Το γλωσσάρι του ThePresident
*Της Σοφίας Μουρούτη Γεωργάνα
Τα χθεσινά γεγονότα της εισβολής στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, μάς έφεραν στο νου πάλι το Ρουβίκωνα, γιατί η αναρχική ομάδα που φέρει το όνομα «Ρουβίκωνας» πότε κάνει το ένα, πότε το άλλο. Εμείς εδώ μιλάμε για λέξεις και συνεπώς δε θα σχολιάσουμε τα όσα πράττει ο σύγχρονος Ρουβίκωνας.
Ὁ Ρουβίκων, τοῦ Ρουβίκωνος είναι ένα μικρό ποτάμι στη Ρώμη, βόρεια του Ρίμινι, στη Βόρειο Ιταλία. Στα λατινικά είναι γνωστός ως Rubico (Rubico, Rubiconis) και η ιστορία του είναι ιδιαίτερα σημαντική για τα ρωμαϊκά χρόνια.
Την περίοδο της ρωμαϊκής δημοκρατίας (Res publica) δεν επιτρεπόταν στους στρατηγούς των Ρωμαίων να περάσουν το ποτάμι αυτό μαζί με τις λεγεώνες τους. Έπρεπε προηγουμένως να έχουν διαλύσει τα στρατεύματά τους, ώστε να μην υπάρχει ο κίνδυνος να κάνουν κάποια μορφή πραξικοπήματος στο ρωμαϊκό κράτος. Με άλλα λόγια η διάβαση του Ρουβίκωνος απαγορευόταν από το νόμο.
Υπήρχαν, όμως, και οι τολμηροί, όπως ο Ιούλιος Καίσαρας. Εκείνος, το 49 π.Χ., επιστρέφοντας από την υποταγή της Γαλατίας, δεν υπάκουσε στην προσταγή της Συγκλήτου να παραιτηθεί από τη στρατιωτική διοίκηση και να περάσει το Ρουβίκωνα ως απλός Ρωμαίος πολίτης. Είχε ήδη λάβει την απόφασή του, διατήρησε το στράτευμά του, τη 13η λεγεώνα και, λέγοντας την περίφημη φράση alea jacta est (= ο κύβος ερρίφθη), προχώρησε προς τη Ρώμη, αφού προηγουμένως διέβη το Ρουβίκωνα. Στη συνέχεια συγκρούσθηκε με τον πολιτικό του αντίπαλο Πομπήιο, νίκησε και έλαβε το αξίωμα του δικτάτορα.
Από τη ριψοκίνδυνη αυτή ενέργεια του Καίσαρα μάς έμεινε η φράση διαβαίνω το Ρουβίκωνα, δηλαδή παίρνω μια τολμηρή απόφαση, προχωρώ μπροστά με την πεποίθηση ότι θα αντιμετωπίσω κινδύνους, αλλά θα παλέψω, θα συγκρουστώ, γιατί είμαι έτοιμος για τις συνέπειες.
Η συγκεκριμένη διατύπωση περιέχει αυταρέσκεια, αλαζονεία και διάθεση για επίδειξη δύναμης.
Ο Ρουβίκωνας, ωστόσο, είναι επίσης γνωστός από μια αναγραφή στο μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη στο Σύνταγμα, αφού στο ιταλικό αυτό ποτάμι, κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, η 3η Ελληνική Ταξιαρχία, στις 27 Σεπτεμβρίου 1944, έδωσε νικηφόρα μάχη με τους Γερμανούς. Τους ανάγκασε να υποχωρήσουν και προέλασε μέχρι την πόλη Μπελάρια.
Στα νέα ελληνικά, η λέξη απέκτησε και πληθυντικό, έγινε Ρουβίκωνες, για να δηλώσει τα μέλη της αναρχικής ομάδας.
Πού κατήντησε ένα τόσο ιστορικό ποτάμι!
