Γράφει ο Γεώργιος Ιακ. Γεωργάνας
Το έτος είναι το 1993. Ήδη δυο χρόνια και βάλε μετά την πρώτη μείζονα αναταραχή για το όνομα της Μακεδονίας, είχα θέσει το θέμα της στάσης της Ελλάδας για το ζήτημα σε χαλαρή συνομιλία με ισχυρό μέλος του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης Μητσοτάκη-Μάνου, ο οποίος αργότερα, επί Κωστα Καραμανλη, έγινε και υπουργός (με μεγάλη εξουσία, αλλά αποτυχημένος). Ακόμα θυμάμαι το σοκ μου όταν τον άκουσα να λέει, εννοώντας την γειτονική μας χώρα : «Ά, για τὴ Μακεδονία μιλάς ;». Όπως μάθαμε στα 25 χρόνια που ακολούθησαν, η περίπτωσή του δεν ήταν μεμονωμένη.
Οι πολιτικοί, αλλά, πολύ κρισιμώτερα, και οι πνευματικοί μας ηγέτες, στην συντριπτική πλειοψηφία τους, πιστεύουν ότι ο μέσος Έλληνας κατέχεται από αδικαιολόγητο φόβο, στο ζήτημα της γειτονικής χώρας και της απειλής εξ αυτής για την Ελλάδα.
Οι ίδιοι είναι τάχα ατρόμητοι και απελευθερωμένοι …
Τόσο απελευθερωμένοι που δεν τολμούν να πουν την χώρα με το όνομα που πιστεύουν. Και καλά οι πολιτικοί που είναι «πολιτικώς ορθοί» για τα ψηφαλάκια. Οι καθηγητές Ιστορίας, Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων τί ζόρι τραβούν ; Ας ποῦν τους γείτονες «Μακεδονία» να ανακουφιστούν !
Δεν έχω να συνεισφέρω τίποτε στήν συζήτηση αυτή, εκτός από το να παρατηρήσω ότι τέτοια ομοφωνία στους κόλπους της ιθύνουσας και δημοσιολογούσας τάξης στην Ελλάδα δεν έχει προηγούμενο για θέμα πολιτικό. Και οι διαμαρτυρίες από τους διαφωνούντες δεν βλέπω να φιλοξενούνται πολύ πρόθυμα, ούτε στόν συστημικό τύπο, ούτε στα δήθεν πιο μοντέρνα κοινωνικά δίκτυα. Αφήνω τὸ βρισίδι που τρώνε οι διαφωνούντες.
Αυτά απλώς τα σημειώνω ως αξιοπερίεργα. Θέλω, όμως, να εστιάσω σε άλλο ερώτημα : Έστω ότι η θέση αυτών των παντογνωστών είναι βλαπτική για την Ελλάδα. Είναι, τουλάχιστον ωφέλιμη για την Ευρώπη ;
Μήπως, έστω και θυσιάζοντας τα δικά της συμφέροντα και με τίμημα τις δικές της ανησυχίες, η Ελλάδα διευκολύνει τούς εταίρους και συμμάχους της ; Η απάντησή μου είναι «όχι». Παραχωρώντας το όνομα της Μακεδονίας, η Ελλάδα βλάπτει την Ευρώπη.
Την Ευρώπη βλάπτουν και οι Ευρωπαίοι ηγέτες που σπρώχνουν με αφόρητες διπλωματικές πιέσεις, μπορεί και απειλές, την Ελλάδα στο σφάλμα αυτό, οι κυρίες Μέρκελ και Μογκερίνι και ο κύριος Γιουνκέρ.
Εξηγούμαι :
Είναι η Ευρώπη ευχαριστημένη από την επίδοσή της και την εικόνα της σε χώρες του πρώην Ανατολικού μπλοκ ; Καλοδέχθηκε την Ουγγαρία, την Πολωνία, την Τσεχία, ακόμα και την ουδέτερη Αυστρία. Πόση ευγνωμοσύνη, αλληλεγγύη και συνεργασιμότητα έλαβε σε αντάλλαγμα ;
Εκείνο που βλέπουμε είναι ότι οι λαοί στις χώρες αυτές ανέδειξαν πεισματικά αντι-ευρωπαϊκές, εθνικιστικές, σωβινιστικές κυβερνήσεις, κυβερνήσεις που αμφισβητούν ακόμα και ιερές και απαράβατες αρχές του Ευρωπαϊκού οικοδομήματος όπως την ελευθερία της έκφρασης. Χρειάζεται η Ευρώπη μιάν ακόμη τέτοια χώρα στο εσωτερικό της ; Ο κύριος Ζάεφ είναι, πιθανώς, ειλικρινά φιλειρηνικός και ευρωπαϊστής.
Αλλά ο λαός του, στην πλειοψηφία του, δεν είναι. Ο «μακεδονισμός», επιθετική ιδεολογία σαν τον φασισμό και τον ναζισμό, θέλει πολλά χρόνια για να ξεριζωθεί. Αν ξεριζωθεί. Τί θα γίνει μεθαύριο, αν οι διάδοχοι του κυρίου Ζάεφ, στριμωγμένοι πολιτικά, ανοίξουν πάλι θέμα καταπιεζομένων Μακεδόνων στην Ελλάδα ; Καταπιεζομένων Μακεδόνων που ποθούν να ενταχθούν στο και τάχα πολυφυλετικό μωσαϊκό που κυβερνάται αρμονικά, όπως ισχυρίζονται οι κυβερνώντες, από τα Σκόπια ; Τί θα κάνει η Ευρώπη αν οι διάδοχοι του κυρίου Ζάεφ κλείσουν τα σύνορα με την Ελλάδα σε μετανάστες ;
Μήπως, δεχόμενοι την γειτονικὴ χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στο ΝΑΤΟ, την απομακρύνουμε από κακές παρέες, όπως η Ρωσσία του Πούτιν ή η Τουρκία του Ερντογάν ; Μα και μόνο που θέτει κανείς το ερώτημα έχει και την απάντηση. Ούτε το ΝΑΤΟ χρειάζεται στους κόλπους του χώρες και λαούς που δεν συμμερίζονται τις αξίες του, όπως για παράδειγμα, την σημερινή Τουρκία ή την σημερινή Ουγγαρία. Τυχαία είναι ο Ορμπάν πρώτος φίλος με τον Πούτιν ; Οι συνεταιρισμοί με αυταρχικούς κυβερνήτες, όμως, αποδυναμώνουν την συμμαχία, δεν την δυναμώνουν.
Και έρχομαι στο σημαντικώτερο : Πρέπει η Ευρώπη να συμβιβάζεται στο ζήτημα των αξιών της για χάρη πρόσκαιρου νομιζομένου οφέλους ; Όλοι οι συνήγοροι των Σκοπίων μάς προτρέπουν να σπεύσουμε να παραδεχθούμε επίσημα την ήττα μας ως Έλληνες μήπως και χαθεί η καταπληκτική συγκυρία. Όμως, η ενωμένη Ευρώπη υπάρχει ακριβώς για να έχουν οι Ευρωπαϊκοί λαοί ένα στήριγμα πιο μόνιμο, έναν οργανισμό που κοιτά βαθύτερα στο μέλλον από τις αμέσως επόμενες εκλογές. Και, συγχρόνως, έναν οργανισμό που δεν πετά στα σκουπίδια την ιστορία και την γεωγραφία των Ευρωπαϊκών λαών χάριν προσωρινού βολέματος. Ένα οργανισμό που διαθέτει μέχρι και είκοσι χρόνια στα διαβούλιά του για να εξακριβώσει την πραγματική προέλευση της ονομασίας ενός κρασιού. Τυχόν επιβράβευση του μεγαλοϊδεατισμού των Σκοπίων από την Ευρώπη θα βλάψει πρώτα απ’ όλα τον γειτονικό μας λαό, που θα συνεχίσει να ζη μέσα σ’ ένα ψέμμα. Ένα ψέμμα που μπορεί, ποιός ξέρει ; νὰ γίνει και φονικό. Και ακόμα, θα βλάψει την Ευρώπη που θα διακινδυνεύσει κι αυτή να ακυρώσει μόνη της τον κύριο λόγο για τον οποίον ιδρύθηκε. Διότι η ειρήνη δεν έχει ποτέ ευδοκιμήσει με ψέμματα. Ας θυμηθούμε τους Τσάμπερλαιν και Νταλαντιέ στο Μόναχο …
Ο συγγράψας το κείμενο προσελήφθη, μετά από δημόσιο ανοικτό διεθνή γραπτό και προφορικό διαγωνισμό, ως μόνιμος υπάλληλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις Βρυξέλλες. Αποχώρησε αυτοβούλως από την υπηρεσία της Επιτροπής το 1994.
