Του: Γιάννη Τριανταφύλλου.
H περιθρύλητη ανακοίνωσή της NASA για τον πλανήτη Αρη και την πιθανότητα ύπαρξης ζωής σε αυτόν, μετά τις έρευνες του Curiosity, “ξεσήκωσε”, για μια ακόμη φορά, πλήθος συζητήσεων και εικασιών.
Αφού δεν είναι η πρώτη φορά που ο Αρης απασχολεί την ανθρώπινη πραγματικότητα( αλλά και φαντασία ). Οι αναφορές σε αυτόν είναι πολλές, ξεκινώντας από τα τέλη του 19ου αιώνα, όταν ο Ιταλός Τζιοβάνι Σκιαπαρέλι, χρησιμοποιώντας το τηλεσκόπιο του ‘ανακαλύπτει’ ‘τα κανάλια του Αρη’.
Η παραφιλολογία για “τα κανάλια” κράτησε πολλά χρόνια αλλά όσο η τεχνολογία εξελισσόταν τόσο αποδεικνυόταν ότι επρόκειτο απλώς για οπτικές παραισθήσεις.
Ωστόσο η περί τον Αρη συζήτηση, με προεξάρχοντες τους Σκιαπαρέλι και Πέρσιβαλ Λόουελ, οδήγησε σε άπειρα βιβλία, άπειρες εικονογραφήσεις, άπειρες υποθέσεις για το τι υπάρχει “εκεί έξω”, αν οι δορυφόροι του, ο Φόβος και ο Δείμος είναι κανονικοί πλανήτες ή…διαστημόπλοια κ.ο.κ.
Με πολύ δημοφιλή την άποψη ότι στον Αρη υπήρχε ένας αρχαίος πολιτισμός που κατέρρεε και αναζητούσε διαφυγή…
Μια τέτοια συλλογική παράνοια δεν θα μπορούσε να μείνει ανεκμετάλλευτη από ένα ευφυές και ταυτόχρονα προβοκατόρικο μυαλό, όπως αυτό του Όρσον Ουέλς.
Σε ραδιοφωνική εκπομπή του το 1938, ο Ουέλς σκηνοθέτησε μια εισβολή Αρειανών στη Γη, βασισμενη στο βιβλίο του Χ.Τζ.Ουέλς “Ο πόλεμος των κόσμων”, αργότερα ταινία και με τον Τομ Κρουζ ) η οποία έβγαλε στους δρομους τής Νέας Υόρκης χιλιάδες πανικόβλητου κόσμου που προσπαθούσε να σωθεί από τους άγριους εισβολείς…
Σχετικά σύντομα οι απαραίτητες διευκρινίσεις δόθηκαν στη δημοσιότητα αλλά ήταν ήδη αργά: το κόλπο είχε πιάσει και ο Ουέλς είχε κάνει μια ραδιοφωνική φάρσα που έμεινε στην ιστορία.
Από τότε κύλησε πολλή…αστρόσκονη στα αυλάκια του Αρη. Ερευνητικές αποστολές, λήψη φωτογραφιών και νέες θεωρίες επί θεωριών για το εάν και κατά πόσο υπάρχει ζωή εκεί ή αν ο πλανήτης διαθέτει τις απαραίτητες συνθηκες για να κατοικηθεί από τον άνθρωπο.
To 1950, o Ρέι Μπράντμπερι, και αυτός επηρεασμένος από το γενικό κλίμα, το οποίο επί Μακάρθι, ως αντικομμουνιστικό, δεν βλέπει με καλό μάτι οτιδήποτε…κόκκινο, γράφει ένα πραγματικά υπέροχο βιβλίο -διαβάστε το- υπό τον τίτλο «Τα χρονικά του Αρη».
Ο Μπράντμπερι, με τον μοναδικό προσωπικό του τρόπο, και με όχημα την πιθανότητα ύπαρξης ζωής στον Αρη, εξετάζει τι θα συνέβαινε εάν οι γήινοι μετοικούσαν σε αυτόν.
Και κάπως έτσι, παρουσιάζει έντεχνα όλες τις αδυναμίες τής ανθρώπινης φύσης και τα προβλήματα του προηγμένου (;) πολιτισμού: δουλεία, ρατσισμό, ζήλεια, επιθετικότητα, φόβο του άλλου κ.ο.κ.
Καταλήγοντας προφανώς σε κάτι σαν “δεν κάνει ο πλανήτης τον κάτοικό του αλλά ο κάτοικος τον πλανήτη” ή, για να το θέσουμε πιο καβαφικά “ο πλανήτης σε ακολουθεί….” ( “η πόλις σε ακολουθεί” ).
Οπότε αν η φύση σου είναι ατελής και κάνει ρημαδιό ό,τι υφίσταται τριγύρω, και σε άλλον πλανήτη να πάει, τα ίδια ακριβώς θα κάνει κι εκεί….
Και ίσως κάπως έτσι θα πρέπει να αντιμετωπιστεί και η βαρυσήμαντη ανακοίνωση τής NASA.
Ακόμη κι αν υπάρχουν συνθήκες ζωής στον Αρη σίγουρα, σε μια κατάσταση γήινης έκτακτης ανάγκης, θα μετοικήσουν εκεί, εκείνοι που θα μπορούν να πληρώσουν το…εισιτήριο.
Και οι οποίοι, αν λειτουργήσουν και στον Αρη με τον ίδιο τρόπο που λειτουργούν στη Γη, δηλαδή χωρίς σεβασμό στο περιβάλλον που τους φιλοξενεί, σύντομα θα αρχίσουν να ψάχνουν για έναν καινούριο πλανήτη – πάλι….
Tέλος, να μην ξεχάσουμε και δύο αξιόλογες ταινίες – για διαφορετικούς λόγους: το Totall Recall με Αρνολντ Σβαρτσενέγκερ και Σάρον Στόουν, ταινία βασισμένη σε ομώνυμο μυθιστόρημα του μέγιστου Φίλιπ Ντικ, καθώς και την φοβερή σάτιρα του Τιμ Μπάρτον Mars Attacks, με μια πλειάδα γνωστών ηθοποιών, όπου ουσιαστικά αποδομείται ο μύθος των “καλών εξωγήινων”, αφού εκείνοι παρουσιάζονται κακοί και μοχθηροί…( ποτέ δεν ξέρεις, εδώ που τα λέμε…).
