Του Στέφανου Καβαλλιεράκη
Στα χρόνια της κρίσης αλλά και πιο πριν αναπτύχθηκε στο κομμάτι του σκοτεινού και όχι μόνο ιντερνετ μια « παράλληλη» ιστορία, συνωμοσίες, φήμες , δήθεν λεγόμενα, δήθεν ιστορίες που κυρίως αποβλέπουν πάντα στη καταστροφή των Ελλήνων και της Ελλάδας, οι οποίες συγκρότησαν ένα υπόστρωμα το οποίο απετέλεσε το ιδανικό λίπασμα για πολλές εξελίξεις.
Μιλάμε για βιβλία, για ιστορία, όλοι διατείνονται ότι διαβάζουν ιστορία. Αλήθεια τι ξέρουν και τι έχουν διαβάσει όσοι το ισχυριζονται; Και αλήθεια υπάρχουν σημαντικά βιβλία ιστορίας ; Βιβλία σταθμός για την σύγχρονη ελληνική ιστορία; Μια πρόσφατη συνήθεια του fb που καλούσε τους χρήστες να επιλέξουν δέκα αγαπημένα τους βιβλία χωρίς αιτιολογία με ώθησε να κάνω μέσα από αυτό το άρθρο το ίδιο. Επέλεξα 10 με κίνδυνο να αδικήσω κάποια βιβλία που αφορούν την σύγχρονη ελληνική ιστορία μ έναν μικρό σχολιασμό όμως. Τα 8 αναφέρονται σε συγκεκριμένες ιστορικές περιόδους και τα δύο τελευταία είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες επισκοπήσεις της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας.
1. Β. Παναγιωτόπουλος , πληθυσμός και οικισμοί της Πελοποννήσου, 13ος – 18ος αιώνας, Αθήνα,1987. Η ιστορία της Πελοποννήσου κατά τη διάρκεια της Οθωμανικής κυριαρχίας, βιβλίο μοναδικό στο είδος του δίνει πληροφορίες για μια άγνωστη περίοδο.
2. J. Petropulos , Πολιτική και Συγκρότηση κράτους στο Ελληνικό Βασίλειο (1833-1843), Αθήνα, 1997. Μνημειώδες γραμμένο στα αγγλικά το 1968, είναι το εμβληματικό βιβλίο για την περίοδο της οθωνικής απολυταρχίας.
3. Α. Πολίτης, Ρομαντικά χρόνια. Ιδεολογίες και Νοοτροπίες στην Ελλάδα του 1830-1880, Αθήνα, 1998. Αλήθεια πως ήταν η Αθήνα τον 19ο αιώνα; Πως ζούσαν οι άνθρωποι; Ένα μικρό αλλά αριστουργηματικό βιβλίο για την περίοδο.
4. Π. Ματάλας, Έθνος και Ορθοδοξία. Οι περιπέτειες μιας σχέσης, Ηράκλειο, 2002. Συνδέεται το Μακεδονικό με την διάσπαση της ορθόδοξης κοινότητας στα Βαλκάνια; Ποια η σχέση του Πατριαρχείου με τη συγκρότηση των εθνών-κρατών στα Βαλκάνια; Κρίσιμες και ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες απαντήσεις δίδονται σε αυτό το βιβλίο.
5. Γ. Λεονταρίτης, Η Ελλάδα στο Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο 1917-1918, Αθήνα, 2005. Εξαιρετικό για τη περίοδο βιβλίο και για την πολεμική εμπλοκή της Ελλάδας στον Α Παγκόσμιο.
6. M.Mazower, Η Ελλάδα και η οικονομική κρίση του Μεσοπολέμου, Αθήνα, 2009. Ο Μεσοπόλεμος παραμένει μια ορφανή ακόμα ιστορικά περίοδο, το βιβλίο του Mazower είναι κομβικής σημασίας για τη περίοδο.
7. Χ. Φλάισερ, Στέμμα και Σβάστικα. Η Ελλάδα της Κατοχής και της Αντίστασης 1941-1944, Αθήνα , 1995. Λεπτομερής και ενδελεχής μελέτη της ελληνικής εμπλοκής στο Β παγκόσμιο πόλεμο.
8. Α. Παπαχελάς, Ο βιασμός της Ελληνικής Δημοκρατίας, Αθήνα , 2017 ( 22η έκδοση) . Κατατοπιστικό και περιεκτικό για τη περίοδο 1947-1967.
9. Γ. Δερτιλής, Ιστορία του Ελληνικού κράτους 1830-1920, Ηράκλειο 2014.
10. Κ. Κωστής, Τα Κακομαθημένα παιδιά της ιστορίας, Αθήνα, 2018
*Ο Στέφανος Καβαλλιεράκης είναι ιστορικός, Δρ. Μεσογειακών και Ανατολικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου.