτα, στο εσώτατο μέρος, στο απροσπέλαστο του Μεγάρου και ζήσαμε κάποια από τα γεγονότα της εξωτερικής πολιτικής άλλων ημερών.
Σύνθετη λέξη από το ἀ- το στερητικό και το ρήμα δύω, που σημαίνει εισέρχομαι, βυθίζομαι, εισχωρώ. Άρα το άδυτο είναι ένας χώρος, όπου δεν μπορεί να εισχωρήσει κανείς, να δει και να μάθει.
Η λέξη χρησιμοποιείται περισσότερο στον πληθυντικό ως τα άδυτα. Με αυτήν συνήθως υπονοούμε έναν ιερό χώρο, το ιερό κάποιου ναού, όπου μόνον οι ιερείς έχουν την άδεια να μπαίνουν.
Η έκφραση «τα άδυτα των αδύτων» ή το «άδυτο των αδύτων», δηλώνει ένα μη προσβάσιμο μέρος.
Άδυτο λοιπόν είναι ένα μέρος, στο οποίο πρόσβαση έχουν μόνο οι μυημένοι, και οι γνώστες. Οι υπόλοιποι περιμένουμε πληροφορίες γι’ αυτό.
Ο όρος τὸ ἄδυτον ήταν γνωστός στους αρχαίους μας. Συνήθως ως λεκτικός τύπος συνοδεύει το όνομα θεότητας. Έτσι έλεγαν, για παράδειγμα, ἄδυτον Περσεφόνης, ἄδυτον Διός κ.λ.π. Αργότερα με τον όρο αυτό εννοούσαν μόνο το χώρο άσκησης των καθηκόντων των ιερέων.
Άδυτα δεν έχουν μόνο οι ναοί, αλλά και οι ψυχές των ανθρώπων. Άδυτο ειδικά έχει και ένα αινιγματικό βλέμμα, που δύσκολα το κατανοεί κανείς ή δύσκολα το ερμηνεύει.
Άδυτα έχει κάθε επιστήμη, ιδεολογία, ακόμα και η μαφία. Υπάρχουν νόμοι και κανόνες που τις μαθαίνουν μόνο όσοι ενδιαφέρονται να κολυμπήσουν στα βαθιά. Γι’ αυτό άλλωστε οι αρχαίοι μας μιλούσαν για ἄδυτο τῆς θαλάσσης.
Συνώνυμα είναι ο απροσπέλαστος, ο απαγορευμένος, κρυφός, μυστικός.
Αντώνυμα ο ξεκάθαρος, ανοιχτός, φωτεινός, δημόσιος.
